《绿色短评》

 | | | 转寄

国防kah外交是全民ê tāi-chì，bē sái分党派！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2023.04.23

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

“ Le̍ksek toánphêng”　　 Lí Lâmhêng

　　　Kokhông kah gōakau sī choânbîn ê tāichì, bē sái pun tóngphài!

Saⁿgoe̍h jīkáu, Chhòa Engbûn chóngthóng chhōa thoân thiánkhui 10 thian ê "Bînchú tâng phōaⁿ kiōng êng chi lí". Choantêng pàihóng tiong Bíchiu iúpang koe 瓜地马拉kah贝里斯, sìgoe̍h chhechhit, oânboán kiatsok lúthêng tńglâi kàu Tâioân. Chhòa chóngthóng ū hunpia̍t kah瓜地马拉,贝里斯nn̄g kok chhiamsú ha̍pchok hia̍ptēng, ǹgbāng kah iúpang tī iliâu ōeseng, kengbō͘ íki̍p kichhó͘ kiànsiat téng lénghe̍k lóng ētàng chhîsiok chhimhòa ha̍pchok.

Khì têng kòe kéng Niúiok kîkan, Bítang sîkan saⁿcha̍p àm, Chhòa Engbûn chóngthóng siū iauchhiáⁿ chhutse̍k Bíkok "哈德逊 giánkiùsó͘" kípān ê boánhōe, chiapsiū "Choânkiû Léngtōla̍t chióng", ū kah Bíkok chiònggīīⁿ Bînchútóng léngsiù 杰福瑞斯 kìⁿbīn hōetâm, lēnggōa koh kah Bíkok chhamgīīⁿ 3 ūi khòatóngphài chhamgīoân kìⁿbīn. Hôetêng kòe kéng Bíkok Lo̍ksanki, Bí sai sîkan chhegō͘ chákhí kah Bíkok chiònggīīⁿ gītiúⁿ 麦卡锡hōetâm. Suijiân ùi 1994 nî kàu taⁿ Tâioân chóngthóng ū 29 piàn kòe kéng Bíkok, chit piàn sī Tâioân chóngthóng thâuchi̍t piàn tī Bíkok púnthó͘ hōekìⁿ Bíkok chèng tôaⁿ tē 3 hō jînbu̍t Chiònggīīⁿ gītiúⁿ. 麦卡锡 gītiúⁿ kah Chhòa Engbûn chóngthóng tī 雷根 tô͘sukoán kìⁿbīn ê sî, paukoat 麦卡锡 púnlâng chāilāi, chóngkiōng ū 18 ūi Bînchútóng kah Kiōnghôtóng gīoân chhamka.

　　 Sìgoe̍h chhela̍k, Chhòa Engbûn chóngthóng tńglâi kàu Tâioân ê chêng chi̍t kang, Bíkok liânpang chiònggīīⁿ gōakau úigoânhōe chúse̍k 麦考尔tio̍h poelâi Tâioân, che sī “Tâioân koanhē hoat” seng hāu 44 nî ílâi, thâuchi̍t piàn ū Bíkok kokhōe gōakau úigoânhōe hóngbūnthoân kongkhai lâi Tâioân. Chit piàn hóngbūnthoân sêngoân sì ūi Kiōnghôtóng, sì ūi Bînchútóng, lóng chóng ū 8 ūi gōakau úigoânhōe kah Ìnthài siócho͘ chèng gīoân.

Lán chùì tio̍h Bíkok lâng ê hêngtōng, bôlūn sī tī Niú iok kah Bíkok chiònggīīⁿ Bînchútóng léngsiù杰福瑞斯kìⁿbīn hōetâm, a̍h sī kah Bíkok Chhamgīīⁿ 3 ūi chhamgīoân kìⁿbīn, in sī khòa tóngphài; tī Lo̍ksanki kah Bíkok Chiònggīīⁿ gītiúⁿ be̍h khah siah hōetâm, 18 ūi chèng gīoân chhamka, bînchú tóng kah kiōng hô tóng chhaputto kok chi̍tpòaⁿ; a̍h sī Bíkok liânpang chiònggīīⁿ gōakau úigoânhōe chúse̍k 麦考尔chhōa thoân lâi Tâioân hóngbūn ê peh ūi gōakau úigoânhōe kah Ìnthài siócho͘ chèng gīoân, nn̄g tóng lóng ū. Chhòa chóngthóng chhōa thoân thiánkhui ê "Bînchú tâng phōaⁿ kiōng êng chi lí", Chóngthónghú ū chiàu koànlē, hia̍p chhiáⁿ Li̍phoatīⁿ iauchhiáⁿ kok tóngthoân úigoân chhamú chóngthóng chit piàn chhuthóng hêngthêng. Goânpún Húhong anpâi 4 ūi li̍púi, tiâuiá múiê tóngthoân chi̍t ūi, chin ûihām Tiongkok Kokbîntóng bô phài li̍púi sûi kiâⁿ, chòeāu iû Bînchìntóng thoân phài Tân Auphek, Tân Bêngbûn 2 ūi, Bînchiòngtóng thoân phài Khu Sînhn̄g, Sîla̍ttóng thoân phài Ông Oánjū sûi hêng. Lí khòaⁿ Tiongkok Kokbîntóng si̍tchāi ūkàu m̄ bat jī!

　　 Chhòa chóngthóng tńglâi Tâioân tējī kang, Tiongkok í Chhòa chóngthóng chhuthóng pangkau kok kah kòe kéng Bíkok choh chiàkháu, sìgoe̍h chhepeh chì chhecha̍p, saⁿ kang tī Tâioân chiupiⁿ chìnhêng tōa kuibô͘ kunián,"Soaⁿtang hō" hângkhong bólām tī Tâioân tangpō͘ 400 konglí gōahái e̍k chokchiànki khílo̍h iánsi̍p, chi̍t kang siōng chē ū 91 chiah pái Tiongkok kunki kah 9 chiah chûn chhiaukòe Tâioân háikiap tiongsòaⁿ lâi jiáuloān. Sìgoe̍h cha̍pit, Li̍phoatīⁿ tiâuiá tóngthoân tī īⁿhōe tāipiáu Tâioân 2,300 bān jînbîn, hiòng Tiongkok tongkio̍k piáuta̍t giâmchiàⁿ khiánchek kah khònggī, jîchhiáⁿ iaukiû Tiongkok tongkio̍k sûisî thêngchí tùi lán kok ê búle̍k khiónghat. Chit piàn Tiongkok Kokbîntóng thoân ū chhiamjī. Tio̍h, ánne chiah sī kiâⁿ chiàⁿlō͘.

　　 Inūi kokhông kah gōakau sī choânbîn ê tāichì, bē sái pun tóngphài! 　　(230414)

Chù, 瓜地马拉　贝里斯　杰福瑞斯　麦卡锡　麦考尔chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

“ Le̍k-sek toán-phêng”　　 Lí Lâm-hêng

　　　Kok-hông kah gōa-kau sī choân-bîn ê tāi-chì, bē sái pun tóng-phài!

Saⁿ-goe̍h jī-káu, Chhòa Eng-bûn chóng-thóng chhōa thoân thián-khui 10 thian ê "Bîn-chú tâng phōaⁿ kiōng êng chi lí". Choan-têng pài-hóng tiong Bí-chiu iú-pang koe 瓜地马拉 kah贝里斯, sì-goe̍h chhe-chhit, oân-boán kiat-sok lú-thêng tńg-lâi kàu Tâi-oân. Chhòa chóng-thóng ū hun-pia̍t kah 瓜地马拉 贝里斯 nn̄g kok chhiam-sú ha̍p-chok hia̍p-tēng, ǹg-bāng kah iú-pang tī i-liâu ōe-seng, keng-bō͘ í-ki̍p ki-chhó͘ kiàn-siat téng léng-he̍k lóng ē-tàng chhî-siok chhim-hòa ha̍p-chok.

Khì têng kòe kéng Niú-iok kî-kan, Bí-tang sî-kan saⁿ-cha̍p àm, Chhòa Eng-bûn chóng-thóng siū iau-chhiáⁿ chhut-se̍k Bí-kok "哈德逊 gián-kiù-só͘" kí-pān ê boán-hōe, chiap-siū "Choân-kiû Léng-tō-la̍t chióng", ū kah Bí-kok chiòng-gī-īⁿ Bîn-chú-tóng léng-siù 杰福瑞斯 kìⁿ-bīn hōe-tâm, lēng-gōa koh kah Bí-kok chham-gī-īⁿ 3 ūi khòa-tóng-phài chham-gī-oân kìⁿ-bīn. Hôe-têng kòe kéng Bí-kok Lo̍k-san-ki, Bí sai sî-kan chhe-gō͘ chá-khí kah Bí-kok chiòng-gī-īⁿ gī-tiúⁿ 麦卡锡hōe-tâm. Sui-jiân ùi 1994 nî kàu taⁿ Tâi-oân chóng-thóng ū 29 piàn kòe kéng Bí-kok, chit piàn sī Tâi-oân chóng-thóng thâu-chi̍t piàn tī Bí-kok pún-thó͘ hōe-kìⁿ Bí-kok chèng tôaⁿ tē 3 hō jîn-bu̍t Chiòng-gī-īⁿ gī-tiúⁿ. 麦卡锡 gī-tiúⁿ kah Chhòa Eng-bûn chóng-thóng tī 雷根 tô͘-su-koán kìⁿ-bīn ê sî, pau-koat 麦卡锡 pún-lâng chāi-lāi, chóng-kiōng ū 18 ūi Bîn-chú-tóng kah Kiōng-hô-tóng gī-oân chham-ka.

　　 Sì-goe̍h chhe-la̍k, Chhòa Eng-bûn chóng-thóng tńg-lâi kàu Tâi-oân ê chêng chi̍t kang, Bí-kok liân-pang chiòng-gī-īⁿ gōa-kau úi-goân-hōe chú-se̍k 麦考尔tio̍h poe-lâi Tâi-oân, che sī “Tâi-oân koan-hē hoat” seng hāu 44 nî í-lâi, thâu-chi̍t piàn ū Bí-kok kok-hōe gōa-kau úi-goân-hōe hóng-būn-thoân kong-khai lâi Tâi-oân. Chit piàn hóng-būn-thoân sêng-oân sì ūi Kiōng-hô-tóng, sì ūi Bîn-chú-tóng, lóng chóng ū 8 ūi gōa-kau úi-goân-hōe kah Ìn-thài sió-cho͘ chèng gī-oân.

Lán chù-ì tio̍h Bí-kok lâng ê hêng-tōng, bô-lūn sī tī Niú- iok kah Bí-kok chiòng-gī-īⁿ Bîn-chú-tóng léng-siù杰福瑞斯kìⁿ-bīn hōe-tâm, a̍h sī kah Bí-kok Chham-gī-īⁿ 3 ūi chham-gī-oân kìⁿ-bīn, in sī khòa tóng-phài; tī Lo̍k-san-ki kah Bí-kok Chiòng-gī-īⁿ gī-tiúⁿ be̍h khah siah hōe-tâm, 18 ūi chèng gī-oân chham-ka, bîn-chú tóng kah kiōng hô tóng chha-put-to kok chi̍t-pòaⁿ; a̍h sī Bí-kok liân-pang chiòng-gī-īⁿ gōa-kau úi-goân-hōe chú-se̍k 麦考尔chhōa thoân lâi Tâi-oân hóng-būn ê peh ūi gōa-kau úi-goân-hōe kah Ìn-thài sió-cho͘ chèng gī-oân, nn̄g tóng lóng ū. Chhòa chóng-thóng chhōa thoân thián-khui ê "Bîn-chú tâng phōaⁿ kiōng êng chi lí", Chóng-thóng-hú ū chiàu koàn-lē, hia̍p chhiáⁿ Li̍p-hoat-īⁿ iau-chhiáⁿ kok tóng-thoân úi-goân chham-ú chóng-thóng chit piàn chhut-hóng hêng-thêng. Goân-pún Hú-hong an-pâi 4 ūi li̍p-úi, tiâu-iá múi-ê tóng-thoân chi̍t ūi, chin ûi-hām Tiong-kok Kok-bîn-tóng bô phài li̍p-úi sûi kiâⁿ, chòe-āu iû Bîn-chìn-tóng thoân phài Tân Au-phek, Tân Bêng-bûn 2 ūi, Bîn-chiòng-tóng thoân phài Khu Sîn-hn̄g, Sî-la̍t-tóng thoân phài Ông Oán-jū sûi hêng. Lí khòaⁿ Tiong-kok Kok-bîn-tóng si̍t-chāi ū-kàu m̄- bat jī!

　　 Chhòa chóng-thóng tńg-lâi Tâi-oân tē-jī kang, Tiong-kok í Chhòa chóng-thóng chhut-hóng pang-kau kok kah kòe kéng Bí-kok choh chià-kháu, sì-goe̍h chhe-peh chì chhe-cha̍p, saⁿ kang tī Tâi-oân chiu-piⁿ chìn-hêng tōa kui-bô͘ kun-ián,"Soaⁿ-tang hō" hâng-khong bó-lām tī Tâi-oân tang-pō͘ 400 kong-lí gōa-hái e̍k chok-chiàn-ki khí-lo̍h ián-si̍p, chi̍t kang siōng chē ū 91 chiah pái Tiong-kok kun-ki kah 9 chiah chûn chhiau-kòe Tâi-oân hái-kiap tiong-sòaⁿ lâi jiáu-loān. Sì-goe̍h cha̍p-it, Li̍p-hoat-īⁿ tiâu-iá tóng-thoân tī īⁿ-hōe tāi-piáu Tâi-oân 2,300 bān jîn-bîn, hiòng Tiong-kok tong-kio̍k piáu-ta̍t giâm-chiàⁿ khián-chek kah khòng-gī, jî-chhiáⁿ iau-kiû Tiong-kok tong-kio̍k sûi-sî thêng-chí tùi lán kok ê bú-le̍k khióng-hat. Chit piàn Tiong-kok Kok-bîn-tóng thoân ū chhiam-jī. Tio̍h, án-ne chiah sī kiâⁿ chiàⁿ-lō͘.

　　 In-ūi kok-hông kah gōa-kau sī choân-bîn ê tāi-chì, bē sái pun tóng-phài! 　　(230414)

Chù, 瓜地马拉 贝里斯 杰福瑞斯　麦卡锡　麦考尔chhiáⁿ liām Hôa-gí




三月二九，蔡英文总统chhōa团展开10天ê「民主同伴共荣之旅」。专程拜访中美洲友邦瓜地马拉kah贝里斯，四月初七，圆满结朿旅程转来到台湾。 蔡总统有分别kah瓜地马拉kah贝里斯两国签署合作协定，ǹg望kah友邦tī医卫、经贸以及基础建设等领域lóng ētàng持续深化合作。

去程过境纽约期间，美东时间三十暗，蔡英文总统受邀请出席美国「哈德逊研究所」举办ê晚会，接受「全球领导力奖」，有kah美国众议院民主党领袖杰福瑞斯见面会谈，另外koh kah美国参议院3位跨党派参议员见面。回程过境美国洛杉矶，美西时间初五早起kah美国众议院议长麦卡锡会谈。虽然ùi 1994年到taⁿ台湾总统有29遍过境美国，chit遍是台湾总统头一遍tī美国本土会见美国政坛第3号人物众议院议长。麦卡锡议长kah蔡英文总统tī雷根图书馆见面ê时，包括麦卡锡本人在内，总共有18位民主党kah共和党议员参加。

　　四月初六、蔡英文总统转来到台湾ê前一工，美国联邦众议院外交委员会主席麦考尔tio̍h飞来台湾，che是《台湾关系法》生效44年以来，头一遍有美国国会外交委员会访问团公开来台湾。Chit遍访问团成员四位共和党、四位民主党，lóng总有8位外交委员会kah印太小组众议员。

咱注意tio̍h美国人ê行动，无论是tī纽约kah美国众议院民主党领袖杰福瑞斯见面会谈，a̍h是kah美国参议院3位参议员见面，in是跨党派；tī洛杉矶kah美国众议院议长麦卡锡会谈，18位众议员参加，民主党kah共和党差不多各一半；a̍h是美国联邦众议院外交委员会主席麦考尔chhōa团来台湾访问ê八位外交委员会kah印太小组众议员，两党lóng有。蔡总统chhōa团展开ê「民主同伴共荣之旅」，总统府有照惯例，协请立法院邀请各党团委员参与总统chit遍出访行程。原本府方安排4位立委，朝野每个党团一位，真遗憾中国国民党无派立委随行，最后由民进党团派陈欧珀、陈明文2位，民众党团派邱臣远，时力党团派王婉谕随行。你看中国国民党实在有够m̄-bat字！

　　蔡总统转来台湾第二工，中国以蔡总统出访邦交国kah过境美国作藉口，四月初八至初十，三工tī台湾周边进行大规模军演，「山东号」航空母舰tī台湾东部400公里外海域作战机起落演习，一工上chē有91只次中国军机kah 9只船超过台湾海峡中线来扰乱。四月十一，立法院朝野党团tī院会代表台湾2,300万人民，向中国当局表达严正谴责kah抗议，而且要求中国当局随时停止对咱国ê武力恫吓。Chit遍中国国民党团有签字。Tio̍h，án-ne才是行正路。

　　因为国防kah外交是全民ê tāi-chì，bē sái分党派！　　(230414)

注：瓜地马拉　贝里斯　杰福瑞斯　麦卡锡　麦考尔　　请念华语