《绿色短评》

 | | | 转寄

杨黄美幸大出手做国民外交！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Lîm Chùnio̍k 2021.01.24

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

Cha̍pjī go̍eh chhekáu, sī Chhekhoh( Czech）chêng chóngthóng Habie kòesin káu chiunî kìliām ji̍t, i sī Τhiangôjiông kekbēng ê susióngka chi it, 1993 nî kàu 2003 nîkan tamjīm Chhekhoh Κiōnghôkok chóngthóng. Lo̍hjīm āu kehtńgnî ê 2004 nî ū lâi Tâioân hóngbūn, kúi piàn tī Liânha̍pkok thè Tâioân kóngōe. Ūitio̍h kámliām Habie chêng chóngthóng tùi Tâioân, Chhekhoh nn̄g kok koanhē ê kònghiàn, IûⁿN̂g Bíhēng te̍kpia̍t tī chit kang soanpò͘, bé chi̍t tâi Phòetòhu kǹgkhîm sàng hō͘ Chhekhoh siúto͘ Pulaha(布拉格）ê imga̍k thiaⁿ, chò chi̍t kiāⁿ sêngkong ê kokbîn gōakau. 　　 IûⁿN̂g Bíhēng chēngsàng chit tâi kǹgkhîm ū kúi chàn ê ìgī. Tē it, kiⁿî káugo̍eh Chhekhoh kokhōe gītiúⁿ chhōa chi̍t tīn káucha̍p lâng thôan lâi hóngbūn Tâioân, ínkhí Tiongkok putbóan, sûisî kā gôanpún kóng hó ê kǹgkhîm tēngtoaⁿ chhúsiau tiāu, Chhekhoh siōng ū miâ ê kǹgkhîm chèchō siong Phòetòhu bô tāi bô chì sàu tio̍h hongthai bóe, IûⁿN̂g Bíhēng itti̍t thè in phō putpêng. Tē jī, thiaⁿ kóng chit keng Chhekhoh kokpó kip ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi ēng gō͘ nî ê sîkan, te̍kpia̍t phah chō chi̍t tâi khèngchiok chhònggia̍p 150 chiunî ê kǹgkhîm, koh thiaⁿ kóng in chiâⁿ ǹgbāng chit tâi kǹgkhîm ētàng lâu tī Chhekhoh. Τē saⁿ, Iūkoh thiaⁿ kóng siúto͘ Pulaha ê Lutohu imga̍k thiaⁿ chiok ǹgbāng ētàng ū chit tâi kìliām kǹgkhîm. IûⁿN̂g Bíhēng kah chhù.Ni̍h ê lâng chhamsiông liáuāu, koattēng bélâi sàng hō͘ imga̍k thiaⁿ. Tē sì, Chiok túhó chit tâi kìliām kǹgkhîm ê kèsiàu kah káugo̍eh hō͘ Tiongkok chhúsiau tēngtoaⁿ ê kimgia̍h Sintâipè la̍k, chhitpah bān chhaputto pêⁿ chē, mā sǹg sī Tâioân hêng Chhekhoh ê Phòetòhu kǹgkhîm kongsi chi̍tê pó͘sióng. 　　 Tongjiân, siōng tiōngiàu ê ìgī sī kìliām Chhekhoh chêng chóngthóng Habie kòesin káu chiunî kìliām ji̍t, kámsiā i chāiseⁿ tùi Tâioân ê iúhó pangbâng, hiòng i tìkèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng IûⁿN̂g Bíhēng sī siáⁿmi̍h lâng? Κîsi̍t i sī chi̍tê phó͘thong lâng, i khì Bíkok liûha̍k liáuāu, inūi jia̍tsim koansim Tâioân soah hông lia̍tchò o͘ miâtoaⁿ, i bat hông sóan chò "Choân Bí Tâioân Τônghiong hōe" hōetiúⁿ, o͘ miâtoaⁿ káitû liáuāu chiah ētàng tńglâi Tâioân, tī Bînchìn tóng tiongiong tóng pō͘ tamjīm kokchè sūbū pō͘ chújīm, Bînchìn tóng Apíⁿ chóngthóng chipchèng liáuāu, bat chò kòe Gōakaupō͘ Giánkiù Siatkè Úigôanhōe chúúi, Κiâubū Úigôanhōe hù úigôantiúⁿ téng chitbū. Liáuāu bat tamjīm Tâioân Βînchú kikimhōe hù chiphêngtiúⁿ, Chhòa Engbûn chóngthóng phèngchhiáⁿ i tamjīm bô jīmsó͘ tāisài kúi nî āu sîtiāu. Hiānchhúsî sī Tân Βûnsêng Phoksū Κikimhōe tángsūtiúⁿ, Κokchè Chūiû Hūlí Liânbêng hù chúse̍k, Athài Chūiû Hūlí Hia̍phōe lísūtiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ chi̍tê gōng lâng kóng, koan chi̍t tâi kǹgkhîm sǹgchò siáⁿmi̍h kokbîn gōakau? I m̄chai, tùi gōakok lâng chi̍tê tìmthâu, chi̍tê bîbîá chhiò, jīmhô iúhó ê piáuhiān lóng sī kokbîn gōakau. Sintâipè la̍k, chhitpah bān, mài kóng sī chi̍tê kokka, tùi chi̍tê châithoân á.sī chi̍tê hógia̍h lâng lâi kóng mā sī sió chîⁿ, m̄koh, tùi chi̍tê pêngbîn lâi kóng, sī chi̍t tiâu tōa tiâu chîⁿ, sinbûn pòtō kóng i kah chhù.ni̍h ê lâng chhamsiông chiah koattēng ê, khòaⁿchhut Tâioân lâng ê hó lítek. IûⁿN̂g Bíhēng si̍tchāi ta̍ttit lán tōatōa ka soehsiā kah oló!


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版
Cha̍p-jī-go̍eh chhe-káu, sī Chhekhoh( Czech）chêng chóng-thóng Habie kòe-sin káu chiu-nî kì-liām ji̍t, i sī Τhian-gô-jiông kek-bēng ê su-sióng-ka chi it, 1993 nî kàu 2003 nî-kan tam-jīm Chhekhoh Κiōng-hô-kok chóng-thóng. Lo̍h-jīm āu keh-tńg-nî ê 2004 nî ū lâi Tâi-oân hóng-būn, kúi piàn tī Liân-ha̍p-kok thè Tâi-oân kóng-ōe. Ūi-tio̍h kám-liām Habie chêng chóng-thóng tùi Tâi-oân, Chhekhoh nn̄g kok koan-hē ê kòng-hiàn, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng te̍k-pia̍t tī chit kang soan-pò͘, bé chi̍t tâi Phòetòhu kǹg-khîm sàng hō͘ Chhekhoh siú-to͘ Pulaha(布拉格）ê im-ga̍k thiaⁿ, chò chi̍t kiāⁿ sêng-kong ê kok-bîn gōa-kau. 　　 Iûⁿ-N̂g Bí-hēng chēng-sàng chit tâi kǹg-khîm ū kúi chàn ê ì-gī. Tē it, kin-nî káu-go̍eh Chhekhoh kok-hōe gī-tiúⁿ chhōa chi̍t tīn káu-cha̍p lâng thôan lâi hóng-būn Tâi-oân, ín-khí Tiong-kok put-bóan, sûi-sî kā gôan-pún kóng hó ê kǹg-khîm tēng-toaⁿ chhú-siau tiāu, Chhekhoh siōng ū miâ ê kǹg-khîm chè-chō siong Phòetòhu bô tāi bô chì sàu tio̍h hong-thai bóe, Iûⁿ-N̂g Bí-hēng it-ti̍t thè in phō put-pêng. Tē jī, thiaⁿ kóng chit keng Chhekhoh kok-pó kip ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si ēng gō͘ nî ê sî-kan, te̍k-pia̍t phah chō chi̍t tâi khèng-chiok chhòng-gia̍p 150 chiu-nî ê kǹg-khîm, koh thiaⁿ kóng in chiâⁿ ǹg-bāng chit tâi kǹg-khîm ē-tàng lâu tī Chhekhoh. Τē saⁿ, Iū-koh thiaⁿ kóng siú-to͘ Pulaha ê Lutohu im-ga̍k thiaⁿ chiok ǹg-bāng ē-tàng ū chit tâi kì-liām kǹg-khîm. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng kah chhù-.Ni̍h ê lâng chham-siông liáu-āu, koat-tēng bé-lâi sàng hō͘ im-ga̍k thiaⁿ. Tē sì, Chiok tú-hó chit tâi kì-liām kǹg-khîm ê kè-siàu kah káu-go̍eh hō͘ Tiong-kok chhú-siau tēng-toaⁿ ê kim-gia̍h Sin-tâi-pè la̍k, chhit-pah bān chha-put-to pêⁿ chē, mā sǹg sī Tâi-oân hêng Chhekhoh ê Phòetòhu kǹg-khîm kong-si chi̍t-ê pó͘-sióng. 　　 Tong-jiân, siōng tiōng-iàu ê ì-gī sī kì-liām Chhekhoh chêng chóng-thóng Habie kòe-sin káu chiu-nî kì-liām ji̍t, kám-siā i chāi-seⁿ tùi Tâi-oân ê iú-hó pang-bâng, hiòng i tì-kèng. 　　 Ū lâng ē mn̄g kóng Iûⁿ-N̂g Bí-hēng sī siáⁿ-mi̍h lâng? Κî-si̍t i sī chi̍t-ê phó͘-thong lâng, i khì Bí-kok liû-ha̍k liáu-āu, in-ūi jia̍t-sim koan-sim Tâi-oân soah hông lia̍t-chò o͘ miâ-toaⁿ, i bat hông sóan chò "Choân Bí Tâi-oân Τông-hiong hōe" hōe-tiúⁿ, o͘ miâ-toaⁿ kái-tû liáu-āu chiah ē-tàng tńg-lâi Tâi-oân, tī Bîn-chìn tóng tiong-iong tóng pō͘ tam-jīm kok-chè sū-bū pō͘ chú-jīm, Bîn-chìn tóng A-píⁿ chóng-thóng chip-chèng liáu-āu, bat chò kòe Gōa-kau-pō͘ Gián-kiù Siat-kè Úi-gôan-hōe chú-úi, Κiâu-bū Úi-gôan-hōe hù úi-gôan-tiúⁿ téng chit-bū. Liáu-āu bat tam-jīm Tâi-oân Βîn-chú ki-kim-hōe hù chip-hêng-tiúⁿ, Chhòa Eng-bûn chóng-thóng phèng-chhiáⁿ i tam-jīm bô jīm-só͘ tāi-sài kúi nî āu sî-tiāu. Hiān-chhú-sî sī Tân Βûn-sêng Phok-sū Κi-kim-hōe táng-sū-tiúⁿ, Κok-chè Chū-iû Hū-lí Liân-bêng hù chú-se̍k, A-thài Chū-iû Hū-lí Hia̍p-hōe lí-sū-tiúⁿ. 　　 Ū thiaⁿ chi̍t-ê gōng lâng kóng, koan chi̍t tâi kǹg-khîm sǹg-chò siáⁿ-mi̍h kok-bîn gōa-kau? I m̄-chai, tùi gōa-kok lâng chi̍t-ê tìm-thâu, chi̍t-ê bî-bî-á chhiò, jīm-hô iú-hó ê piáu-hiān lóng sī kok-bîn gōa-kau. Sin-tâi-pè la̍k, chhit-pah bān, mài kóng sī chi̍t-ê kok-ka, tùi chi̍t-ê châi-thoân á-.sī chi̍t-ê hó-gia̍h lâng lâi kóng mā sī sió chîⁿ, m̄-koh, tùi chi̍t-ê pêng-bîn lâi kóng, sī chi̍t tiâu tōa tiâu chîⁿ, sin-bûn pò-tō kóng i kah chhù-.ni̍h ê lâng chham-siông chiah koat-tēng ê, khòaⁿ-chhut Tâi-oân lâng ê hó lí-tek. Iûⁿ-N̂g Bí-hēng si̍t-chāi ta̍t-tit lán tōa-tōa ka soeh-siā kah o-ló!



十二月初九（2020年），是Chhekhoh（捷克）前总统Habie（哈维尔）过身九周年记念日，伊是天鹅绒革命ê思想家之一，1993年到2003年间担任Chhekhoh共和国总统。落任后隔tńg年ê 2004年有来台湾访问，几遍tī联合国替台湾讲话。为tio̍h感念Habie前总统对台湾、Chhekhoh两国关系的贡献，杨黄美幸特别tī chit工宣布，买一台Phòetòhu钢琴送hō͘ Chhekhoh首都Pulaha（布拉格）ê音乐厅，做一件成功ê国民外交。 　　
杨黄美幸赠送chit台钢琴有几层ê意义。第一，今年九月Chhekhoh国会议长chhōa一阵九十人团来访问台湾，引起中国不满，随时kā原本讲好ê钢琴定单取消掉，Chhekhoh siōng有名ê钢琴制造商Phòetòhu无tāi无chì扫tio̍h风台尾，杨黄美幸一直替in抱不平。
第二，听讲chit间Chhekhoh国宝级ê Phòetòhu钢琴公司用五年ê时间，特别打造一台庆祝创业150周年ê钢琴，koh听讲in chiâⁿ ǹg望chit台钢琴ētàng留tī Chhekhoh。
第三，Iūkoh听讲首都Pulaha ê Lutohu音乐厅chiok ǹg望ētàng有chit台记念钢琴。杨黄美幸kah厝里ê人参详了后，决定买来送hō͘ 音乐厅。第四，Chiok tú好chit台记念钢琴ê价数kah九月hō͘中国取消订单ê金额新台币六、七百万差不多平chē，mā算是台湾还Chhekhoh ê Phòetòhu钢琴公司一个补偿。 　　
当然，siōng重要个意义是记念Chhekhoh前总统Habie过身九周年记念日，感谢伊在生对台湾ê友好帮忙，向伊致敬。 　　
有人ē问讲杨黄美幸是啥物人？其实她是一个普通人，她去美国留学了后，因为热心关心台湾soah hông列做乌名单，伊bat hông选做「全美台湾同乡会」会长，乌名单解除了后chiah ētàng tńg来台湾，tī民进党中央党部担任国际事务部主任，民进党阿扁总统执政了后，bat做过外交部研究设计委员会主委、侨务委员会副委员长等职务。了后bat担任台湾民主基金会副执行长，蔡英文总统聘请伊担任无任所大使几年后辞掉。现此时是陈文成博士基金会董事长、国际自由妇女联盟副主席、亚太自由妇女协会理事长。 　　
有听一个戆人讲，捐一台钢琴算做啥物国民外交？伊m̄知，对外国人一个tìm头、一个微微á笑、任何友好个表现lóng是国民外交。新台币六、七百万，mài讲是一个国家，对一个财团á是一个好额人来讲mā是小钱，m̄koh，对一个平民来讲，是一条大条钱，新闻报导讲伊kah厝里的人参详chiah决定ê，看出台湾人的好女德。杨黄美幸实在值得咱大大ka说谢kah oló！