《绿色短评》

 | | | 转寄

咱听tio̍h有良心koh有勇气ê中国人ê声音！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.03.27

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Lán thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim!

　　 Jīgoe̍h jīsì, Gôlô tāikun chhimji̍p kongtáⁿ kehpiah kok 乌克兰, kok kok chènghú kah jînbîn hunhun tùi Gôlô hoatsiaⁿ khiánchek sīmchì chìnhêng chèchhâi, bô kúi kang lio̍ksio̍k ū chin chē kokchè cho͘chit, ha̍kchiá, ūntōnggoân tùi Gôlô chìnhêng téchè; lēnggōa chi̍thong bīntùi 乌克兰 hoatchhut siaⁿoān kah bu̍tchu sīmchì búkhì ê oânchō͘.

　　 Jīgoe̍h jīla̍k, Lâmkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍tgiân" miâ gī, tī Tiongkok siākau mûithé "Bîsìn" téngbīn hoatpiáu chi̍t phiⁿ "Gôlô tùi 乌克兰ê ji̍pchhim kah goán ê thāitō͘", lāṳông phoephêng Gôlô sinûi chi̍tê Liânha̍pkok Siongjīmlísū kok, koh sī chi̍tê ū hu̍tchú búkhì ê tōa kok, kèngjiân tùi jio̍ksió ê hiaⁿtīchipang chhutchhiú kā phah. Bôlūn Gôlô ū chheng tiâu líiû, bānpoaⁿ chiohkháu, ēng búle̍k ji̍pchhim chi̍tê chúkoân to̍kli̍p ê kokka, tio̍h sī tùi ēng Liânha̍pkok Hiànchiuⁿ choh kichhó͘ ê kokchè koanhē chúnchek ê thúnta̍h, sī tùi hiān ū kokchè an choânthé hē ê phòhoāi. Pauhâm Pakkiaⁿ Tāiha̍k kàusiū Ông Li̍psin, Hiangkáng Tāiha̍k kàusiū Chhî Kokkî, Pakkiaⁿ Chhenghôa Tāiha̍k kàusiū Tiōng(仲) Úibîn, Ho̍ktàn Tāiha̍k kàusiū Tân Gān(雁) téng timiâ le̍ksú ha̍kchiá mā chòhóe chhiònggī, kiônglia̍t hoántùi Gôlô tùi 乌克兰 hoattōng chiàncheng, kiankoat chichhî 乌克兰 jînbîn póka ōekok ê hêngtōng, kiônglia̍t ho͘io̍k Gôlô chènghú kah Phûteng chóngthóng thêngchí chiàncheng, tio̍h ēng tâmphòaⁿ káikoat kiùhun.

　　C hit phiⁿ bûnchiuⁿ hoatpiáu liáuāu, sûisî tī "Bîpoa̍h","Bîsìn" téngbīn chosiūtio̍h chi̍t tōatīn "五毛" ûichâu, phoephòaⁿ chiahê ha̍kchiá "ûipōe kokka li̍ptiûⁿ","kàuio̍k kài ê thíjio̍k","Gō͘ chhú nāu Tionghôa", koh khah līhāi ê sī ū bāngiú kóng i íkeng hiòng iúkoan tongkio̍k kí pò. Sòa lo̍hkhì ê sī "Kangmn̂g Ti̍tgiân" só͘ū ê bûnchiuⁿ lóng chóng hông chhengtû liáuliáu, jîchhiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâitiāu khì. Kúi tiámcheng āu hit phiⁿ bûn tio̍h chosiū Tiongkok bānglo̍k ê hongsó. Hiangkáng Tāiha̍k Le̍ksú o̍h kàusiū Chhî Kokkî sī kîtiong chi̍t ūi chhiamsúchiá, i tī BBC Tiongbûn ê hóngbūn tiong ti̍tpeh chíchhut,"chhimlio̍k tio̍h sī chhimlio̍k, bēsái ánnetiantò sīhui." In gō͘ ūi kàusiū chinchiàⁿ sī"Tiongkok Le̍ksúo̍hka ê kiaungō͘".

　　 Chhutsì sengkhu tio̍h bô hósè, kiâⁿlō͘ iôiô páipái, kóngōe bô chin chhengchhó, sìcha̍p hòe ê lí sijîn Û Siùhôa tī Gôlô ji̍pchhim 乌克兰ê tēsaⁿ kang, siá chi̍t phiⁿ 《 Kîtó sû》 kóng, góa kîkiû sikoa ētàng chó͘tòng chi̍t tâi chiànchhia / kâm tio̍h ba̍ksái ê sikoa ētàng chó͘tòng koh khah chē / góa kîkiû súi hoe ētàng tùikhòng chhèngchí / chi̍t pé 康乃馨ētàng anùi chi̍t ūi búchhin / góa kîkiû hiahê gíná, hiahê gíná ah/ētàng tī kelō͘ cháu chông thitthô / góa kîkiû hôpêng! / góa kîkiû hiahê giâ chhèng tàu chhèngbóe to ê tùite̍k chiá /kā tùihong kóngchhut lín kakī búchhin ê miâ, bó͘kiáⁿ ê miâ / góa kîkiû múi chi̍tê hoatkhí chhimlio̍k chiàncheng ê lâng / tinsioh kakī ê bêngū /tinsioh múi chi̍tê chiànsū ê seⁿmiā / tinsioh múi chi̍tê pêngbîn ê seⁿmiā / góa kîkiû tī íkeng tochai tolān ê tēkiû téngbīn / ji̍tthâu phó͘chiò / bô pí chiàncheng koh khah siâok ê tāichì / bô pí chiàncheng koh khah kēkip ê chhimlio̍k / góa kîkiû hôpêng! Û Siùhôa lúsū sûisî chiap tio̍h chi̍t tōatui lâng ê bújio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiongkok lâng ê liôngsim lóng hō͘ káu kākhì, sī chin chē iáu ū liôngsim ê Tiongkok lâng m̄ káⁿ chhut siaⁿ.

Lán chin hoaⁿhí thiaⁿtio̍h ū liôngsim koh ū ióngkhì ê Tiongkok lâng ê siaⁿim. (220311)

Chù, 乌克兰　"五毛"　康乃馨　　 chhiáⁿ ēng Hôagí liām

Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Lán thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im!

　　 Jī-goe̍h jī-sì, Gô-lô tāi-kun chhim-ji̍p kong-táⁿ keh-piah kok 乌克兰, kok kok chèng-hú kah jîn-bîn hun-hun tùi Gô-lô hoat-siaⁿ khián-chek sīm-chì chìn-hêng chè-chhâi, bô kúi kang lio̍k-sio̍k ū chin chē kok-chè cho͘-chit, ha̍k-chiá, ūn-tōng-goân tùi Gô-lô chìn-hêng té-chè; lēng-gōa chi̍t-hong bīn-tùi 乌克兰 hoat-chhut siaⁿ-oān kah bu̍t-chu sīm-chì bú-khì ê oân-chō͘.

　　 Jī-goe̍h jī-la̍k, Lâm-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Sun Kang í "Kang Mn̂g Ti̍t-giân" miâ gī, tī Tiong-kok siā-kau mûi-thé "Bî-sìn" téng-bīn hoat-piáu chi̍t phiⁿ "Gô-lô tùi 乌克兰ê ji̍p-chhim kah goán ê thāi-tō͘", lāi-iông phoe-phêng Gô-lô sin-ûi chi̍t-ê Liân-ha̍p-kok Siong-jīm-lí-sū kok, koh sī chi̍t-ê ū hu̍t-chú bú-khì ê tōa kok, kèng-jiân tùi jio̍k-sió ê hiaⁿ-tī-chi-pang chhut-chhiú kā phah. Bô-lūn Gô-lô ū chheng tiâu lí-iû, bān-poaⁿ chioh-kháu, ēng bú-le̍k ji̍p-chhim chi̍t-ê chú-koân to̍k-li̍p ê kok-ka, tio̍h sī tùi ēng Liân-ha̍p-kok Hiàn-chiuⁿ choh ki-chhó͘ ê kok-chè koan-hē chún-chek ê thún-ta̍h, sī tùi hiān ū kok-chè an choân-thé hē ê phò-hoāi. Pau-hâm Pak-kiaⁿ Tāi-ha̍k kàu-siū Ông Li̍p-sin, Hiang-káng Tāi-ha̍k kàu-siū Chhî Kok-kî, Pak-kiaⁿ Chheng-hôa Tāi-ha̍k kàu-siū Tiōng(仲) Úi-bîn, Ho̍k-tàn Tāi-ha̍k kàu-siū Tân Gān(雁) téng ti-miâ le̍k-sú ha̍k-chiá mā chò-hóe chhiòng-gī, kiông-lia̍t hoán-tùi Gô-lô tùi 乌克兰 hoat-tōng chiàn-cheng, kian-koat chi-chhî 乌克兰 jîn-bîn pó-ka ōe-kok ê hêng-tōng, kiông-lia̍t ho͘-io̍k Gô-lô chèng-hú kah Phû-teng chóng-thóng thêng-chí chiàn-cheng, tio̍h ēng tâm-phòaⁿ kái-koat kiù-hun.

　　C hit phiⁿ bûn-chiuⁿ hoat-piáu liáu-āu, sûi-sî tī "Bî-poa̍h","Bî-sìn" téng-bīn cho-siū-tio̍h chi̍t tōa-tīn "五毛" ûi-châu, phoe-phòaⁿ chiah-ê ha̍k-chiá "ûi-pōe kok-ka li̍p-tiûⁿ","kàu-io̍k kài ê thí-jio̍k","Gō͘ chhú nāu Tiong-hôa", koh khah lī-hāi ê sī ū bāng-iú kóng i í-keng hiòng iú-koan tong-kio̍k kí pò. Sòa lo̍h-khì ê sī "Kang-mn̂g Ti̍t-giân" só͘-ū ê bûn-chiuⁿ lóng chóng hông chheng-tû liáu-liáu, jî-chhiáⁿ kā Sun Kang ê miâ thâi-tiāu khì. Kúi tiám-cheng āu hit phiⁿ bûn tio̍h cho-siū Tiong-kok bāng-lo̍k ê hong-só. Hiang-káng Tāi-ha̍k Le̍k-sú o̍h kàu-siū Chhî Kok-kî sī kî-tiong chi̍t ūi chhiam-sú-chiá, i tī BBC Tiong-bûn ê hóng-būn tiong ti̍t-peh chí-chhut,"chhim-lio̍k tio̍h sī chhim-lio̍k, bē-sái án-netian-tò sī-hui." In gō͘ ūi kàu-siū chin-chiàⁿ sī"Tiong-kok Le̍k-sú-o̍h-ka ê kiau-ngō͘".

　　 Chhut-sì seng-khu tio̍h bô hó-sè, kiâⁿ-lō͘ iô-iô pái-pái, kóng-ōe bô chin chheng-chhó, sì-cha̍p hòe ê lí si-jîn Û Siù-hôa tī Gô-lô ji̍p-chhim 乌克兰ê tē-saⁿ kang, siá chi̍t phiⁿ 《 Kî-tó sû》 kóng, góa kî-kiû si-koa ē-tàng chó͘-tòng chi̍t tâi chiàn-chhia / kâm tio̍h ba̍k-sái ê si-koa ē-tàng chó͘-tòng koh khah chē / góa kî-kiû súi hoe ē-tàng tùi-khòng chhèng-chí / chi̍t pé 康乃馨ē-tàng an-ùi chi̍t ūi bú-chhin / góa kî-kiû hiah-ê gín-á, hiah-ê gín-á ah/ē-tàng tī ke-lō͘ cháu chông thit-thô / góa kî-kiû hô-pêng! / góa kî-kiû hiah-ê giâ chhèng tàu chhèng-bóe to ê tùi-te̍k chiá /kā tùi-hong kóng-chhut lín ka-kī bú-chhin ê miâ, bó͘-kiáⁿ ê miâ / góa kî-kiû múi chi̍t-ê hoat-khí chhim-lio̍k chiàn-cheng ê lâng / tin-sioh ka-kī ê bêng-ū /tin-sioh múi chi̍t-ê chiàn-sū ê seⁿ-miā / tin-sioh múi chi̍t-ê pêng-bîn ê seⁿ-miā / góa kî-kiû tī í-keng to-chai to-lān ê tē-kiû téng-bīn / ji̍t-thâu phó͘-chiò / bô pí chiàn-cheng koh khah siâ-ok ê tāi-chì / bô pí chiàn-cheng koh khah kē-kip ê chhim-lio̍k / góa kî-kiû hô-pêng! Û Siù-hôa lú-sū sûi-sî chiap tio̍h chi̍t tōa-tui lâng ê bú-jio̍k kah loān mē.

M̄ sī Tiong-kok lâng ê liông-sim lóng hō͘ káu kā-khì, sī chin chē iáu ū liông-sim ê Tiong-kok lâng m̄ káⁿ chhut siaⁿ.

Lán chin hoaⁿ-hí thiaⁿ-tio̍h ū liông-sim koh ū ióng-khì ê Tiong-kok lâng ê siaⁿ-im. (220311)

Chù, 乌克兰　"五毛"　康乃馨　　 chhiáⁿ ēng Hôa-gí liām



　　二月二四，俄罗大军侵入攻打隔壁国乌克兰，各国政府kah人民纷纷对俄罗发声谴责甚至进行制裁，无几工陆续有真chē国际组织、学者、运动员对俄罗进行抵制；另一方面对乌克兰发出声援kah物资甚至武器ê援助。

　　二月二六，南京大学教授孙江以「江门直言」名义，tī中国社交媒体「微信」顶面发表一篇「俄罗对乌克兰ê入侵kah阮ê态度」，内容批评俄罗身为一个联合国常任理事国、koh是一个有核子武器ê大国，竟然对弱小ê兄弟之邦出手kā拍。无论俄罗有千条理由，万般借口，用武力入侵一个主权独立ê国家，tio̍h是对用联合国宪章作基础ê国际关系凖则ê践（thún）踏，是对现有国际安全体系ê破坏。包含北京大学教授王立新、香港大学教授徐国琦、北京清华大学教授仲伟民、复旦大学教授陈雁等知名历史学者mā做伙倡议，强烈反对俄罗对乌克兰发动战争，坚决支持乌克兰人民保家卫国ê行动，强烈呼吁俄罗政府kah浮丁总统停止战争，tio̍h用谈判解决纠纷。

　　Chit篇文章发表了后，随时tī「微博」、「微信」顶面遭受tio̍h一大阵「五毛」围剿（châu），批判chiah-ê学者「违背国家立场」、「教育界ê耻辱」、「五鼠闹中华」，koh khah厉害ê是有网友讲伊已经向有关当局举报。续落去ê是「江门直言」所有ê文章lóng总hông清除了了，而且kā孙江ê名刣掉去。几点钟后hit篇文tio̍h遭受中国网络ê封锁。香港大学历史学教授徐国琦是其中一位签署者，伊tīBBC中文ê访问中直剖指出，「侵略tio̍h是侵略，bēsái án-ne顚倒是非。」In五位教授真正是「中国历史学家ê骄傲」。

　　出世身躯tio̍h无好势，行路摇摇摆摆、讲话无真清楚、四十岁ê女诗人余秀华tī俄罗入侵乌克兰ê第三工，写一篇《祈祷辞》讲：我祈求诗歌ē-tàng阻挡一台战车／含tio̍h目屎ê诗歌ē-tàng阻挡koh khahchē／我祈求súi花ē-tàng对抗铳子／一把康乃馨ē-tàng安慰一位母亲／我祈求hiah-ê gín-á，hiah-ê gín-á ah／ētàng tī街路走踪thit-thô／我祈求和平！／我祈求hiah-ê夯铳斗铳尾刀ê对敌者／kā对方讲出恁家己母亲ê名，某子ê名／我祈求每一个发起侵略战争ê人／珍惜家己ê名誉／诊惜每一个战士ê生命／珍惜每一个平民ê生命／我祈求tī已经多灾多难ê地球顶面／日头普照／无比战争koh khah邪恶ê代志／无比战争koh khah低级ê侵略／我祈求和平！余秀华女士随时接tio̍h一大堆人ê侮辱kah乱骂。

M̄是中国人ê良心lóng hō͘狗咬去，是真chē犹有良心ê中国人m̄敢出声。 咱真欢喜听tio̍h有良心koh有勇气ê中国人ê声音。(220311)

注：乌克兰　「五毛」　康乃馨　　请用华语念