《绿色短评》

 | | | 转寄

温柔体贴kā老大人注疫苗！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.07.04

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī
《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Unjiû théthiap kā lāutōalâng chù e̍kbiâu!

La̍kgo̍eh cha̍pgō͘, choânkok kok koānchhī ūi siōngkài nîtióng, 85 hòe ísiōng ê Akong Amá chù e̍kbiâu, hoānnā ū chò miâchheh ê koānchhī lóng chò liáu chin sūnsī. Lán ēng hông oló siōng chē ê Kohiôngchhī chohlē lâi kóng. Kohiôngchhī chiàu "Tiongiong liûhêng e̍kchêng chíhui tiongsim" só͘ kongpò͘ ê cha̍p tōa lūi chù e̍kbiâu tùisiōng kah sūnsī, sūsian tio̍h chi̍tê chi̍tê kā miâchheh lóng chò hósè, chi̍tē chiap tio̍h "Tiongiong chíhui tiongsim" thongti, kúi go̍eh kúi ji̍t beh sàng jōachē e̍kbiâu lâi, kok khukongsó͘ sûisî ētáng kā chit piàn chù ē tio̍h e̍kbiâu ê miâtoaⁿ kau・khí・lâi, sûisî thàukòe lînlí tiúⁿ hoatchhut chùsiā thongtitoaⁿ, chiok chhengchhó siá bêng kúi go̍eh kúi ji̍t kúitiám kàu kúitiám tī siáⁿmi̍h só͘chāi chùsiā, thêchhéⁿ i tio̍h tòa sinhūnchèng kah kiānpókhah, sûisî pòtò sûisî chù, bián pâilia̍t bián thènghāu.

Chhiūⁿkóng gō͘go̍eh jīpeh kàu saⁿcha̍p ēpo͘ la̍k tiám, Kohiôngchhī tio̍h kā siutio̍h ê nn̄gbān chi̍tchheng che e̍kbiâu chù oân, chúiàu tùisiōng sī pēⁿīⁿ jînoân, hônge̍k kètêngchhia kah kéngsiau téng hônge̍k jînoân iusian chù. La̍kgo̍eh chheit sin hunphòe ê nn̄gbān chhitchheng che e̍kbiâu māsī chiàu chō hó ê miâchheh engkai chù ê tùisiōng sūnsī khì chù. Bô chhinchhiūⁿ Tâipakchhī ánne tēit sòaⁿ ê ihō͘ jînoân bô chù・tio̍h, pun hō͘ Hósimkoaⁿ téng chínsó͘ liân tōalâu koánlíoân, piàⁿsàu ê asáng mā lóng ū chù・tio̍h ê chênghêng.

　　 Chit piàn chù nîlāu ê tióngpòe, chiap tio̍h thongti chaiiáⁿ toh chi̍t kang e̍kbiâu ē kàu, sûisî iû kok khu ê lînlí tiúⁿ hoat chù e̍kbiâu thongtitoaⁿ. Chunchiàu "Tiongiong liûhêng e̍kchêng chíhui tiongsim" ê chísī, kongkò bô siatchek tī Kohiôngchhī tānsī lâng tóa tī Kohiông ê tióngchiá, kín hiòng só͘ tóa ê khukongsó͘ liânlo̍k, khukongsó͘ pānsūoân mn̄g chhengchhó sèⁿmiâ seⁿsî ji̍tgo̍eh sinhūn chèng hōbé kah bo̍kchêng só͘ tòa ê chūchí tiānōe hōbé , tējī kang tio̍h chiap tio̍h tiānōe thongti, kúi go̍eh kúi ji̍t kúitiám chì kúitiám, ē kìtit tòa sinhūnchèng kah kiānpókhah khì lī lí siōng kīn ê bó͘bó͘ só͘chāi khì chù e̍kbiâu. Kohiôngchhī chènghú ūitio̍h hêngtōng bô hongpiān ê tióngchiá chúnpī kètêngchhia, múi chi̍t khu ū nn̄g keng chhiahâng hūchek chiapsàng, chù liáu koh chē goân chhia chài tńgkhì chhù・ni̍h, chhiachîⁿ iû chhīchènghú hūtām.

　　 Thoânthóng chù e̍kbiâu ê liûtêng, lóng sī "ihō͘ bôtāng, bînchiòng tāng", ihō͘ jînoân chē tī kò͘tēng tētiám thāibēng, bînchiòng seng chhutsī kiānpókhah he̍ktùi sinhūn, kā iseng kóng pēⁿsú, chiah îtāng khì tējī chām chéng e̍kbiâu, chù liáu chiah khì koanchhat khu hiohkhùn. Kiⁿî Ji̍tpún lāulâng chù Búhàn hìiām e̍kbiâu ê chìntō͘ siong bān, 福冈市宇美町 iseng hoatbêng chi̍t chióng e̍kbiâu chiapchèng hoat, kái choh "bînchiòng bôtāng, ihō͘ tāng", tióngchiá tī kui pâi ê íá chē hósè, bián sóa tíntāng bián khiā ・khí・ lâi chē ・lo̍h・khì, tansûn chē tī ū póchhî kīlî pâi hósè ê íá, tánthāi iseng chē ū kòa lián ê íá lu lâi, mn̄g liáu pēⁿsú chiah kā i chùsiā, ihō͘ jînoân sak chi̍t tâi kangkū chhia á・sī phâng chi̍t kha té e̍kbiâu léngtòng siuⁿ kah chùsiā ēngkū tóe teh sóa tāng. Chù liáu ê tióngchiá tiāmtiām chē tī goânūi bián tíntāng, koanchhat bô putliông hoánèng pòaⁿtiámcheng āu chiah ansim līkhui. M̄nā Kohiôngchhī, chin chē koānchhī ê chin chē só͘chāi mā chháichhú chit chióng "宇美町 sek" chù e̍kbiâu hoat, ū iūⁿ thang khòaⁿ iūⁿ, si̍tchāi chiâⁿ hó.

　　 Chin te̍kpia̍t・ê sī, Kohiông ū nn̄gūi imga̍kka choankang piàⁿ khì "大巨蛋" iánchàu imga̍k, hō͘ tiāmtiām chē t ī hia ê Akong Amá kekiám himsióng, khah bē bôliâu.

　　 Unjiû théthiap kā lāutōalâng chù e̍kbiâu, si̍tchāi chin kámsim. 　　(210618)

Chù, 大巨蛋　　 chhiáⁿ liām Hôagí

Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Un-jiû thé-thiap kā lāu-tōa-lâng chù e̍k-biâu!

La̍k-go̍eh cha̍p-gō͘, choân-kok kok koān-chhī ūi siōng-kài nî-tióng, 85 hòe í-siōng ê A-kong A-má chù e̍k-biâu, hoān-nā ū chò miâ- chheh ê koān-chhī lóng chò liáu chin sūn-sī. Lán ēng hông o-ló siōng chē ê Ko-hiông-chhī choh-lē lâi kóng. Ko-hiông-chhī chiàu "tiong-iong liû-hêng e̍k-chêng chí-hui tiong-sim" só͘ kong-pò͘ ê cha̍p tōa lūi chù e̍k-biâu tùi-siōng kah sūn-sī, sū-sian tio̍h chi̍t-ê chi̍t-ê kā miâ-chheh lóng chò hó-sè, chi̍t-ē chiap tio̍h"tiong-iong chí-hui tiong-sim" thong-ti, kúi go̍eh kúi ji̍t beh sàng jōa-chē e̍k-biâu lâi, kok khu- kong-só͘ sûi-sî ē-táng kā chit piàn chù ē tio̍h e̍k-biâu ê miâ-toaⁿ kau-・khí-・lâi, sûi-sî thàu-kòe lîn-lí tiúⁿ hoat-chhut chù-siā thong-ti-toaⁿ, chiok chheng-chhó siá bêng kúi go̍eh kúi ji̍t kúi-tiám kàu kúi-tiám tī siáⁿ-mi̍h só͘-chāi chù-siā, thê-chhéⁿ i tio̍h tòa sin-hūn-chèng kahkiān-pó-khah, sûi-sî pò-tò sûi-sî chù, bián pâi-lia̍t bián thèng-hāu.

Chhiūⁿ-kóng gō͘-go̍eh jī-peh kàu saⁿ-cha̍p ē-po͘ la̍k tiám, Ko-hiông-chhī tio̍h kā siu-tio̍h ê nn̄g-bān chi̍t-chheng che e̍k-biâu chù oân, chú-iàu tùi-siōng sī pēⁿ-īⁿ jîn-oân, hông-e̍k kè-têng-chhia kah kéng-siau téng hông-e̍k jîn-oân iu-sian chù. La̍k-go̍eh chhe-it sin hun-phòe ê nn̄g-bān chhit-chheng che e̍k-biâu mā-sī chiàu chō hó ê miâ-chheh eng-kai chù ê tùi-siōng sūn-sī khì chù. Bô chhin-chhiūⁿ Tâi-pak-chhī án-ne tē-it sòaⁿ ê i-hō͘ jîn-oân bô chù-・tio̍h, pun hō͘ Hó-sim-koaⁿ téng chín-só͘ liân tōa-lâu koán-lí-oân, piàⁿ-sàu ê a-sáng mā lóng ū chù-・tio̍h ê chêng-hêng.

　　 Chit piàn chù nî-lāu ê tióng-pòe, chiap tio̍h thong-ti chai-iáⁿ toh chi̍t kang e̍k-biâu ē kàu, sûi-sî iû kok khu ê lîn-lí tiúⁿ hoat chù e̍k-biâu thong-ti-toaⁿ. Chun-chiàu "tiong-iong liû-hêng e̍k-chêng chí-hui tiong-sim" ê chí-sī, kong-kò bô siat-chek tī Ko-hiông-chhī tān-sī lâng tóa tī Ko-hiông ê tióng-chiá, kín hiòng só͘ tóa ê khu-kong-só͘ liân-lo̍k, khu-kong-só͘ pān-sū-oân mn̄g chheng-chhó sèⁿ-miâ seⁿ-sî ji̍t-go̍eh sin-hūn chèng hō-bé kah bo̍k-chêng só͘ tòa ê chū-chí tiān-ōe hō-bé , tē-jī kang tio̍h chiap tio̍h tiān-ōe thong-ti, kúi go̍eh kúi ji̍t kúi-tiám chì kúi-tiám, ē kì-tit tòa sin-hūn-chèng kahkiān-pó-khah khì lī lí siōng kīn ê bó͘-bó͘ só͘-chāi khì chù e̍k-biâu. Ko-hiông-chhī chèng-hú ūi-tio̍h hêng-tōng bô hong-piān ê tióng-chiá chún-pī kè-têng-chhia, múi chi̍t khu ū nn̄g keng chhia-hâng hū-chek chiap-sàng, chù liáu koh chē goân chhia chài tńg-khì chhù-・ni̍h, chhia-chîⁿ iû chhī-chèng-hú hū-tām.

　　 Thoân-thóng chù e̍k-biâu ê liû-têng, lóng sī "i-hō͘ bô-tāng, bîn-chiòng tāng", i-hō͘ jîn-oân chē tī kò͘-tēng tē-tiám thāi-bēng, bîn-chiòng seng chhut-sī kiān-pó-khah he̍k-tùi sin-hūn, kā i-seng kóng pēⁿ-sú, chiah î-tāng khì tē-jī chām chéng e̍k-biâu, chù liáu chiah khì koan-chhat khu hioh-khùn. Kin-nî Ji̍t-pún lāu-lâng chù Bú-hàn hì-iām e̍k-biâu ê chìn-tō͘ siong bān, 福冈市宇美町 i-seng hoat-bêng chi̍t chióng e̍k-biâu chiap-chèng hoat, kái choh "bîn-chiòng bô-tāng, i-hō͘ tāng", tióng-chiá tī kui pâi ê í-á chē hó-sè, bián sóa tín-tāng bián khiā -・khí-・ lâi chē -・lo̍h-・khì, tan-sûn chē tī ū pó-chhî kī-lî pâi hó-sè ê í-á, tán-thāi i-seng chē ū kòa lián ê í-á lu lâi, mn̄g liáu pēⁿ-sú chiah kā i chù-siā, i-hō͘ jîn-oân sak chi̍t tâi kang-kū chhia á-・sī phâng chi̍t kha té e̍k-biâu léng-tòng siuⁿ kah chù-siā ēng-kū tóe teh sóa tāng. Chù liáu ê tióng-chiá tiām-tiām chē tī goân-ūi bián tín-tāng, koan-chhat bô put-liông hoán-èng pòaⁿ-tiám-cheng āu chiah an-sim lī-khui. M̄-nā Ko-hiông-chhī, chin chē koān-chhī ê chin chē só͘-chāi mā chhái-chhú chit chióng "宇美町 sek" chù e̍k-biâu hoat, ū iūⁿ thang khòaⁿ iūⁿ, si̍t-chāi chiâⁿ hó.

　　 Chin te̍k-pia̍t-・ê sī, Ko-hiông ū nn̄g-ūi im-ga̍k -ka choan-kang piàⁿ khì "大巨蛋" ián-chàu im-ga̍k, hō͘ tiām-tiām chē t īhiaê A-kong A-má ke-kiám him-sióng, khah bē bô-liâu.

　　 Un-jiû thé-thiap kā lāu-tōa-lâng chù e̍k-biâu, si̍t-chāi chin kám-sim. 　　(210618)

Chù, 大巨蛋　　 chhiáⁿ liām Hôa-gí


六月十五，全国各县市为上盖年长、85岁以上ê阿公阿妈注疫苗，凡若有做名册ê县市lóng做了真顺序。咱用hông o-ló上chē ê高雄市作例来讲。高雄市照「中央流行疫情指挥中心」所公布ê十大类注疫苗对象kah顺序，事先tio̍h 一个一个kā名册lóng做好势，一下接tio̍h「中央指挥中心」通知，几月几日beh送偌chē 疫苗来，各区公所随时会táng kā chit遍注ētio̍h疫苗ê名单勾起来，随时透过邻里长发出注射通知单，足清楚写明几月几日几点到几点tī啥物所在注射，提醒伊tio̍h带身分证kah健保卡，随时报到随时注，免排列免等候。

像讲五月二八到三十下晡六点，高雄市tio̍h kā收tio̍hê两万一千剂疫苗注完，主要对象是病院人员、防疫计程车kah警消等防疫人员优先注。六月初一新分配ê两万七千剂疫苗mā是照造好ê名册应该注ê对象顺序去注。无亲像台北市按呢第一线ê医护人员无注tio̍h，分hō͘好心肝等诊所连大楼管理员、拼扫ê阿桑mālóng有注tio̍hê情形。

　　Chit遍注年老ê长辈，接tio̍h通知知影toh一工疫苗ē到，随时由各区ê邻里长发注疫苗通知单。遵照「中央流行疫情指挥中心」ê指示，公告无设籍tī高雄市但是人tóatī高雄ê长者，紧向所tóaê区公所连络，区公所办事员问清楚姓名生时日月身分证号码kah目前所tòaê住址电话号码，第二工tio̍h接tio̍h电话通知，几月几日几点至几点，ē记得带身分证kah健保卡去离你上近ê某某所在去注疫苗。高雄市政府为tio̍h行动无方便ê长者准备计程车，每一区有两间车行负责接送，注了koh坐原车载转去厝里，车钱由市政府负担。

　　传统注疫苗ê流程，lóng是「医护无动、民众动」，医护人员坐tī固定地点待命，民众先出示健保卡核对身分、kā医生讲病史，才移动去第二站种疫苗，注了才去观察区歇困。今年日本老人注武汉肺炎疫苗ê进度伤慢，福冈市宇美町医生发明一种疫苗接种法，改作「民众无动、医护动」，长者tī归排ê椅á坐好势，免徙振动免徛起来坐落去，单纯坐tī有保持距离排好势ê椅á、等待医生坐有挂liánê椅á lu来，问了病史才kā伊注射，医护人员捒一台工具车抑是捧一脚贮疫苗冷冻箱kah注射用具tóe teh徙动。注了ê长者恬恬坐tī原位免振动，观察无不良反应半点钟后才安心离开。M̄-nā高雄市，真chē 县市ê真chē 所在mā采取chit种「宇美町式」注疫苗法，有样thang看样，实在诚好。

　　真特别ê是，高雄有两位音乐家专工拼去「大巨蛋」演奏音乐，hō͘恬恬坐tīhiaê阿公阿妈加减欣赏，khah bē无聊。

　　温柔体贴kā老大人注疫苗，实在真感心。　　(210618)

注：大巨蛋　　请念华语