《绿色短评》

 | | | 转寄

柯文哲市长，阮ê钱你kā阮the̍h去tó？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.07.10

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》　　　 Lí Lâmhêng

　　Koa Bûntiat chhītiúⁿ, goán ê chîⁿ lí kā goán the̍h khì tó?

　　 Tāipak chhīgīhōe iaukiû chhī chènghú pianlia̍t Tiângiâng kènglāukim ūsoàn, Koa Bûntiat chhītiúⁿ hoânló tio̍h chiohchè tìsú lâu chè hō͘ kiáⁿsun. Tiongkok Kokbîntóng Tâipakchhītiúⁿ chhamsoánjîn Chiúⁿ Bānan chitgî ánne kóng sī tùi tióngpòe ê chêngsû le̍ksek. La̍kgoe̍h jīla̍k ēpo͘, Koa Bûntiat chhītiúⁿ chhutse̍k Bînchiòngtóng tìkhò͘ lūntôaⁿ ê sî, hoántńg hiòng Chiúⁿ Bānan chhiàngsiaⁿ, Beh soán chhītiúⁿ ê lâng, siōnghó sī kóng hō͘ chhengchhó, chîⁿ beh ùi tóūi sóa lâi ásī tio̍h khì chiohchè? Goán Tâipakchhībîn beh mn̄g・ ê sī, Koa chhītiúⁿ, goânpún beh choh goán Tiângiâng kènglāukim hiahê chîⁿ, lí kā goán the̍h khì tó? Siōng hó sī kóng hō͘ chhengchhó.

　　 Choân kok káucha̍p hòe íhā ê itpoaⁿ lāulâng Tiângiâng bô the̍h tio̍h póaⁿ siánchîⁿ・ ê tûliáu Tâipakchhī, iáu ū Pîntongkoān, Hoaliânkoān, Gîlânkoān, chit saⁿ koān chū pún to̍h bô, lāulâng mā bô siáⁿ ōe thang kóng. Siōng tōa chhutchhiú ê sī phêⁿô͘ koān, 65 chì 79 hòe hoat 5,000 kho͘ 80 chì 89 hòe hoat 6,000 kho͘ 90 chì 99 hòe hoat 8,000 kho͘. 100 hòe ísiōng hoat 15,000 kho͘, kantāⁿ Thôhn̂gchhī hoat 20,000 kho͘, kah Sinpakchhī hoat 10,000 kho͘ ke chhītiúⁿ ângpau 10,000 kho͘, chit nn̄g chhī iâⁿ i niāniā.

　　 Lán Tâipakchhī si̍tsi Tiângiâng hoat kènglāukim chètō͘, sī ùi saⁿcha̍pgō͘ nî chêng ê1987 nî khaisí ê, ùi 1996 nî tio̍h îchhî "70 hòe ísiōng tióngchiá múi nî 1,000 kho͘" ê chètō͘. 2013 nî sìgoe̍h, tongsî ê Tâipakchhītiúⁿ 郝龙斌 soanpò͘ tiâuchéng Tiângiâng kènglāukim hoatpàng phiauchún, kā hoatpàng nîlêng ùi goânpún tēng・ê 70 hòe pàngkhoan kái choh 65 hòe, hoatpàng kimgia̍h mā ùi sintâipè 1,000 kho͘ siu koân kàu 1,500 kho͘, jîchhiáⁿ kā hoatpàng nîlêng kah kimgia̍h tiāu choh sì kip, tiâuchéng āu ūsoàn kenghùi chēngka kàu 6 ek 2,700 bān. Kîkoài ê sī, hit tongsî 郝龙斌 chhītiúⁿ ná ē bô khàuai ánne ē lâu chè hō͘ kiáⁿsun?

Kináji̍t Sinpakchhī ū 61 bān tióngchiá Tiângiâng niá tio̍h kènglāukim, iā tio̍h sī kóng múi 7 ūi chhībîn tio̍h ū 1 ūi ētàng niá tio̍h Tiângiâng kènglāukim, ūkè hoatchhut 10 ek 4 chheng gōa bān, sī La̍kto͘ ê tēit miâ. Sī ánchóaⁿ Hâu Iúgî chhītiúⁿ bô khàuai ē lâu chè hō͘ kiáⁿsun leh?.

2015 nî cha̍pgoe̍h, ūi inèng Tâipakchhī 2016 nî khí beh kā Tiângiâng kènglāukim ke pâi pù tiâukiāⁿ, Tâipakchhītiúⁿ Koa Bûntiat piáusī, hoántùi chi̍t pái sèng ê khaichîⁿ, beh kā chiahê chîⁿ èngiōng tī lāulâng chiàuhō͘ téng kútn̂g kiànsiat, chò chi̍tê hūchekjīm ê chèngtīka. 2016 nî chhúsiau múi nî phó͘ hoat 1,500 kho͘ ê Tiângiâng kènglāukim, kā chîⁿ choán choh kîtha siāhōe hoklī chhòsi súiōng.

　　Koa Bûntiat chhītiúⁿ kóng chhúsiau Tiângiâng kènglāukim, kā chîⁿ choán choh kîtha siāhōe hoklī chhòsi súiōng. Chiâⁿ hóthiaⁿ. Chiohmn̄g chi̍tē, Tâipakchhī lāulâng hoklī siongkoan ê ūsoàn ta̍k nî teh chēngka, tānsī tn̂gchiàu ho̍kbū, lāulâng oa̍htāng kutiám, lāulâng hoklī pò͘tiám ê ūsoàn lóngchóng tòthèlu; Koa chhītiúⁿ sênglo̍k ê siáⁿmi̍h "chio̍hthâu thng kèōe", chheng gîn kiōngku, chhī ū thó͘tē TOD tn̂gchiàu khaihoat téng, ùi tōala̍t soanthoân kàu bô siaⁿ bô soeh, sênghāu tī tóūi? Sênglo̍k ê ji̍tchiò tiongsim siattìsò͘ mā itti̍t bô ta̍ttio̍h bo̍kphiau.

　　Koa Bûntiat chhītiúⁿ, goán ê chîⁿ lí kā goán the̍h khì tó? 　　(220701)

Chù, 郝龙斌　　 chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》　　　 Lí Lâm-hêng

　　Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ, goán ê chîⁿ lí kā goán the̍h khì tó?

　　 Tāi-pak chhī-gī-hōe iau-kiû chhī chèng-hú pian-lia̍t Tiâng-iâng kèng-lāu-kim ū-soàn, Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ hoân-ló tio̍h chioh-chè tì-sú lâu chè hō͘ kiáⁿ-sun. Tiong-kok Kok-bîn-tóng Tâi-pak-chhī-tiúⁿ chham-soán-jîn Chiúⁿ Bān-an chit-gî án-ne kóng sī tùi tióng-pòe ê chêng-sû le̍k-sek. La̍k-goe̍h jī-la̍k ē-po͘, Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ chhut-se̍k Bîn-chiòng-tóng tì-khò͘ lūn-tôaⁿ ê sî, hoán-tńg hiòng Chiúⁿ Bān-an chhiàng-siaⁿ, Beh soán chhī-tiúⁿ ê lâng, siōng-hó sī kóng hō͘ chheng-chhó, chîⁿ beh ùi tó-ūi sóa lâi á-sī tio̍h khì chioh-chè? Goán Tâi-pak-chhī-bîn beh mn̄g・ ê sī, Koa chhī-tiúⁿ, goân-pún beh choh goán Tiâng-iâng kèng-lāu-kim hiah-ê chîⁿ, lí kā goán the̍h khì tó? Siōng hó sī kóng hō͘ chheng-chhó.

　　 Choân kok káu-cha̍p hòe í-hā ê it-poaⁿ lāu-lâng Tiâng-iâng bô the̍h tio̍h póaⁿ sián-chîⁿ・ ê tû-liáu Tâi-pak-chhī, iáu ū Pîn-tong-koān, Hoa-liân-koān, Gî-lân-koān, chit saⁿ koān chū pún to̍h bô, lāu-lâng mā bô siáⁿ ōe thang kóng. Siōng tōa chhut-chhiú ê sī phêⁿ-ô͘ -koān, 65 chì 79 hòe hoat 5,000 kho͘ 80 chì 89 hòe hoat 6,000 kho͘ 90 chì 99 hòe hoat 8,000 kho͘. 100 hòe í-siōng hoat 15,000 kho͘, kan-tāⁿ Thô-hn̂g-chhī hoat 20,000 kho͘, kah Sin-pak-chhī hoat 10,000 kho͘ ke chhī-tiúⁿ âng-pau 10,000 kho͘, chit nn̄g chhī iâⁿ i niā-niā.

　　 Lán Tâi-pak-chhī si̍t-si Tiâng-iâng hoat kèng-lāu-kim chè-tō͘, sī ùi saⁿ-cha̍p-gō͘ nî chêng ê1987 nî khai-sí ê, ùi 1996 nî tio̍h î-chhî "70 hòe í-siōng tióng-chiá múi nî 1,000 kho͘" ê chè-tō͘. 2013 nî sì-goe̍h, tong-sî ê Tâi-pak-chhī-tiúⁿ 郝龙斌 soan-pò͘ tiâu-chéng Tiâng-iâng kèng-lāu-kim hoat-pàng phiau-chún, kā hoat-pàng nî-lêng ùi goân-pún tēng-・ê 70 hòe pàng-khoan kái choh 65 hòe, hoat-pàng kim-gia̍h mā ùi sin-tâi-pè 1,000 kho͘ siu koân kàu 1,500 kho͘, jî-chhiáⁿ kā hoat-pàng nî-lêng kah kim-gia̍h tiāu choh sì kip, tiâu-chéng āu ū-soàn keng-hùi chēng-ka kàu 6 ek 2,700 bān. Kî-koài ê sī, hit tong-sî 郝龙斌 chhī-tiúⁿ ná ē bô khàu-ai án-ne ē lâu chè hō͘ kiáⁿ-sun?

Kin-á-ji̍t Sin-pak-chhī ū 61 bān tióng-chiá Tiâng-iâng niá tio̍h kèng-lāu-kim, iā tio̍h sī kóng múi 7 ūi chhī-bîn tio̍h ū 1 ūi ē-tàng niá tio̍h Tiâng-iâng kèng-lāu-kim, ū-kè hoat-chhut 10 ek 4 chheng gōa bān, sī La̍k-to͘ ê tē-it miâ. Sī án-chóaⁿ Hâu Iú-gî chhī-tiúⁿ bô khàu-ai ē lâu chè hō͘ kiáⁿ-sun leh?.

2015 nî cha̍p-goe̍h, ūi in-èng Tâi-pak-chhī 2016 nî khí beh kā Tiâng-iâng kèng-lāu-kim ke pâi pù tiâu-kiāⁿ, Tâi-pak-chhī-tiúⁿ Koa Bûn-tiat piáu-sī, hoán-tùi chi̍t pái sèng ê khai-chîⁿ, beh kā chiah-ê chîⁿ èng-iōng tī lāu-lâng chiàu-hō͘ téng kú-tn̂g kiàn-siat, chò chi̍t-ê hū-chek-jīm ê chèng-tī-ka. 2016 nî chhú-siau múi nî phó͘ hoat 1,500 kho͘ ê Tiâng-iâng kèng-lāu-kim, kā chîⁿ choán choh kî-tha siā-hōe hok-lī chhò-si sú-iōng.

　　Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ kóng chhú-siau Tiâng-iâng kèng-lāu-kim, kā chîⁿ choán choh kî-tha siā-hōe hok-lī chhò-si sú-iōng. Chiâⁿ hó-thiaⁿ. Chioh-mn̄g chi̍t-ē, Tâi-pak-chhī lāu-lâng hok-lī siong-koan ê ū-soàn ta̍k nî teh chēng-ka, tān-sī tn̂g-chiàu ho̍k-bū, lāu-lâng oa̍h-tāng ku-tiám, lāu-lâng hok-lī pò͘-tiám ê ū-soàn lóng-chóng tò-thè-lu; Koa chhī-tiúⁿ sêng-lo̍k ê siáⁿ-mi̍h "chio̍h-thâu thng kè-ōe", chheng gîn kiōng-ku, chhī ū thó͘-tē TOD tn̂g-chiàu khai-hoat téng, ùi tōa-la̍t soan-thoân kàu bô siaⁿ bô soeh, sêng-hāu tī tó-ūi? Sêng-lo̍k ê ji̍t-chiò tiong-sim siat-tì-sò͘ mā it-ti̍t bô ta̍t-tio̍h bo̍k-phiau.

　　Koa Bûn-tiat chhī-tiúⁿ, goán ê chîⁿ lí kā goán the̍h khì tó? 　　(220701)

Chù, 郝龙斌　　 chhiáⁿ liām Hôa-gí


　　台北市议会要求市政府编列重阳（tiâng-iâng）敬老金预算，柯文哲市长烦恼tio̍h借债致使留债hō͘子孙。中国国民党台北市长参选人蒋万安质疑án-ne讲是对长辈ê情绪勒索（le̍k-sek）。六月二六下晡，柯文哲市长出席民众党智库论坛ê时，反转向蒋万安chhiàng声：Beh选市长ê人，上好是讲hō͘清楚，钱beh ùi tó位徙来？抑是tio̍h去借债？阮台北市民beh问ê是：柯市长，原本beh作阮重阳敬老金hiah-ê钱，你kā阮the̍h去tó？上好是讲hō͘清楚。

　　全国九十岁以下ê一般老人重阳无the̍h tio̍h半钱钱（póaⁿ sián-chîⁿ）ê除了台北市，犹有屏东县、花莲县、宜兰县，chit三县自本tio̍h无，老人mā无啥话thang讲。上大出手ê是澎湖县：65至79岁发5,000元 80至89岁发6,000元 90至99岁发8,000元。100岁以上发15,000元，干单桃园市发20,000元、kah新北市发10,000元加市长红包10,000元，chit两市赢伊niā-niā。

　　咱台北市实施重阳发敬老金制度，是ùi三十五年前ê1987年开始ê，ùi 1996年tio̍h维持「70岁以上长者每年1,000元」ê制度。2013年四月，当时ê台北市长郝龙斌宣布调整重阳敬老金发放标准，kā发放年龄ùi原本订ê70岁放宽改作65岁，发放金额mā ùi新台币1,000元修koân到1,500元，而且kā发放年龄kah金额调作四级，调整后预算经费增加到6亿2,700万。奇怪ê是，hit当时郝龙斌市长ná ē无哭哀án-neē留债hō͘子孙？

今á日新北市有61万长者重阳领tio̍h敬老金，也tio̍h是讲每7位市民tio̍h有1位ē-tàng领tio̍h重阳敬老金，预计发出10亿4千gōa万，是六都ê第一名。是án-chóaⁿ侯友宜市长无哭哀ē留债hō͘子孙咧？。

2015年十月，为因应台北市2016年起beh kā重阳敬老金加排富条件，台北市长柯文哲表示，反对一次性ê开钱，beh kā chiah-ê钱应用tī老人照护等久长建设，做一个负责任ê政治家。2016年取消每年普发1,500元ê重阳敬老金，kā钱转作其他社会福利措施使用。

　　柯文哲市长讲取消重阳敬老金，kā钱转作其他社会福利措施使用。诚好听。借问一下，台北市老人福利相关ê预算逐年teh增加，但是长照服务、老人活动据点、老人福利布点ê预算lóng总倒退lu；柯市长承诺ê啥物「石头汤计画」、青银共居、市有土地TOD长照开发等，ùi大力宣传到无声无说，成效tītó位？承诺ê日照中心设置数mā一直无达tio̍h目标。

　　柯文哲市长，阮ê钱你kā阮the̍h去tó？　　(220701)

注：郝龙斌　　请念华语