《绿色短评》

 | | | 转寄

直直讲台湾疫情死800 gōa人。有够三八！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.04.03

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

　　　　　 Ti̍tti̍t kóng Tâioân e̍kchêng sí 800 gōa lâng. Ūkàu sampat!

　　 Saⁿgoe̍h cha̍pla̍k, Li̍phoatīⁿ kíhêng khoânkéng póhō͘, ōeseng hoklī, kengchè téng úigoânhōe liânse̍k hōegī, beh thólūn Ji̍tpún Hoktó si̍tphín chìnkháu gītê. Tānsī chákhí káu tiám khuihōe chìnchêng, Tiongkok Kokbîntóng tóngthoân tio̍h pàchiàm chúse̍ktâi, iaukiû "seng kong thiaⁿ, chài símcha", jîchhiáⁿ giâ piogí chó͘tòng Ōehok pō͘tiúⁿ Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ chhiūⁿtâi pòkò. Tiongkok Kokbîntóng li̍púi Tân Gio̍ktin, Tēⁿ Lēbûn sīmchì the̍h e̍kchêng sí 800 gōa lâng lâi kongkek Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ, chekmn̄g Tân pō͘tiúⁿ,"lán e̍kchêng sí 800 gōa lâng, lí káⁿ lóng bián hūchek? Mài kóng beh koh lâi chia̍h chitlō mi̍hkiāⁿ!" ìsù sī kóng Hoktó si̍tphín. Jiá Tân pō͘tiúⁿ khì kah khiā khílâi kóng,"chhiáⁿ lí mài koh kóng hiahê síkhì ê lâng. Tâioân inūi Covid19 síkhì ê lâng tī sèkài sǹg sī siōng kē ê."ōe kóng iáu bōe oân Tēⁿ Lēbûn li̍púi sûisî koh mn̄g,"Tâioân sí 800 gōa lâng, góa káⁿ ū kóng m̄tio̍h?" Tân pō͘tiúⁿ ìn kóng,"Hiangkáng sí 4,000 gōa lâng."Tēⁿ Lēbûn li̍púi mn̄g kóng,"lí sī kóng sí 800 gōa lâng iáu bô kàu sī boh? 800 gōa lâng in káⁿ m̄ sī chù e̍kbiâu síkhì ê?" Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ khì kah chhùiam liulo̍hlâi, kóng,"In síkhì kah chù e̍kbiâu ū siáⁿ koanhē? Mài o͘pe̍h khanthoa lah!" chòeāu iû Bînchìntóng tóngthoân chóngtiàu Koa Kiànbêng chhutbīn hia̍ptiau, sianghong tôngì seng kíhêng kongthiaⁿhōe. Liânse̍k úigoânhōe iáubōe khaisí tio̍h lâi sòaⁿhōe.

Sūāu, Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ tùi kìchiá kóng,"góa kòjîn ê siuióng iáu koh suiàu káichìn. M̄koh kináji̍t ê chútê sī Ji̍tpún si̍tphín suji̍p ê būntê, ná ē ti̍tti̍t mn̄g kóng e̍kchêng sí 800 gōa lâng? Tongjiân, tùi múi chi̍t ūi síkhì ê lâng goán sim lóng chin thiàⁿ, tānsī mātio̍h khòaⁿ sèkài, siūⁿ Tâioân. Goán sī chiahni̍h phahpiàⁿ teh chò, chiah ētàng îchhî chitê sêngchek, bô engkai chi̍t hēchhiú kā goán ê jīnchin phahpiáⁿ húhú tiāu, ánne tùi só͘ū jīnchin phahpiàⁿ hônge̍k ê lâng si̍tchāi bô kongpêⁿ!

　　 Tiongkok Kokbîntóng ê li̍phoat úigoân siuⁿkòe bôêng, bô sîkan koansim sèkài hoatseng ê e̍kchêng. Lán ēng Tân pō͘tiúⁿ só͘ kóng ê Hiangkáng chohlē, jînkháu 748 bān, Tâioân lâng kháu sī in ê 3.2 pōe, kàu saⁿgoe̍h cha̍pgō͘ ûichí, Hiangkáng e̍kchêng síbông jînsò͘ sī 4,847 kòjîn, nā chiàu jînkháu pílē sǹgkhílâi tī Tâioân tio̍h sí 15,510 kòjîn, Tēⁿ Lēbûn li̍púi kóngê sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ?

　　 Lán ēng sèkài hônge̍k bô͘hoānseng ê Isulael chohlē lâi khòaⁿ, Isulael jînkháu 920 bān, lán Tâioân jînkháu sī in ê 2.6 pōe, saⁿgoe̍h cha̍pgō͘ ûichí, Isulael e̍kchêng síbông jînsò͘ sī 10,392 kòjîn, nā chiàu jînkháu pílē sǹgkhílâi tī Tâioân tio̍h sí 27,019 kòjîn, Tēⁿ Lēbûn li̍púi kóng ê sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ?

　　 Inūi Tēⁿ Lēbûn li̍púi náchhiūⁿ khekpôaⁿ thiàuchiam itti̍t kóng "Tâioân e̍kchêng sí 800 gōa lâng", lán chiah ē ēng Hiangkáng, Isulael chohlē, kóng sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ? Kîsi̍t inūi e̍kchêng sitkhì sèⁿmiā ê múi chi̍tê lâng lán lóng ē chiok m̄kam. Tānsī nā khòaⁿ sèkài, lán tio̍h ē koh khah kámsiā Tân Sîtiong pō͘tiúⁿ só͘ léngtō ê Ōehok pō͘ kah choânkok chhengchheng bānbān ūi hônge̍k phahpiáⁿ ê pêngiú, chiah ētáng póchhî hiānū ê sêngchek, siáⁿmi̍h khoán sêngchek? Kàu saⁿgoe̍h cha̍pchhit ûichí, jīcha̍p kang bô lâng inūi e̍kchêng síbông, itti̍t póchhî síbông 853 kòjîn.

Lán tī chia, hiòng só͘ū ūi hônge̍k kangchok phahpiàⁿ ê lúsū siansiⁿ soeh tosiā! (220318)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

　　　　　 Ti̍t-ti̍t kóng Tâi-oân e̍k-chêng sí 800 gōa lâng. Ū-kàu sam-pat!

　　 Saⁿ-goe̍h cha̍p-la̍k, Li̍p-hoat-īⁿ kí-hêng khoân-kéng pó-hō͘, ōe-seng hok-lī, keng-chè téng úi-goân-hōe liân-se̍k hōe-gī, beh thó-lūn Ji̍t-pún Hok-tó si̍t-phín chìn-kháu gī-tê. Tān-sī chá-khí káu tiám khui-hōe chìn-chêng, Tiong-kok Kok-bîn-tóng tóng-thoân tio̍h pà-chiàm chú-se̍k-tâi, iau-kiû "seng kong thiaⁿ, chài sím-cha", jî-chhiáⁿ giâ pio-gí chó͘-tòng Ōe-hok pō͘-tiúⁿ Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ chhiūⁿ-tâi pò-kò. Tiong-kok Kok-bîn-tóng li̍p-úi Tân Gio̍k-tin, Tēⁿ Lē-bûn sīm-chì the̍h e̍k-chêng sí 800 gōa lâng lâi kong-kek Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ, chek-mn̄g Tân pō͘-tiúⁿ,"lán e̍k-chêng sí 800 gōa lâng, lí káⁿ lóng bián hū-chek? Mài kóng beh koh lâi chia̍h chit-lō mi̍h-kiāⁿ!" ì-sù sī kóng Hok-tó si̍t-phín. Jiá Tân pō͘-tiúⁿ khì kah khiā --khí-lâi kóng,"chhiáⁿ lí mài koh kóng hiah-ê sí-khì ê lâng. Tâi-oân in-ūi Covid-19 sí-khì ê lâng tī sè-kài sǹg sī siōng kē ê."ōe kóng iáu bōe oân Tēⁿ Lē-bûn li̍p-úi sûi-sî koh mn̄g,"Tâi-oân sí 800 gōa lâng, góa káⁿ ū kóng m̄-tio̍h?" Tân pō͘-tiúⁿ ìn kóng,"Hiang-káng sí 4,000 gōa lâng."Tēⁿ Lē-bûn li̍p-úi mn̄g kóng,"lí sī kóng sí 800 gōa lâng iáu bô kàu sī boh? 800 gōa lâng in káⁿ m̄ sī chù e̍k-biâu sí-khì ê?" Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ khì kah chhùi-am liu--lo̍h-lâi, kóng,"In sí-khì kah chù e̍k-biâu ū siáⁿ koan-hē? Mài o͘-pe̍h khan-thoa lah!" chòe-āu iû Bîn-chìn-tóng tóng-thoân chóng-tiàu Koa Kiàn-bêng chhut-bīn hia̍p-tiau, siang-hong tông-ì seng kí-hêng kong-thiaⁿ-hōe. Liân-se̍k úi-goân-hōe iáu-bōe khai-sí tio̍h lâi sòaⁿ-hōe.

Sū-āu, Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ tùi kì-chiá kóng,"góa kò-jîn ê siu-ióng iáu koh su-iàu kái-chìn. M̄-koh kin-á-ji̍t ê chú-tê sī Ji̍t-pún si̍t-phín su-ji̍p ê būn-tê, ná ē ti̍t-ti̍t mn̄g kóng e̍k-chêng sí 800 gōa lâng? Tong-jiân, tùi múi chi̍t ūi sí-khì ê lâng goán sim lóng chin thiàⁿ, tān-sī mā-tio̍h khòaⁿ sè-kài, siūⁿ Tâi-oân. Goán sī chiah-ni̍h phah-piàⁿ teh chò, chiah ē-tàng î-chhî chit-ê sêng-chek, bô eng-kai chi̍t hē-chhiú kā goán ê jīn-chin phah-piáⁿ hú-hú tiāu, án-ne tùi só͘-ū jīn-chin phah-piàⁿ hông-e̍k ê lâng si̍t-chāi bô kong-pêⁿ!

　　 Tiong-kok Kok-bîn-tóng ê li̍p-hoat úi-goân siuⁿ-kòe bô-êng, bô sî-kan koan-sim sè-kài hoat-seng ê e̍k-chêng. Lán ēng Tân pō͘-tiúⁿ só͘ kóng ê Hiang-káng choh-lē, jîn-kháu 748 bān, Tâi-oân lâng kháu sī in ê 3.2 pōe, kàu saⁿ-goe̍h cha̍p-gō͘ ûi-chí, Hiang-káng e̍k-chêng sí-bông jîn-sò͘ sī 4,847 kò-jîn, nā chiàu jîn-kháu pí-lē sǹg--khí-lâi tī Tâi-oân tio̍h sí 15,510 kò-jîn, Tēⁿ Lē-bûn li̍p-úi kóng--ê sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ?

　　 Lán ēng sè-kài hông-e̍k bô͘-hoān-seng ê I-su-la-el choh-lē lâi khòaⁿ, I-su-la-el jîn-kháu 920 bān, lán Tâi-oân jîn-kháu sī in ê 2.6 pōe, saⁿ-goe̍h cha̍p-gō͘ ûi-chí, I-su-la-el e̍k-chêng sí-bông jîn-sò͘ sī 10,392 kò-jîn, nā chiàu jîn-kháu pí-lē sǹg--khí-lâi tī Tâi-oân tio̍h sí 27,019 kò-jîn, Tēⁿ Lē-bûn li̍p-úi kóng ê sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ?

　　 In-ūi Tēⁿ Lē-bûn li̍p-úi ná-chhiūⁿ khek-pôaⁿ thiàu-chiam it-ti̍t kóng "Tâi-oân e̍k-chêng sí 800 gōa lâng", lán chiah ē ēng Hiang-káng, I-su-la-el choh-lē, kóng sí 800 gōa lâng sǹg choh siáⁿ? Kî-si̍t in-ūi e̍k-chêng sit-khì sèⁿ-miā ê múi chi̍t-ê lâng lán lóng ē chiok m̄-kam. Tān-sī nā khòaⁿ sè-kài, lán tio̍h ē koh khah kám-siā Tân Sî-tiong pō͘-tiúⁿ só͘ léng-tō ê Ōe-hok pō͘ kah choân-kok chheng-chheng bān-bān ūi hông-e̍k phah-piáⁿ ê pêng-iú, chiah ē-táng pó-chhî hiān-ū ê sêng-chek, siáⁿ-mi̍h khoán sêng-chek? Kàu saⁿ-goe̍h cha̍p-chhit ûi-chí, jī-cha̍p kang bô lâng in-ūi e̍k-chêng sí-bông, it-ti̍t pó-chhî sí-bông 853 kò-jîn.

Lán tī chia, hiòng só͘-ū ūi hông-e̍k kang-chok phah-piàⁿ ê lú-sū sian-siⁿ soeh to-siā! (220318)


　　三月十六，立法院举行环境保护、卫生福利、经济等委员会联席会议，beh讨论日本福岛食品进口议题。但是早起九点开会进前，中国国民党党团tio̍h霸占主席台，要求「先公听、再审查」，而且夯标语阻挡卫福部长陈时中上台报告。中国国民党立委陈玉珍、郑丽文甚至the̍h疫情死800 gōa人来攻击陈时中部长，责问陈部长：「咱疫情死800 gōa人，你敢lóng免负责？mài讲beh koh来食chit号物件！」意思是讲福岛食品。惹陈部长气kahkhiā起来讲：「请你mài koh讲hiah-ê死去ê人。台湾因为Covid-19死去ê人tī世界算是上低ê。」话讲犹未完郑丽文立委随时koh问：「台湾死800 gōa人，我敢有讲m̄-tio̍h？」陈部长应讲：「香港死4,000 gōa人。」郑丽文立委问讲：「你是讲死800 gōa人犹无够是boh？800 gōa人in敢m̄是注疫苗死去ê?」陈时中部长气kah嘴掩溜落来，讲：「In死去kah注疫苗有啥关系？Mài乌白牵拖lah！」最后由民进党党团总召柯建铭出面协调，双方同意先举行公听会。联席委员会犹未开始tio̍h来散会。

事后，陈时中部长对记者讲：「我个人ê修养犹koh需要改进。M̄-koh今á日ê主题是日本食品输入ê问题，ná ē直直问讲疫情死800 gōa人？当然，对每一位死去ê人阮心lóng真疼，但是mā-tio̍h看世界、想台湾。阮是chiahni̍h拍拼teh做，才ētàng维持chit-ê成绩，无应该一下手kā阮ê认真拍拼hú-hú掉，án-ne对所有认真拍拼防疫ê人实在无公平！

　　中国国民党ê立法委员siuⁿ过无闲，无时间关心世界发生ê疫情。咱用陈部长所讲ê香港作例，人口748万、台湾人口是in ê 3.2倍，到三月十五为止，香港疫情死亡人数是4,847个人，若照人口比例算起来tī台湾tio̍h死15,510个人，郑丽文立委讲ê死800 gōa人算作啥？

　　咱用世界防疫模范生ê以色列作例来看，以色列人口920万，咱台湾人口是inê2.6倍，三月十五为止，以色列疫情死亡人数是10,392个人，若照人口比例算起来tī台湾tio̍h死27,019个人，郑丽文立委讲ê死800 gōa人算作啥？

　　因为郑丽文立委ná像曲盘跳针一直讲「台湾疫情死800gōa人」，咱才ē用香港、以色列作例，讲死800gōa人算作啥？其实因为疫情失去生命ê每一个人咱lóngē足m̄甘。但是若看世界，咱tio̍hēkoh khah感谢陈时中部长所领导ê卫福部kah全国千千万万为防疫拍拼ê朋友，才ētáng保持现有ê成绩，啥物款成绩？到三月十七为止，二十工无人因为疫情死亡、一直保持死亡853个人。 咱tīchia，向所有为防疫工作拍拼ê女士先生说多谢！ (220318)

注：chit号　　请发音作［chit-lō］