《绿色短评》

 | | | 转寄

中国是án-chóaⁿ chiah爱受气？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.10.03

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Tiongkok sī ánchóaⁿ chiah ài siūkhì?

Káugoe̍h cha̍psì sinbûn pòtō, lán kok chù Bí tāisài Siau Bíkhîm téngji̍t hông iauchhiáⁿ khì " Choânbí Gīhōe Kauliû Lísūhōe"（ALEC） iánkáng, pîn i ku̍tliu ê Enggí kah únkiān ê tâihong, tittio̍h tâi’ákha ê chiángsiaⁿ. Iánkáng tiong, i kóngkhí Tiongkok "khì chhoa̍hchhoa̍h ê hō͘tēng chin kē" , ìsù sī kóng Tiongkok chiok ài siūkhì, i kóng,"jīmhô goán chò ê tāichì, goán ê chûnchāi, liân goán tī Òūn téngbīn iâⁿ in, in mā bē sóng. "Sûisî ínkhí tâi’ákha ê tōa chhiò, sòa lo̍h・khì sī jia̍tlia̍t ê phahpho̍ká siaⁿ. 　　

Tiongkok ná ē tio̍h chitchióng koàipēⁿ leh? Inūi Tiongkok khangsu bāngsióng Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn. Sūsi̍t siōng ta̍kê lóng chaiiáⁿ, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok chūchiông 1949 nî cha̍pgoe̍h chheit kiànkok kàu taⁿ, chūlâi m̄bat thóngtī kòe Tâioân chi̍t kang, liân chi̍t huncheng chi̍t biócheng mā m̄bat. Tiongkok itti̍t hoànsióng Tâioân sī i koán・ê, jīmhô tāichì Tâioân lóng bētàng pí Tiongkok khah gâu, khah hó, só͘í chit piàn Tangkiaⁿ Olympic lâmchú úmô͘kiû siangphah lán ê soánchhiú Lí Iûⁿkah Ông Chêlîm, chòeāu koatsài tutu sī phah iâⁿ Tiongkok tūi ê Lâu Hō͘sîn kah Lí Chùnhūi, tittio̍h kimpâi. Chit siaⁿ Tiongkok ê Gīhôthoân chin siūkhì, sèkài nn̄gpah kok su siáⁿlâng lóng ēsáiⁿ. Á ēsái su hō͘ Tâioân? Si̍tchāi sī "putkhó lún iah"!
　　
Tiongkok chhòkak Tâioân sī i koán・ê, bô i ê ínchún jīmhô kah Tiongkok ū pangkau ê kokka ê koaⁿoân lóng bēsái kah Tâioân ê koaⁿhong ū jīmhô lâióng. 2020 nî pehgoe̍h saⁿcha̍p, Czech chhamgī īⁿ gītiúⁿ Úi Tekchê cho͘ chi̍tkiâⁿ káucha̍p lâng ê tāipiáu thoân hóngbūn Tâioân, kah lán chóngthóng Chhòa Engbûn téng koaⁿoân hōebiān. Pehgoe̍h saⁿcha̍p it, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok gōakau pō͘tiúⁿ Ông Gē chiū Czech chhamgīīⁿ gītiúⁿ hóng tâi piáusī,"tī Tâioân būntê téngbīn thiauchiàn chi̍tê Tiongkok goânchek, tio̍hsī kah cha̍psì ek Tiongkok jînbîn ūite̍k, tùi Czech chhamgītiúⁿ ê kongkhai chhiàngsiaⁿ kah i pōeāu ê hoán Hôa sèle̍k, tio̍h ūi i kakī ê toánsī hêngûi kah chèngtī tâuki hùchhut tîmtāng ê tāikè." ūiáⁿ sī chênglí putpêng khìsí ênglâng, káugoe̍h chhejī, kehpiah kok Slovakia chóngthóng Chhaputoba lúsū piáusī, bētàng chiapsiū Tiongkok tùi Czech ê uihia̍p, Slovakia ē kah Czech khiā choh hóe.


　　 Chhitgoe̍h jīcha̍p, Lietuva chiapsiū lán kok ê kiàngī, tī siúto͘ siatli̍p tāipiáu kikò͘, miâchheng kiò choh "chù Lietuva Tâioân Tāipiáuchhù", che sī tī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok ê pangkaukok tiong, í "Tâioân" ê miâ siat chhù ê thâu chi̍tê. Pehgoe̍h chhecha̍p, Tiongkok tiàuhôe chù Lietuva tāisài, goânin sī Lietuva tôngì Tâioân í kakī tósū ê miâ siatli̍p si̍tchit siōng sī tāisàikoán ê tāipiáuchhù. "Tâioân Tāipiáuchhù" jiá Tiongkok chin siūkhì,"Tiongkok chènghú tùi chit kiāⁿ tāichì kiankoat hoántùi, Tiongkok koattēng tiàuhôe chù Lietuva tāisài, iaukiû Lietuva chènghú tiàuhôe chù Hôa tāisài. Jîchhiáⁿ tiongtoān ti̍tta̍t Lietuva ê thihlō͘ hòeūn, chokûi kengchè chèchhâi. Būntê sī Tiongkok múi nî tùi Lietuva chhutkháu 14 ek bíkim, Lietuva tùi Tiongkok chhutkháu 4 ek bíkim, m̄chai siáⁿ lâng chèchhâi siáⁿ lâng. Siūkhì ê sî só͘ chò ê koattēng, óngóng sī gûgōng ・ê.


Bíkok chòekīn ū teh khólī beh kā lán kok chù Bí tāipiáu chhù chiàⁿmiâ choh "Tâioân Tāipiáu chhù", chiok khoài siūkhì ê Tiongkok, m̄chai sī m̄ sī ē chiàu tùihù Lietuva ê hongsek tùihù Bíkok? Lán chin hò͘ⁿkî. (210917)

Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Tiong-kok sī án-chóaⁿ chiah ài siū-khì?

Káu-goe̍h cha̍p-sì sin-bûn pò-tō, lán kok chù Bí tāi-sài Siau Bí-khîm téng-ji̍t hông iau-chhiáⁿ khì " Choân-bí Gī-hōe Kau-liû Lí-sū-hōe"（ALEC） ián-káng, pîn i ku̍t-liu ê Eng-gí kah ún-kiān ê tâi-hong, tit-tio̍h tâi-á-kha ê chiáng-siaⁿ. Ián-káng tiong, i kóng-khí Tiong-kok "khì chhoa̍h-chhoa̍h ê hō͘-tēng chin kē" , ì-sù sī kóng Tiong-kok chiok ài siū-khì, i kóng,"jīm-hô goán chò ê tāi-chì, goán ê chûn-chāi, liân goán tī Ò-ūn téng-bīn iâⁿ in, in mā bē sóng. "Sûi-sî ín-khí tâi-á-kha ê tōa chhiò, sòa lo̍h・khì sī jia̍t-lia̍t ê phah-pho̍k-á siaⁿ. 　　

Tiong-kok ná ē tio̍h chit-chióng koài-pēⁿ leh? In-ūi Tiong-kok khang-su bāng-sióng Tâi-oân sī Tiong-kok léng-thó͘ put-khó hun-koah ê chi̍t-pō͘-hūn. Sū-si̍t siōng ta̍k-ê lóng chai-iáⁿ, Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok chū-chiông 1949 nî cha̍p-goe̍h chhe-it kiàn-kok kàu taⁿ, chū-lâi m̄-bat thóng-tī kòe Tâi-oân chi̍t kang, liân chi̍t hun-cheng chi̍t bió-cheng mā m̄-bat. Tiong-kok it-ti̍t hoàn-sióng Tâi-oân sī i koán・ê, jīm-hô tāi-chì Tâi-oân lóng bē-tàng pí Tiong-kok khah gâu, khah hó, só͘-í chit piàn Tang-kiaⁿ Olympic lâm-chú ú-mô͘-kiû siang-phah lán ê soán-chhiú Lí Iûⁿkah Ông Chê-lîm, chòe-āu koat-sài tu-tu sī phah iâⁿ Tiong-kok tūi ê Lâu Hō͘-sîn kah Lí Chùn-hūi, tit-tio̍h kim-pâi. Chit siaⁿ Tiong-kok ê Gī-hô-thoân chin siū-khì, sè-kài nn̄g-pah kok su siáⁿ lâng lóng ē-sáiⁿ. Á ē-sái su hō͘ Tâi-oân? Si̍t-chāi sī "put-khó lún iah"!
　　
Tiong-kok chhò-kak Tâi-oân sī i koán-・ê, bô i ê ín-chún jīm-hô kah Tiong-kok ū pang-kau ê kok-ka ê koaⁿ-oân lóng bē-sái kah Tâi-oân ê koaⁿ-hong ū jīm-hô lâi-óng. 2020 nî peh-goe̍h saⁿ-cha̍p, Czech chham-gī īⁿ gī-tiúⁿ Úi Tek-chê cho͘ chi̍t-kiâⁿ káu-cha̍p lâng ê tāi-piáu thoân hóng-būn Tâi-oân, kah lán chóng-thóng Chhòa Eng-bûn téng koaⁿ-oân hōe-biān. Peh-goe̍h saⁿ-cha̍p it, Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok gōa-kau pō͘-tiúⁿ Ông Gē chiū Czech chham-gī-īⁿ gī-tiúⁿ hóng tâi piáu-sī,"tī Tâi-oân būn-tê téng-bīn thiau-chiàn chi̍t-ê Tiong-kok goân-chek, tio̍h-sī kah cha̍p-sì ek Tiong-kok jîn-bîn ūi-te̍k, tùi Czech chham-gī-tiúⁿ ê kong-khai chhiàng-siaⁿ kah i pōe-āu ê hoán Hôa sè-le̍k, tio̍h ūi i ka-kī ê toán-sī hêng-ûi kah chèng-tī tâu-ki hù-chhut tîm-tāng ê tāi-kè."ū-iáⁿ sī chêng-lí put-pêng khì-sí êng-lâng, káu-goe̍h chhe-jī, keh-piah kok Slovakia chóng-thóng Chha-pu-to-ba lú-sū piáu-sī, bē-tàng chiap-siū Tiong-kok tùi Czech ê ui-hia̍p, Slovakia ē kah Czech khiā choh hóe.


　　 Chhit-goe̍h jī-cha̍p, Lietuva chiap-siū lán kok ê kiàn-gī, tī siú-to͘ siat-li̍p tāi-piáu ki-kò͘, miâ-chheng kiò choh"chù Lietuva Tâi-oân Tāi-piáu-chhù", che sī tī Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok ê pang-kau-kok tiong, í "Tâi-oân" ê miâ siat chhù ê thâu chi̍t-ê. Peh-goe̍h chhe-cha̍p, Tiong-kok tiàu-hôe chù Lietuva tāi-sài, goân-in sī Lietuva tông-ì Tâi-oân í ka-kī tó-sū ê miâ siat-li̍p si̍t-chit siōng sī tāi-sài-koán ê tāi-piáu-chhù. "Tâi-oân Tāi-piáu-chhù" jiá Tiong-kok chin siū-khì,"Tiong-kok chèng-hú tùi chit kiāⁿ tāi-chì kian-koat hoán-tùi, Tiong-kok koat-tēng tiàu-hôe chù Lietuva tāi-sài, iau-kiû Lietuva chèng-hú tiàu-hôe chù Hôa tāi-sài. Jî-chhiáⁿ tiong-toān ti̍t-ta̍t Lietuva ê thih-lō͘ hòe-ūn, chok-ûi keng-chè chè-chhâi. Būn-tê sī Tiong-kok múi nî tùi Lietuva chhut-kháu 14 ek bí-kim, Lietuva tùi Tiong-kok chhut-kháu 4 ek bí-kim, m̄-chai siáⁿ lâng chè-chhâi siáⁿ lâng. Siū-khì ê sî só͘ chò ê koat-tēng, óng-óng sī gû-gōng ・ê.


Bí-kok chòe-kīn ū teh khó-lī beh kā lán kok chù Bí tāi-piáu chhù chiàⁿ-miâ choh "Tâi-oân Tāi-piáu chhù", chiok khoài siū-khì ê Tiong-kok, m̄-chai sī m̄ sī ē chiàu tùi-hù Lietuva ê hong-sek tùi-hù Bí-kok? Lán chin hò͘ⁿ-kî. (210917)



九月十四新闻报导，咱国驻美大使萧美琴顶日hông邀请去「全美议会交流理事会」（ALEC）演讲，凭伊滑溜ê英语kah稳健ê台风，得tio̍h台á脚ê掌声。演讲中，伊讲起中国「气chhoa̍h-chhoa̍hê户椗真低」，意思是讲中国足爱受气，伊讲：「任何阮做êtāi-chì、阮ê存在、连阮tī奥运顶面赢in，in mā bē爽。」随时引起台á脚ê大笑，续落去是热烈ê拍pho̍ká声。 　　

中国ná会tio̍h chit种怪病咧？因为中国空思梦想台湾是中国领土不可分割ê一部分。事实上ta̍k个lóng知影，中华人民共和国自从1949年十月初一建国到今，自来m̄-bat统治过台湾一工，连一分钟一秒钟mā m̄-bat。中国一直幻想台湾是伊管ê，任何tāi-chì台湾lóng bē-tàng比中国khah gâu、khah好，所以chit遍东京Olympic男子羽毛球双打咱ê选手李洋kah王齐麟，最后决赛tu-tu是拍赢中国队ê刘雨辰kah李俊慧，得tio̍h金牌。Chit声中国ê义和团真受气，世界两百国输siáⁿ人lóngē-sái。náē-sái输hō͘台湾？实在是「不可忍也」！ 　　

中国错觉台湾是伊管ê，无伊ê允准任何kah中国有邦交ê国家ê官员lóng bē-sáikah台湾ê官方有任何来往。2020年八月三十，捷克参议院议长韦德齐组一行九十人ê代表团访问台湾，kah咱总统蔡英文等官员会面。八月三十一，中华人民共和国外交部长王毅就捷克参议院议长访台表示：「tī台湾问题顶面挑战一个中国原则，tio̍h是kah十四亿中国人民为敌，对捷克参议长ê公开chhiàng声kah伊背后ê反华势力，tio̍h为伊家己ê短视行为kah政治投机付出沉重ê代价。」有影是情理不平气死闲人，九月初二，隔壁国斯洛伐克总统Chha-pu-to-ba女士表示，bē-tàng接受中国对捷克ê威胁，斯洛伐克会kah捷克khiā作伙。


　　七月二十，立陶宛接受咱国ê建议，tī首都设立代表机构，名称叫作「驻立陶宛台湾代表处」，che是tī中华人民共和国ê邦交国中，以「台湾」ê名设处ê头一个。八月初十，中国召回驻立陶宛大使，原因是立陶宛同意台湾以家己岛屿ê名设立实质上是大使馆ê代表处。「台湾代表处」惹中国真受气，「中国政府对chit件tāi-chì坚决反对，中国决定召回驻立陶宛大使，要求立陶宛政府召回驻华大使。而且中断直达立陶宛ê铁路货运，作为经济制裁。问题是中国每年对立陶宛出口14亿美金，立陶宛对中国出口4亿美金，m̄知siáⁿ人制裁siáⁿ人。受气ê时所做ê决定，往往是愚戆ê。


美国最近有teh考虑beh kā咱国驻美代表处正名作「台湾代表处」，足快受气ê中国，m̄知是m̄是会照对付立陶宛ê方式对付美国？咱真好奇。(210917)