《绿色短评》

 | | | 转寄

外国赠送台湾疫苗，无hit号应该ê！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.08.01

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Gōakok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, bô hitlō engkai・ê!

　　 Tâioân sī m̄ sī ū khólêng tittio̍h Bíkok sek chhut ê Búhàn hìiām e̍kbiâu? Gō͘goe̍h chhela̍k, "Bíkok chāi tâi hia̍phōe" chhùtiúⁿ Lê Engkiat piáusī, Tâioân khakchín jînsò͘ tī choân sèkài lâi pí iáu sǹg sī kē・ê, Bíkok chènghú iáu teh gítēng e̍kbiâu sek chhut ê hunphòe phiauchún, ē khóliōng chiapsiūhong ê khakchínlu̍t, chiapchéng e̍kbiâu pílu̍t, iliâu théhē ê khùila̍t téngténg. Tâipakchhī tn̂g Koa Bûnthiat thiaⁿtio̍h tòng bētiâu sûisî chhiàngsiaⁿ,"Lâi(莱) ti iā chia̍hliáu ah, kunhóe mā bé liáu ah, só͘í leh, i ê ìsù sī kóng, lín chiah sí cha̍pitê lâng niāniā, bô sǹg chē sī boh?" khóliân ê Koa chhītiúⁿ, tang sîá chia̍h jōachē Lâi(莱) ti lán lóng m̄chai. Lán kā Bíkok bé siōng sianchìn ê búkhì kò͘siú Tâioân, Bíkok khéng bē lán, Koa chhītiúⁿ chinchiàⁿ m̄chai lán tio̍h ài thauchhiò?
　　 Bíkok chēngsàng lán ê 250 bān che Moderna e̍kbiâu, la̍kgoe̍h jīcha̍p ēpo͘ ūn kàu Tâioân. Tâipakchhī tn̂g Koa Bûnthiat ū tī bīnchheh téngbīn PO bûn, piáusī hiòng Bíkok pêngiú piáuta̍t jia̍tchhiat kámsiā. Ánne káⁿ m̄ sī chin hó? Khósioh Koa Bûnthiat chhītiúⁿ chin phòakeh, tī chhīgīhōe chiapsiū chit sûn=mn̄g kóng Bíkok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, lán sī m̄ sī engkai kámsiā ê sî ? Koa chhītiúⁿ hoán kháukeng kóng," chhaputto niāniā. Lí hō͘ góa, góa iûgoân sī kámsiā, góa choh lí ê sèhàn ê, lí hō͘ góa chi̍ttiámá anka hùi sī engkai."Tâipak chhībîn chin piai, tang sîá soánchhut chi̍tê o͘tō chhītiúⁿ ē kóng o͘tō "hāngálāi" ê ōe?

Bíkok sī ánchóaⁿ beh chēngsàng lán e̍kbiâu? Chúiáu sī inūi khòaⁿtio̍h Tâioân e̍kchêng ùi gō͘goe̍h tiongsûn khaisí piàn choh chin giâmchùn, ùi chi̍t kang cha̍p kúiê khakchín chi̍tsiaⁿ chhèng kàu sìpah gōa ê, khaksi̍t ē hông kiaⁿ. Kasiōng Tâioân kūnî tio̍h hiòng kúi keng e̍kbiâu chhiúⁿsiong tēnghòe, sīmchì mā ū thàukòe “COVAX” tēnghòe, Tâioân beh the̍h tio̍h e̍kbiâu ê thonglō͘ hō͘ pháiⁿsimlâng chah tn̄g. Bíkok khòaⁿ bē lo̍hkhì chiah chhutchhiú oânchō͘.

　　 La̍kgoe̍h chhesì, Ji̍tpún sàng lán 124 bān che AZ e̍kbiâu, Ji̍tpún gōasiōng 茂敏充 itti̍t kóng tī cha̍p nî chêng 311 Tangpak tōa tētāng ê sî, Tâioân tēit sîkan koan chō͘ siānkhoán téng hō͘ Ji̍tpún bînchiòng siongtong kámsim, só͘í tng Tâioân ū khùnlân ê sî, Ji̍tpún ittēng tio̍h chhun chhiú chioân. Ū Tiongkok Kokbîntóng m̄bat jī ê li̍phoat úigoân chitbūn, kóng 311 náē bô sàng lán saⁿpah cha̍pit bān che e̍kbiâu leh? Chinchiàⁿ sī phîbīn chia̍h m̄chai pá! Kóngtio̍h ná chhiūⁿ lâng khiàm i ê. Ji̍tpún chènghú chiàu in ītēng ê kèe̍k chìnhêng, chhitgoe̍h chhepeh Ji̍tpún koh chēng sàng Tâioân 113 bān che e̍kbiâu, khólêng sī siūⁿ kóng " bû sam putsêng lé", chhitgoe̍h cha̍pgō͘ Ji̍tpún Hângkhong koh chài Ji̍tpún chēngsàng lán Tâioân ê 97 bān che e̍kbiâu lâi. Lán móasim kámsiā chài kámsiā!

　　 La̍kgoe̍h jījī, Pak’au立陶宛ê gōakau pō͘tiúⁿ tī Twitter hoat bûn piáusī, káugoe̍h té íchêng ē chēngsàng nn̄gbān che AZ e̍kbiâu hō͘ Tâioân, in ê Chónglí kóng "goán ū siūⁿ beh sàng khah chē, tānsī goán ū chat goán ê khùila̍t, kanta ētàng ánne niāniā." 立陶宛ê gōakau pō͘tiúⁿ kóng, kámsiā tī kūnî e̍kchêng siōng gûikip ê sî, Tâioân ū chēngsàng 立陶宛 cha̍pbānê chhùi’am. 立陶宛 chin hoaⁿhí ētàng tī tíkhòng sin koanchōng pēⁿto̍k ê kòethêngtiong siaⁿoân Tâioân jînbîn. I kóng, ài hó chūiû ê lâng goânpún tio̍h engkai hō͘siong chiàukò͘.

　　Mài kóng nn̄gbān che e̍kbiâu, bôlūn sī tó chi̍t kok, chiūsī chēngsàng lán chi̍tpah che e̍kbiâu, lán mā sī chhimchhim kā in kámsiā. Inūi lán lóng chaiiáⁿ, gōakok chēngsàng Tâioân e̍kbiâu, bô hitlō engkai・ê! (210716)
Chù, hitlō tha̍k choh hitlō 立陶宛 chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版

《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Gōa-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, bô hitlō eng-kai-・ê!

　　 Tâi-oân sī m̄ sī ū khó-lêng tit-tio̍h Bí-kok sek chhut ê Bú-hàn hì-iām e̍k-biâu? Gō͘-goe̍h chhe-la̍k, "Bí-kok chāi tâi hia̍p-hōe" chhù -tiúⁿ Lê Eng-kiat piáu-sī, Tâi-oân khak-chín jîn-sò͘ tī choân sè-kài lâi pí iáu sǹg sī kē-・ê, Bí-kok chèng-hú iáu teh gí-tēng e̍k-biâu sek chhut ê hun-phòe phiau-chún, ē khó-liōng chiap-siū-hong ê khak-chín-lu̍t, chiap-chéng e̍k-biâu pí-lu̍t, i-liâu thé-hē ê khùi-la̍t téng-téng. Tâi-pak-chhī tn̂g Koa Bûn-thiat thiaⁿ-tio̍h tòng bē-tiâu sûi-sî chhiàng-siaⁿ,"Lâi(莱) ti iā chia̍h-liáu ah, kun-hóe mā bé liáu ah, só͘-í leh, i ê ì-sù sī kóng, lín chiah sí cha̍p-it-ê lâng niā-niā, bô sǹg chē sī boh?" khó-liân ê Koa chhī-tiúⁿ, tang sî-á chia̍h jōa-chē Lâi(莱) ti lán lóng m̄-chai. Lán kā Bí-kok bé siōng sian-chìn ê bú-khì kò͘-siú Tâi-oân, Bí-kok khéng bē lán, Koa chhī-tiúⁿ chin-chiàⁿ m̄-chai lán tio̍h ài thau-chhiò?
　　 Bí-kok chēng-sàng lán ê 250 bān che Moderna e̍k-biâu, la̍k-goe̍h jī-cha̍p ē-po͘ ūn kàu Tâi-oân. Tâi-pak-chhī tn̂g Koa Bûn-thiat ū tī bīn-chheh téng-bīn PO bûn, piáu-sī hiòng Bí-kok pêng-iú piáu-ta̍t jia̍t-chhiat kám-siā. Án-ne káⁿ m̄ sī chin hó? Khó-sioh Koa Bûn-thiat chhī-tiúⁿ chin phòa keh, tī chhī-gī-hōe chiap-siū chit sûn=mn̄g kóng Bí-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, lán sī m̄ sī eng-kai kám-siā ê sî ? Koa chhī-tiúⁿ hoán kháu-keng kóng," chha-put-to niā-niā. Lí hō͘ góa, góa iû-goân sī kám-siā, góa choh lí ê sè-hàn ê, lí hō͘ góa chi̍t-tiám-á an-ka hùi sī eng-kai."Tâi-pak chhī-bîn chin pi-ai, tang sî-á soán-chhut chi̍t-ê o͘-tō chhī-tiúⁿ ē kóng o͘-tō "hāng-á-lāi" ê ōe?

Bí-kok sī án-chóaⁿ beh chēng-sàng lán e̍k-biâu? chú-iáu sī in-ūi khòaⁿ-tio̍h Tâi-oân e̍k-chêng ùi gō͘-goe̍h tiong-sûn khai-sí piàn choh chin giâm-chùn, ùi chi̍t kang cha̍p kúi-ê khak-chín chi̍t-siaⁿ chhèng kàu sì-pah gōa ê, khak-si̍t ē hông kiaⁿ. Ka-siōng Tâi-oân kū-nî tio̍h hiòng kúi keng e̍k-biâu chhiúⁿ-siong tēng-hòe, sīm-chì mā ū thàu-kòe “COVAX” tēng-hòe, Tâi-oân beh the̍h tio̍h e̍k-biâu ê thong-lō͘ hō͘ pháiⁿ-sim-lâng chah tn̄g. Bí-kok khòaⁿ bē lo̍h-khì chiah chhut-chhiú oân-chō͘.

　　 La̍k-goe̍h chhe-sì, Ji̍t-pún sàng lán 124 bān che AZ e̍k-biâu, Ji̍t-pún gōa-siōng 茂敏充 it-ti̍t kóng tī cha̍p nî chêng 311 Tang-pak tōa tē-tāng ê sî, Tâi-oân tē-it sî-kan koan chō͘ siān-khoán téng hō͘ Ji̍t-pún bîn-chiòng siong-tong kám-sim, só͘-í tng Tâi-oân ū khùn-lân ê sî, Ji̍t-pún it-tēng tio̍h chhun chhiú chi-oân. Ū Tiong-kok Kok-bîn-tóng m̄-bat jī ê li̍p-hoat úi-goân chit-būn, kóng 311 ná-ē bô sàng lán saⁿ-pah cha̍p-it bān che e̍k-biâu leh? Chin-chiàⁿ sī phî-bīn chia̍h m̄-chai pá! Kóng-tio̍h ná chhiūⁿ lâng khiàm i ê. Ji̍t-pún chèng-hú chiàu in ī-tēng ê kè-e̍k chìn-hêng, chhit-goe̍h chhe-peh Ji̍t-pún koh chēng- sàng Tâi-oân 113 bān che e̍k-biâu, khó-lêng sī siūⁿ kóng " bû sam put-sêng lé", chhit-goe̍h cha̍p-gō͘ Ji̍t-pún hâng-khong koh chài Ji̍t-pún chēng-sàng lán Tâi-oân ê 97 bān che e̍k-biâu lâi. Lán móa-sim kám-siā chài kám-siā!

　　 La̍k-goe̍h jī-jī, Pak-au立陶宛ê gōa-kau pō͘-tiúⁿ tī Twitter hoat bûn piáu-sī, káu-goe̍h té í-chêng ē chēng-sàng nn̄g-bān che AZ e̍k-biâu hō͘ Tâi-oân, in ê Chóng-lí kóng "goán ū siūⁿ beh sàng khah chē, tān-sī goán ū chat goán ê khùi-la̍t, kan-ta ē-tàng án-ne niā-niā." 立陶宛ê gōa-kau pō͘-tiúⁿ kóng, kám-siā tī kū-nî e̍k-chêng siōng gûi-kip ê sî, Tâi-oân ū chēng-sàng 立陶宛 cha̍p-bān-ê chhùi-am. 立陶宛 chin hoaⁿ-hí ē-tàng tī tí-khòng sin koan-chōng pēⁿ-to̍k ê kòe-thêng-tiong siaⁿ-oân Tâi-oân jîn-bîn. I kóng, ài hó chū-iû ê lâng goân-pún tio̍h eng-kai hō͘-siong chiàu-kò͘.

　　Mài kóng nn̄g-bān che e̍k-biâu, bô-lūn sī tó chi̍t kok, chiū-sī chēng-sàng lán chi̍t-pah che e̍k-biâu, lán mā sī chhim-chhim kā in kám-siā. In-ūi lán lóng chai-iáⁿ, gōa-kok chēng-sàng Tâi-oân e̍k-biâu, bô hit-lō eng-kai-・ê! (210716)
Chù, hit-lō tha̍k choh hit-lō 立陶宛 chhiáⁿ liām Hôa-gí


　　台湾是m̄是有可能得tio̍h美国释出ê武汉肺炎疫苗？五月初六，「美国在台协会」处长郦（lê）英杰表示，台湾确诊人数tī全世界来比犹算是低ê，美国政府犹teh拟定疫苗释出ê分配标准，ē考量接受方ê确诊率、接种疫苗比率、医疗体系ê量能等等。台北市长柯文哲听tio̍h挡bē-tiâu随时唱声，「莱猪也食了ah、军火mā买了ah，所以咧，伊ê意思是讲，恁才死十一个人niā-niā ，无算chē是boh？」可怜ê柯市长，tang时á食偌chē莱猪咱lóng m̄知。咱kā美国买上先进ê武器顾守台湾，美国肯卖咱，柯市长真正m̄知咱tio̍h爱偷笑？

　　美国赠送咱ê250万剂Moderna疫苗，六月二十下晡运到台湾。台北市长柯文哲有tī面册顶面PO文，表示向美国朋友表达热切感谢。Án-ne敢m̄是真好？可惜柯文哲市长真破格，tī市议会接受质询问讲美国赠送台湾疫苗，咱是m̄是应该感谢ê时？柯市长反口供讲，「差不多niā-niā。你hō͘我，我犹原是感谢，我作你ê细汉ê，你hō͘我一点á安家费是应该。」台北市民真悲哀，tang时á选出一个乌道市长ē讲乌道「巷á内」ê话？

美国是án怎beh赠送咱疫苗？主要是因为看tio̍h台湾疫情ùi五月中旬开始变作真严峻，ùi一工十几个确诊一声chhèng到四百外个，确实ēhông惊。加上台湾旧年tio̍h向几间疫苗厂商订货，甚至mā有透过“COVAX”订货，台湾beh the̍h tio̍h疫苗ê通路hō͘歹心人截（chah）断。美国看bē落去才出手援助。

　　六月初四，日本送咱124万剂AZ疫苗，日本外相茂敏充一直讲tī十年前311东北大地动ê时，台湾第一时间捐助善款等hō͘日本民众相当感心，所以当台湾有困难ê时，日本一定tio̍h伸手支援。有中国国民党m̄-bat字ê立法委员质问，讲311ná-ē无送咱三百十一万剂疫苗咧？真正是皮（phî）面食m̄知饱！讲tio̍h ná像人欠伊ê。日本政府照in预定ê计划进行，七月初八日本koh赠送台湾113万剂疫苗，可能是想讲「无三不成礼」，七月十五日本航空koh载日本赠送咱台湾ê97万剂疫苗来。咱满心感谢再感谢！

　　六月二二，北欧立陶宛ê外交部长tīTwitter发文表示，九月底以前ē赠送二万剂AZ疫苗hō͘台湾，inê总理讲「阮有想beh送khahchē，但是阮有节(chat)阮ê气力，kan-taē-tàng án-ne niā-niā。」立陶宛ê外交部长讲，感谢tī旧年疫情上危急ê时，台湾有赠送立陶宛十万个嘴掩。立陶宛真欢喜ē-tàng tī抵抗新冠状病毒ê过程中声援台湾人民。伊讲，爱好自由ê人原本tio̍h应该互相照顾。

　　Mài讲二万剂疫苗，无论是tó一国，就是赠送咱一百剂疫苗，咱mā是深深kā in感谢。因为咱lóng知影：外国赠送台湾疫苗，无hit号应该ê！ (210716)
注：hit号 读作hit-lō 立陶宛　请念华语