《绿色短评》 |
![]() ![]() ![]() |
Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī
Tiongkok gōakau chiànlông kóng pe̍hchha̍t bīn bē âng!
Tâioân sîkan gō͘go̍eh cha̍pit àmsî cha̍p tiám, WHA bānglō͘ pòmiâ chia̍tchí, lán iáu gōnggōng teh tánthāi iauchhiáⁿhâm. Bô ìgōa, Sèkài Ōeseng Cho͘chit (WHO) liânsòa tē 5 nî bô iauchhiáⁿ Tâioân. Kàu hit àm lán tio̍h chaiiáⁿ kiⁿî chhamka WHA tāihōe choh Koanchhatoân koh bôbāng ah!
Gō͘go̍eh chhela̍k, Bíkok, Canada, Engkok, Hoatkok, Tekkok, Ìtāilī kah Ji̍tpún chhittōa kanggia̍pkok chi̍pthoân(G7) gōakau pō͘tiúⁿ hōegī kiatsok liáuāu, hoatpiáu liânha̍p sengbêng kiôngtiāu Tâioân háikiap hôpêng úntēng ê tiōngiàusèng, kó͘lē hôpêng káikoat nn̄g hōaⁿ būntê, kiônglia̍t hoántùi jīmhô khólêng chēngka kíntiuⁿ kio̍ksè, phòhoāi khue̍k úntēng ê phiànbīn hêngtōng. Sengbêng koh kóng, chichhî Tâioân ū ìgī ê chhamú sèkài ōeseng cho͘chit lūntôaⁿ kah sèkài ōeseng tāihōe (WHA). Siaⁿbêng kóng Tâioân ū koân chhamú WHO téng kokchè cho͘chit, Tâioân só͘ū ê Búhàn hìiām (COVID19) hônge̍k kenggiām, ētàng tùi choân sèkài chòchhut kònghiàn,"pâitû in( Tâioân) chhamú sī kakī chhōe sílō͘ ". Gō͘go̍eh chhela̍k, Hoatkok Chhamgīīⁿ tiàukhui īⁿhōe í 304 phiò chànsêng, 0 phiò hoántùi, bô īgī thongkòe "Tâioân chhamú kokchè cho͘chit kangchok", chèngsek chiâⁿ àn, khoktōa chichhî Tâioân chhamú WHO, kokchè bînhâng cho͘chit, Liânha̍pkok khìhāu piànhòa kongiāu kongiok kah kokchè hêngkéng cho͘chit téng kok lénghe̍k ê kokchè cho͘chit. Gō͘go̍eh chhepeh, Bíkok Kokbūkheng Blinken hoatpiáu sengbêng, ho͘io̍k hoeho̍k Tâioân tī WHA ê sektòng tēūi, i piáusī si̍tchāi chhōe bô jīmhô pâitû Tâioân chhamú ê kóng ē thong ê líiû. Suijiân kiⁿî chin chē kokka thīn Tâioân, náchhiūⁿ pí éngnî hibāng ke chin tōa. Tānsī m̄ta̍t tio̍h Tiongkok chi̍tê iôthâu, tio̍h sī bētàng chhamka.
Tâioân iáu koh hông pâitû tī Sèōe tāihōe (WHA) gōabīn. Gō͘go̍eh chhecha̍p, Tiongkok gōakaupō͘ hoatgiânjîn 华春莹 tùi chit kiāⁿ tāichì koh chhàu tôaⁿ chi̍t piàn "chi̍t tiong" lāu tiāu, jîchhiáⁿ kóng"Tiongkok tiongiong chènghú tùi Tâioân tēkhu chhamú choânkiû ōeseng sūbū ē chòchhut chin hósè ê anpâi". Gōakau pō͘tiúⁿ 吴钊燮 sûisî siá thuibûn tōa mē Tiongkok bôthí, mē kóng in kóng・ê sī "bē kiànsiàu ê pe̍hchha̍t ōe". 华春莹koh kóng,"sūsi̍t siōng bô lâng ē pí goán ( Tiongkok) kohkhah koansim Tâioân tôngpau ê kiānkhong hokchí." Bînchìntóng li̍púi Ông Tēngú chhiò・chi̍tē, kín the̍h tôngōe kò͘sū chhutlâi kóng, náchhiūⁿ "大野狼 siōng thiàⁿsioh 小红帽".
Choân sèkài ê lâng lóng chaiiáⁿ sī Tiongkok teh pìⁿkúi pìⁿkoài, lán Tâioân chiah bôhoattō͘ chhamka Sèōe tāihōe (WHA) , tānsī Tiongkok gōakau pō͘ hoatgiân lâng 华春莹 kóng,"Tâioân tēkhu bô hoattō͘ chhamka Sèōe tāihōe ê kio̍kbīn sī Bînchìntóng tongkio̍k chōsêng ê". I chi̍t ki chéngthâuá pí Tâioân, lēnggōa sì ki chéngthâuá pí i kakī.
Hō͘ lán siūⁿkhí 2003 nî, inūi Tiongkok ê chó͘tòng tìsú WHO bô beh thólūn Tâioân tiôngsin kaji̍p ê būntê, ū Tâioân kìchiá mn̄g Tiongkok tāipiáu, lín káⁿ bô thiaⁿtio̍h 2,000 bān Tâioân lâng ê suiàu? Tiongkok tāipiáu 沙祖康 ìn kóng," 谁理你们! "( ìsù sī kóng siáng chhap・lín) , suijiân hoâiⁿpà hông kámkak chin chha, tānsī chìchió i píkàu khah sêng chi̍tê Tiongkok lâng, kóngchhut in ê simlāi ōe. Goânpún Tâioân lâng ê kiānkhong kah seⁿsí, Tiongkok lâng ná ū teh chhap・lí, ná ū teh koansim・lí leh!
Khòaⁿ kináji̍t kóng pe̍hchha̍t bīn bē âng ê Tiongkok gōakau chiànlông, si̍tchāi chin thóià! (210514)
Chù, 大野狼 小红帽 谁理你们! chhiáⁿ liām Hôagí
Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版
Tiong-kok gōa-kau chiàn-lông kóng pe̍h-chha̍t bīn bē âng!
Tâi-oân sî-kan gō͘-go̍eh cha̍p-it àm-sî cha̍p tiám, WHA bāng-lō͘ pò-miâ chia̍t-chí, lán iáu gōng-gōng teh tán-thāi iau-chhiáⁿ-hâm. Bô ì-gōa, Sè-kài Ōe-seng Cho͘-chit (WHO) liân-sòa tē 5 nî bô iau-chhiáⁿ Tâi-oân. Kàu hit àm lán tio̍h chai-iáⁿ kin-nî chham-ka WHA tāi-hōe choh Koan-chhat-oân koh bô-bāng ah!
Gō͘-go̍eh chhe-la̍k, Bí-kok, Canada, Eng-kok, Hoat-kok, Tek-kok, Ì-tāi-lī kah Ji̍t-pún chhit-tōa kang-gia̍p-kok chi̍p-thoân(G7) gōa-kau pō͘-tiúⁿ hōe-gī kiat-sok liáu-āu, hoat-piáu liân-ha̍p seng-bêng kiông-tiāu Tâi-oân hái-kiap hô-pêng ún-tēng ê tiōng-iàu-sèng, kó͘-lē hô-pêng kái-koat nn̄g hōaⁿ būn-tê, kiông-lia̍t hoán-tùi jīm-hô khó-lêng chēng-ka kín-tiuⁿ kio̍k-sè, phò-hoāi khu-e̍k ún-tēng ê phiàn-bīn hêng-tōng. Seng-bêng koh kóng, chi-chhî Tâi-oân ū ì-gī ê chham-ú sè-kài ōe-seng cho͘-chit lūn-tôaⁿ kah sè-kài ōe-seng tāi-hōe (WHA). Siaⁿ-bêng kóng Tâi-oân ū koân chham-ú WHO an kok-chè cho͘-chit, Tâi-oân só͘-ū ê Bú-hàn hì-iām (COVID-19) hông-e̍k keng-giām, ē-tàng tùi choân sè-kài chò-chhut kòng-hiàn,"pâi-tû in( Tâi-oân) chham-ú sī ka-kī chhōe sí-lō͘ ". Gō͘-go̍eh chhe-la̍k, Hoat-kok Chham-gī-īⁿ tiàu-khui īⁿ-hōe í 304 phiò chàn-sêng, 0 phiò hoán-tùi, bô ī-gī thong-kòe "Tâi-oân chham-ú kok-chè cho͘-chit kang-chok", chèng-sek chiâⁿ àn, khok-tōa chi-chhî Tâi-oân chham-ú WHO, kok-chè bîn-hâng cho͘-chit, Liân-ha̍p-kok khì-hāu piàn-hòa kong-iāu kong-iok kah kok-chè hêng-kéng cho͘-chit téng kok léng-he̍k ê kok-chè cho͘-chit. Gō͘-go̍eh chhe-peh, Bí-kok Kok-bū-kheng Blinken hoat-piáu seng-bêng, ho͘-io̍k hoe-ho̍k Tâi-oân tī WHA ê sek-tòng tē-ūi, i piáu-sī si̍t-chāi chhōe bô jīm-hô pâi-tû Tâi-oân chham-ú ê kóng ē thong ê lí-iû. Sui-jiân kin-nî chin chē kok-ka thīn Tâi-oân, ná-chhiūⁿ pí éng-nî hi-bāng ke chin tōa. Tān-sī m̄-ta̍t tio̍h Tiong-kok chi̍t-ê iô-thâu, tio̍h sī bē-tàng chham-ka.
Tâi-oân iáu koh hông pâi-tû tī Sè-ōe tāi-hōe (WHA) gōa-bīn. Gō͘-go̍eh chhe-cha̍p, Tiong-kok gōa-kau pō͘ hoat-giân-jîn 华春莹 tùi chit kiāⁿ tāi-chì koh chhàu tôaⁿ chi̍t piàn"chi̍t tiong"lāu tiāu, jî-chhiáⁿ kóng"Tiong-kok tiong-iong chèng-hú tùi Tâi-oân tē-khu chham-ú choân-kiû ōe-seng sū-bū ē chò-chhut chin hó-sè ê an-pâi". Gōa-kau pō͘-tiúⁿ 吴钊燮 sûi-sî siá thui-bûn tōa mē Tiong-kok bô-thí, mē kóng in kóng-・ê sī "bē kiàn-siàu ê pe̍h-chha̍t ōe". 华春莹koh kóng,"sū-si̍t siōng bô lâng ē pí goán ( Tiong-kok) koh-khah koan-sim Tâi-oân tông-pau ê kiān-khong hok-chí." Bîn-chìn-tóng li̍p-úi Ông Tēng-ú chhiò-・chi̍t-ē, kín the̍h tông-ōe kò͘-sū chhut-lâi kóng, ná-chhiūⁿ "大野狼 siōng thiàⁿ-sioh 小红帽".
Choân sè-kài ê lâng lóng chai-iáⁿ sī Tiong-kok teh pìⁿ-kúi pìⁿ-koài, lán Tâi-oân chiah bô-hoat-tō͘ chham-ka Sè-ōe tāi-hōe (WHA) , tān-sī Tiong-kok gōa-kau pō͘ hoat-giân lâng 华春莹 kóng,"Tâi-oân tē-khu bô hoat-tō͘ chham-ka Sè-ōe tāi-hōe ê kio̍k-bīn sī Bîn-chìn-tóng tong-kio̍k chō-sêng ê". I chi̍t ki chéng-thâu-á pí Tâi-oân, lēng-gōa sì ki chéng-thâu-á pí i ka-kī.
Hō͘ lán siūⁿ-khí 2003 nî, in-ūi Tiong-kok ê chó͘-tòng tì-sú WHO bô beh thó-lūn Tâi-oân tiông-sin ka-ji̍p ê būn-tê, ū Tâi-oân kì-chiá mn̄g Tiong-kok tāi-piáu, lín káⁿ bô thiaⁿ-tio̍h 2,000 bān Tâi-oân lâng ê su-iàu? Tiong-kok tāi-piáu 沙祖康 ìn kóng," 谁理你们! "( ì-sù sī kóng siáng chhap-・lín) , sui-jiân hoâiⁿ-pà hông kám-kak chin chha, tān-sī chì-chió i pí-kàu khah sêng chi̍t-ê Tiong-kok lâng, kóng-chhut in ê sim-lāi ōe. Goân-pún Tâi-oân lâng ê kiān-khong kah seⁿ-sí, Tiong-kok lâng ná ū teh chhap-・lí, ná ū teh koan-sim lí leh!
Khòaⁿ kin-á-ji̍t kóng pe̍h-chha̍t bīn bē âng ê Tiong-kok gōa-kau chiàn-lông, si̍t-chāi chin thó-ià! (210514)
Chù, 大野狼 小红帽 谁理你们! chhiáⁿ liām Hôa-gí
台湾时间五月十一暗时十点,WHA网路报名截止,咱犹戆戆teh等待邀请函。无意外,世界卫生组织(WHO)连续第5年无邀请台湾。到hit暗咱tio̍h知影今年参加WHA大会作观察员koh无望ah!
五月初六,美国、加拿大、英国、法国、德国、义大利kah日本七大工业国集团(G7)外交部长会议结束了后,发表联合声明强调台湾海峡和平稳定ê重要性,鼓励和平解决两岸问题,强烈反对任何可能增加紧张局势、破坏区域稳定ê片面行动。声明koh讲,支持台湾有意义ê参与世界卫生组织论坛kah世界卫生大会(WHA)。声明讲台湾有权参与WHO等国际组织,台湾所有ê武汉肺炎(COVID-19)防疫经验,会tàng对全世界做出贡献,「排除in(台湾)参与是家己chhōe死路」。五月初六,法国参议院召开院会以304票赞成、0票反对,无异议通过「台湾参与国际组织工作」,正式成案,扩大支持台湾参与WHO、国际民航组织、联合国气候变化纲要公约kah国际刑警组织等各领域ê国际组织。五月初八,美国国务卿富林肯发表声明,呼吁恢复台湾tī WHA ê适当地位,伊表示实在chhōe无任何排除台湾参与ê讲会通ê理由。虽然今年真chē国家thīn台湾,ná像比éng年希望加真大。但是m̄值tio̍h中国一个摇头,tio̍h是bē-tàng参加。
台湾犹koh hông排除tī世卫大会(WHA)外面。五月初十,中国外交部发言人华春莹对chit件代志koh臭弹一遍「一中」老调,而且讲「中国中央政府对台湾地区参与全球卫生事务会做出真好势ê安排」。外交部长吴钊燮随时写推文大骂中国无耻,骂讲in讲ê是「bē见笑ê白贼话」。华春莹koh讲:「事实上无人会比阮(中国)koh-khah关心台湾同胞ê健康福祉。」民进党立委王定宇笑一下,紧the̍h童话故事出来讲:ná像「大野狼上疼惜小红帽」。
全世界ê人lóng知影是中国teh变鬼变怪,咱台湾才无法度参加世卫大会(WHA),但是中国外交部发言人华春莹讲:「台湾地区无法度参加世卫大会ê局面是民进党当局造成ê」。伊一支指头á比台湾,另外四支指头á比伊家己。 Hō͘咱想起2003年,因为中国ê阻挡致使WHO无beh讨论台湾重新加入ê问题,有台湾记者问中国代表:恁敢无听tio̍h 2,000万台湾人ê需要?中国代表沙祖康应讲:「谁理你们!」(意思是讲siáⁿ chhap lín),虽然横霸hông感觉真差,但是至少伊比较khah sêng一个中国人,讲出in ê心内话。原本台湾人ê健康kah生死,中国人ná有tehchhap你,ná有teh关心你leh! 看今á日讲白贼面bē红ê中国外交战狼,实在真讨厌! (210514)
注:大野狼 小红帽 谁理你们! 请念华语