《绿色短评》

 | | | 转寄

俄罗侵略乌克兰实在战bē落去ah！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.06.25




Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Gôlô chhimlio̍k 乌克兰 si̍tchāi chiàn bē lo̍hkhì ah!

　　 Kinkì Bíkok《CNN》ê pòtō, la̍kgoe̍h cha̍psaⁿ, Gôlô chóngthóng Phûteng chíchhut, Gôlô kun tī "te̍kpia̍t kunsū hêngtōng" (chhimlio̍k乌克兰chiàncheng) ê kòethêngtiong khiàmkhoeh chin chē mi̍hkiāⁿ, paukoat chengchún íntō tôaⁿio̍h, thongsìn siatpī, huiki kah bûjînki téng." Goán suijiân ū chiahê mi̍hkiāⁿ, ùi sò͘liōng siōng lâi khòaⁿ iáu bô kàu chē." Chiamtùi ánchóaⁿ kiatsok O͘GÔ chiàncheng, Phûteng jīnûi, sehong kokka kanta thêngchí kiòngèng búkhì kah chongpī hō͘ 乌克兰, chiahni̍h kántan tio̍h káikoat būntê.

　　2022 nî jīgoe̍h jīsì, Gôlô ji̍p chhim 乌克兰hit tongsî, Gôlô khòaⁿ 乌克兰 lâng chió peng jio̍k, chhàutôaⁿ sìkang lāi乌克兰tio̍h ē tâuji̍p Gôlô ê heng chêng. Sūsi̍t siōng乌克兰 ko͘ kun hùnchiàn, tongjiân mā ū sim beh kiû hô, tìsú chiàncheng po̍khoat jīcha̍p kang ê saⁿgoe̍h cha̍psì, nn̄g pêng íkeng hôpêng tâmphòaⁿ sì piàn. Bíkok téng Pakiok kokka hō͘乌克兰lâng àikok ê chengsîn kámtōng・tio̍h, jîchhiáⁿ khòaⁿtio̍h Gôlô thêchhut ê thêng chiàn tiâukiāⁿ siuⁿkòe khokhêng. Gôlô hiòng乌克兰thêchhut la̍kê tiâukiāⁿ, tēit tiâu, 乌克兰tio̍h hòngkhì kaji̍p Pakiok, póchhî tiongli̍p tēūi, Gôlô goānì chiâⁿchoh乌克兰anchoân ê póchiòng chiá. Tējī tiâu, Gôlôgí chiâⁿchoh乌克兰tējī koaⁿhong gígiân tēūi, chhúsiau jīmhô tùi Gôlôgí ê hānchè. Tēsaⁿ tiâu kah tēsì tiâu, sêngjīn顿内茨克kah卢甘斯克ê to̍kli̍p, sêngjīn Gôlô tùi克里米亚pòaⁿtó ê chúkoân. Tēgō͘ tiâu,乌克兰khì Nazi hòa kah kìmchí ke̍ktoan bîncho̍k chúgī, hùitû hiān ū Bíhòa Nazi kah sin Nazi ê hoatlu̍t. Tēla̍k tiâu, 乌克兰ê hui kunsū hòa, oânchoân hòngkhì chìnkong sèng ê búkhì. Bíkok téng Pakiok kokka si̍tchāi khòaⁿ bē・lo̍hkhì tōakok ánne lêngtī siókok, chiah khaisí chhutchhiú oânchō͘ kok chióng sinhêng búkhì kah chongpī.

　　 Chiàncheng íkeng kòeliáu 120 ê sìkang, Gôlô tī 乌克兰 só͘ chiàm ê thó͘tē tiantò jú chiàm jú sè tè. Jîchhiáⁿ乌克兰tī Bíkok téng Pakiok kokka oânchō͘ kohkhah chē kohkhah sin ê búkhì kah chongpī, chòekīn khaisí tōa hoánkong. Chit piàn ōaⁿ乌克兰khui tiâukiāⁿ, tēit, iaukiû Gôlô kun oânchoân thiatchhut乌克兰. Tējī, tio̍h sǹgsiàu, Gôlô kun lâi乌克兰kénglāi siochiàn, tûliáu tio̍h pôesióng siongtong tōa pit ê kunhùi ígōa, 乌克兰ê kok chióng kichhó͘ kiànsiat paukoat chúipà, hoattiānchhiúⁿ, pēⁿīⁿ, ha̍khāu, chūthe̍h ê tiôngkiàn lóng suiàu chîⁿ. Náchhiūⁿ khì lâng tau sio phah, lâng tau ê kakū tohí mn̂gthang phah pháiⁿ・khì, soah bián pôe lâng? tēsaⁿ, chit piàn hō͘ Gôlô chhimchiàm ê顿内茨克, 卢甘斯克, 扎波罗热 kah 赫尔松 sì chiu lóng tio̍h hêng 乌克兰. 2014 nî Gôlô hui hoat chhimchiàm ê克里米亚 pòaⁿtó mā tio̍h hêng hō͘ 乌克兰. Chòeāu chi̍t tiám tênghoa̍t chiàncheng chōehoān – Phûteng. Chit tiám hiānchhúsî iáu sī Gôlô chóngthóng ê Phûteng choa̍ttùi bôkhólêng chiapsiū.

　　 Tûliáu Gôlô chóngthóng Phûteng kakī kóng・ê, búkhì chongpī bô kàu hó, bô kàu chē ígōa, siōng giâmtiōng・ê sī kunsim,乌克兰ê kunjîn chaiiáⁿ sī ūitio̍h póhō͘ kakī ê kokthó͘ kahn̂g lâi chiàn, Gôlô kun ūitio̍h chhimlio̍k pa̍t kok, khì pa̍t lâng ê thó͘tē siochiàn, Ná ē ū kunsim sūkhì? só͘í chòekīn Gôlô kun chhuthiān chi̍t chióng "tokchiàntūi" tī tējī sòaⁿ, ū chhit miâ Gôlô kunjîn ùi tēitsòaⁿ thiatthè cháuji̍p chhiūnâ, sûisî hō͘ saⁿ miâ "tokchiàntūi" sêngoân giâ chhèng sàusiā phah sí. Gôlô chhimlio̍k 乌克兰 chù kai ē su, si̍tchāi chiàn bē lo̍hkhì ah! (230616)


Chù,乌克兰 顿内茨克 卢甘斯克 扎波罗热 赫尔松 克里米亚 　　chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Gô-lô chhim-lio̍k 乌克兰 si̍t-chāi chiàn bē lo̍h-khì ah!

　　 Kin-kì Bí-kok《CNN》ê pò-tō, la̍k-goe̍h cha̍p-saⁿ, Gô-lô chóng-thóng Phû-teng chí-chhut, Gô-lô kun tī "te̍k-pia̍t kun-sū hêng-tōng" (chhim-lio̍k乌克兰chiàn-cheng) ê kòe-thêng-tiong khiàm-khoeh chin chē mi̍h-kiāⁿ, pau-koat cheng-chún ín-tō tôaⁿ-io̍h, thong-sìn siat-pī, hui-ki kah bû-jîn-ki téng." Goán sui-jiân ū chiah-ê mi̍h-kiāⁿ, ùi sò͘-liōng siōng lâi khòaⁿ iáu bô kàu chē." Chiam-tùi án-chóaⁿ kiat-sok O͘-GÔ chiàn-cheng, Phû-teng jīn-ûi, se-hong kok-ka kan-ta thêng-chí kiòng-èng bú-khì kah chong-pī hō͘ 乌克兰, chiah-ni̍h kán-tan tio̍h kái-koat būn-tê.

　　2022 nî jī-goe̍h jī-sì, Gô-lô ji̍p chhim 乌克兰hit tong-sî, Gô-lô khòaⁿ 乌克兰 lâng chió peng jio̍k, chhàu-tôaⁿ sì-kang lāi乌克兰tio̍h ē tâu-ji̍p Gô-lô ê heng chêng. Sū-si̍t siōng乌克兰 ko͘ kun hùn-chiàn, tong-jiân mā ū sim beh kiû hô, tì-sú chiàn-cheng po̍k-hoat jī-cha̍p kang ê saⁿ-goe̍h cha̍p-sì, nn̄g pêng í-keng hô-pêng tâm-phòaⁿ sì piàn. Bí-kok téng Pak-iok kok-ka hō͘乌克兰lâng ài-kok ê cheng-sîn kám-tōng-・tio̍h, jî-chhiáⁿ khòaⁿ-tio̍h Gô-lô thê-chhut ê thêng chiàn tiâu-kiāⁿ siuⁿ-kòe khok-hêng. Gô-lô hiòng乌克兰thê-chhut la̍k-ê tiâu-kiāⁿ, tē-it tiâu, 乌克兰tio̍h hòng-khì ka-ji̍p Pak-iok, pó-chhî tiong-li̍p tē-ūi, Gô-lô goān-ì chiâⁿ-choh乌克兰an-choân ê pó-chiòng chiá. Tē-jī tiâu, Gô-lô-gí chiâⁿ-choh乌克兰tē-jī koaⁿ-hong gí-giân tē-ūi, chhú-siau jīm-hô tùi Gô-lô-gí ê hān-chè. Tē-saⁿ tiâu kah tē-sì tiâu, sêng-jīn顿内茨克kah卢甘斯克ê to̍k-li̍p, sêng-jīn Gô-lô tùi克里米亚pòaⁿ-tó ê chú-koân. Tē-gō͘ tiâu,乌克兰khì Nazi hòa kah kìm-chí ke̍k-toan bîn-cho̍k chú-gī, hùi-tû hiān ū Bí-hòa Nazi kah sin Nazi ê hoat-lu̍t. Tē-la̍k tiâu, 乌克兰ê hui kun-sū hòa, oân-choân hòng-khì chìn-kong sèng ê bú-khì. Bí-kok téng Pak-iok kok-ka si̍t-chāi khòaⁿ bē-・lo̍h-khì tōa-kok án-ne lêng-tī sió-kok, chiah khai-sí chhut-chhiú oân-chō͘ kok chióng sin-hêng bú-khì kah chong-pī.

　　 Chiàn-cheng í-keng kòe-liáu 120 ê sì-kang, Gô-lô tī 乌克兰 só͘ chiàm ê thó͘-tē tian-tò jú chiàm jú sè tè. Jî-chhiáⁿ乌克兰tī Bí-kok téng Pak-iok kok-ka oân-chō͘ koh-khah chē koh-khah sin ê bú-khì kah chong-pī, chòe-kīn khai-sí tōa hoán-kong. Chit piàn ōaⁿ乌克兰khui tiâu-kiāⁿ, tē-it, iau-kiû Gô-lô kun oân-choân thiat-chhut乌克兰. Tē-jī, tio̍h sǹg-siàu, Gô-lô kun lâi乌克兰kéng-lāi sio-chiàn, tû-liáu tio̍h pôe-sióng siong-tong tōa pit ê kun-hùi í-gōa, 乌克兰ê kok chióng ki-chhó͘ kiàn-siat pau-koat chúi-pà, hoat-tiān-chhiúⁿ, pēⁿ-īⁿ, ha̍k-hāu, chū-the̍h ê tiông-kiàn lóng su-iàu chîⁿ. Ná-chhiūⁿ khì lâng tau sio phah, lâng tau ê ka-kū toh-í mn̂g-thang phah pháiⁿ-・khì, soah bián pôe lâng? tē-saⁿ, chit piàn hō͘ Gô-lô chhim-chiàm ê顿内茨克, 卢甘斯克, 扎波罗热 kah 赫尔松 sì chiu lóng tio̍h hêng 乌克兰. 2014 nî Gô-lô hui hoat chhim-chiàm ê克里米亚 pòaⁿ-tó mā tio̍h hêng hō͘ 乌克兰. Chòe-āu chi̍t tiám têng-hoa̍t chiàn-cheng chōe-hoān – Phû-teng. Chit tiám hiān-chhú-sî iáu sī Gô-lô chóng-thóng ê Phû-teng choa̍t-tùi bô-khó-lêng chiap-siū.

　　 Tû-liáu Gô-lô chóng-thóng Phû-teng ka-kī kóng-・ê, bú-khì chong-pī bô kàu hó, bô kàu chē í-gōa, siōng giâm-tiōng-・ê sī kun-sim,乌克兰ê kun-jîn chai-iáⁿ sī ūi-tio̍h pó-hō͘ ka-kī ê kok-thó͘ ka-hn̂g lâi chiàn, Gô-lô kun ūi-tio̍h chhim-lio̍k pa̍t kok, khì pa̍t lâng ê thó͘-tē sio-chiàn, Ná ē ū kun-sim sū-khì? só͘-í chòe-kīn Gô-lô kun chhut-hiān chi̍t chióng "tok-chiàn-tūi" tī tē-jī sòaⁿ, ū chhit miâ Gô-lô kun-jîn ùi tē-it-sòaⁿ thiat-thè cháu-ji̍p chhiū-nâ, sûi-sî hō͘ saⁿ miâ "tok-chiàn-tūi" sêng-oân giâ chhèng sàu-siā phah sí. Gô-lô chhim-lio̍k 乌克兰 chù kai ē su, si̍t-chāi chiàn bē lo̍h-khì ah! (230616)


Chù,乌克兰 顿内茨克 卢甘斯克 扎波罗热 赫尔松 克里米亚 　　chhiáⁿ liām Hôa-gí



　　根据美国《CNN》ê报导，六月十三，俄罗总统浮丁指出，俄罗军tī「特别军事行动」（侵略乌克兰战争）ê过程中欠缺真chē物件，包括精准引导弹药、通信设备、飞机kah无人机等．「阮虽然有chiah-ê物件，ùi数量上来看犹无够chē。」针对按怎结束乌俄战争，浮丁认为，西方国家kan-ta停止供应武器kah装备hō͘乌克兰，chiah-ni̍h简单tio̍h解决问题。

　　2022年二月二四，俄罗入侵乌克兰hit当时，俄罗看乌克兰人少兵弱，臭弹四工内乌克兰tio̍hē投入俄罗ê胸前。事实上乌克兰孤军奋战，当然mā有心beh求和，致使战争爆发二十工ê三月十四，两旁已经和平谈判四遍。美国等北约国家hō͘乌克兰人爱国ê精神感动tio̍h，而且看tio̍h俄罗提出ê停战条件siuⁿ过酷刑。俄罗向乌克兰提出六个条件，第一条，乌克兰tio̍h放弃加入北约，保持中立地位，俄罗愿意成作乌克兰安全ê保障者。第二条，俄罗语成作乌克兰第二官方语言地位，取消任何对俄罗语ê限制。第三条kah第四条，承认顿内茨克kah卢甘斯克ê独立，承认俄罗对克里米亚半岛ê主权。第五条，乌克兰去纳粹化kah禁止极端民族主义，废除现有美化纳粹kah新纳粹ê法律。第六条，乌克兰ê非军事化，完全放弃进攻性ê武器。美国等北约国家实在看bē落去大国án-ne凌迟小国，chiah开始出手援助各种新型武器kah装备。

　　战争已经过了120个四工，俄罗tī乌克兰所占ê土地顚倒愈占愈细块。而且乌克兰tī美国等北约国家援助koh khahchēkoh khah新ê武器kah装备，最近开始大反攻。Chit遍换乌克兰开条件，第一，要求俄罗军完全撤出乌克兰。第二，tio̍h算数，俄罗军来乌克兰境内相战，除了tio̍h赔偿相当大笔ê军费以外，乌克兰ê各种基础建设包括水霸、发电厂、病院、学校、住宅ê重建lóng需要钱。Ná像去人tau相拍，人tauê家具桌椅门窗拍pháiⁿ去，soah免赔人？第三，chit遍hō͘俄罗侵占ê顿内茨克、卢甘斯克、扎波罗热kah赫尔松四州lóng tio̍h还乌克兰。2014年俄罗非法侵占ê克里米亚半岛mā tio̍h还hō͘乌克兰。最后一点惩处战争罪犯—浮丁。Chit点现此时犹是俄罗总统ê浮丁绝对无可能接受。

　　除了俄罗总统浮丁家己讲ê，武器装备无够好、无够chē以外，上严重ê是军心，乌克兰ê军人知影是为tio̍h保护家己ê国土家园来战，俄罗军为tio̍h侵略别国，去别人ê土地相战，Náē有军心士气？所以最近俄罗军出现一种「督战队」tī第二线，有七名俄罗军人ùi第一线撤退走入树林，随时hō͘三名「督战队」成员夯铳扫射拍死。俄罗侵略乌克兰注该ē输，实在战bē落去ah！　 (230616)


注：乌克兰　　顿内茨克　　卢甘斯克　　扎波罗热　　赫尔松　　克里米亚 　　请念华语