《绿色短评》

 | | | 转寄

欢喜民进党ē-táng继续执政！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūi-phêng 2024.01.21




Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī


《 Le̍ksek toánphêng 》　　 Lí Lâmhêng

　　　Hoaⁿhí Bînchìntóng ētáng kèsio̍k chipchèng!

　　 Choân sèkài lóng teh chùba̍k ê 2024 nî Tâioân chóngthóng tōasoán, itgoe̍h cha̍psaⁿ oânboán oânsêng.

　　 Chin túhó chit piàn saⁿ ūi chóngthóng hāusoánjîn lóng bat chòkòe īⁿhat chhītiúⁿ, Lōa Chhengtek Tâilâm chhītiúⁿ nn̄g jīm chò oân, Koa Bûntiat Tâipak chhītiúⁿ nn̄g jīm chò oân, Hāu Iúgî Sinpak chhītiúⁿ tējī jīm chò chi̍tpòaⁿ. Lán khòaⁿ chit piàn chóngthóng tōa soán saⁿ ūi chhītiúⁿ tī saⁿ tōa to͘chhī ê titphiòlu̍t, Lōa Chhengtek tī Tâilâm chhī tit phiò tēit miâ, tējī miâ sī Hāu Iúgî, Koa Bûntiat bóeá miâ, nn̄gūi ê phiò tàu khílâi iáu bô Lōa Chhengtek ê chē; Hāu Iúgî tī Sinpakchhī tit phiò tējī miâ, khah su Lōa Chhengtek siókhóa kîkoài, Koa Bûntiat bóeá miâ; Koa Bûntiat tī Tâipakchhī tit phiò bóeá miâ tio̍h chiok kîkoài, tēit miâ sī Lōa Chhengtek, tējī miâ sī Hāu Iúgî. Ánne lí tio̍h chaiiáⁿ in saⁿ ūi chhītiúⁿ chò liáu hó bái. Chit piàn chóngthóng tōa soán ê kiatkó sǹg sī chèngsiông hoánèng in ê sichèng lêngle̍k, Lōa Chhengtek tit phiò siōng koân tòngsoán chóngthóng, Hāu Iúgî tējī miâ, Koa Bûntiat tēsaⁿ miâ.

　　 Kóngtio̍h kîkoài, tēit kîkoài sī tōa soán chêng ê itgoe̍h chhecha̍p àmsî, chêng Biâule̍k koāntiúⁿ Chhî Iāuchhiong hutjiânkan hoatpiáu tn̂g bûn kóngchhut i tùi Nâ iâⁿ ê sitbōng kah chhìnsim, jîchhiáⁿ ti̍tpeh Biâule̍k koān kòekhì châichèng chiok kanlân ê sî, Nâ iâⁿ chipchèng ê sî léngtām siongtùi, Bînchìntóng chhiūⁿtâi liáuāu chhun chhiú oânchō͘ chiah bānbān tittio̍h káisiān. Lán khòaⁿ saⁿ kang āu ê chóngthóng tōa soán, tī Biâule̍k koān Tiongkok Kokbîntóng ê Hāu Iúgî tit siōng chē phiò, tējī sī Bînchiòngtóng ê Koa Bûntiat, Bînchìntóng ê Lōa Chhengtek bóeá miâ. Biâule̍k koān bîn kám ūiáⁿ lóng bô kámchêng?

　　 Tējī kîkoài・ê sī Lí Tenghui chêng chóngthóng sià jīm liáuāu, Tâioân tio̍h bô chi̍t ê chèngtóng chipchèng 8 nî liáuāu iáu ētàng kèsio̍k siú tiâu chèngkoân, kîkoài, chit piàn Bînchìntóng sī ánchóaⁿ ētáng phah phòa chitê "8 nî chiùgí" iâⁿ tio̍h chóngthóng tōa soán? goânin sī Chhòa Engbûn chóngthóng phah liáu chiok chāi ê kichhó͘, kasiōng chiàⁿ hù chóngthóng hāusoánjîn Lōa Chhengtek, Siau Bíkhîm ê iusiù kah phahpiàⁿ ígōa, koh khah sī inūi bô goānì kiâⁿji̍p "It tiong" khengkhak íkeng sī Tâioân jînbîn ê chúliû ìsek, hoaⁿhí kiâⁿ hiòng sèkài chò kokchè ê chi̍t hūnchú.

　　 Tēsaⁿ kîkoài・ê sī 2024 nî itgoe̍h chhepeh, Tiongkok Kokbîntóng chêng tóngchúse̍k, chêng chóngthóng Má Engkiú chiapsiū 《 Tekkok chi siaⁿ 》choanhóng ê sî kóng,"nn̄g hōaⁿ thóngit sī Tâioân ētàng chiapsiū ê soán hāng","nn̄g hōaⁿ koanhē ittēng tio̍h siongsìn Xíjìnpíng". Má Engkiú tī choanhóng tiong mā thêkhí Hāu Iúgî lóng sī chunchiàu i ê nn̄g hōaⁿ chútiuⁿ kah chòhoat, ē iânsio̍k i ê nn̄g hōaⁿ chèngchhek. Tâioân lâng engkai lóng ū thiaⁿtio̍h, sī ánchóaⁿ soánphiò khui chhut lâi, sìnlāi Tâioân ê chiah iâⁿ siongsìn Xíjìnpíng 91 bān 5,000 phiò, iâⁿ 6.56% chi̍t sutsutá niāniā?

　　 Ū chi̍t tiám khah ûihām・ê sī, li̍phoat úigoân Bînchìntóng bô kòe pòaⁿ jîchhiáⁿ piànchoh m̄ sī kokhōe tēit tōa tóng, chionglâi sihêng kokchèng, lânbián ē ū tîⁿkha pòaⁿchhiú ê khùnjiáu, tānsī che tio̍h sī bînchú, jînbîn ê koattēng siōng tōa. Suijiân tī kēngsoán kîkan, Bînchìntóng ê Ông Gīchhoan chi̍t ê lâng choh kúiê lâng ēng, choân Tâioân piàⁿ thàuthàu, Chóng・sī bô la̍t khó hôe thiⁿ. I soah piàn choh puthunkhu li̍púi lo̍hsoán thâu, chin bôchhái.

　　 Bôkoán ánchóaⁿ, chit piàn tōa soán sǹg sī chin bānhēng, Bînchìntóng ētàng kèsio̍k chipchèng, Tâioân tio̍h ē kèsio̍k kiâⁿ chèngkhak ê lō͘, chhōa Tâioân lâng kèsio̍k kòe bînchú chūiû hoattī antēng ê ji̍tchí. (240113)


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版



《 Le̍k-sek toán-phêng 》　　 Lí Lâm-hêng

　　　Hoaⁿ-hí Bîn-chìn-tóng ē-táng kè-sio̍k chip-chèng!

　　 Choân sè-kài lóng teh chù-ba̍k ê 2024 nî Tâi-oân chóng-thóng tōa-soán, it-goe̍h cha̍p-saⁿ oân-boán oân-sêng.

　　 Chin tú-hó chit piàn saⁿ ūi chóng-thóng hāu-soán-jîn lóng bat chò-kòe īⁿ-hat chhī-tiúⁿ, Lōa Chheng-tek Tâi-lâm chhī-tiúⁿ nn̄g jīm chò oân, Koa Bûn-tiat Tâi-pak chhī-tiúⁿ nn̄g jīm chò oân, Hāu Iú-gî Sin-pak chhī-tiúⁿ tē-jī jīm chò chi̍t-pòaⁿ. Lán khòaⁿ chit piàn chóng-thóng tōa soán saⁿ ūi chhī-tiúⁿ tī saⁿ tōa to͘-chhī ê tit-phiò-lu̍t, Lōa Chheng-tek tī Tâi-lâm chhī tit phiò tē-it miâ, tē-jī miâ sī Hāu Iú-gî, Koa Bûn-tiat bóe-á miâ, nn̄g-ūi ê phiò tàu khí-lâi iáu bô Lōa Chheng-tek ê chē; Hāu Iú-gî tī Sin-pak-chhī tit phiò tē-jī miâ, khah su Lōa Chheng-tek sió-khóa kî-koài, Koa Bûn-tiat bóe-á miâ; Koa Bûn-tiat tī Tâi-pak-chhī tit phiò bóe-á miâ tio̍h chiok kî-koài, tē-it miâ sī Lōa Chheng-tek, tē-jī miâ sī Hāu Iú-gî. Án-ne lí tio̍h chai-iáⁿ in saⁿ ūi chhī-tiúⁿ chò liáu hó bái. Chit piàn chóng-thóng tōa soán ê kiat-kó sǹg sī chèng-siông hoán-èng in ê si-chèng lêng-le̍k, Lōa Chheng-tek tit phiò siōng koân tòng-soán chóng-thóng, Hāu Iú-gî tē-jī miâ, Koa Bûn-tiat tē-saⁿ miâ.

　　 Kóng-tio̍h kî-koài, tē-it kî-koài sī tōa soán chêng ê it-goe̍h chhe-cha̍p àm-sî, chêng Biâu-le̍k koān-tiúⁿ Chhî Iāu-chhiong hut-jiân-kan hoat-piáu tn̂g bûn kóng-chhut i tùi Nâ iâⁿ ê sit-bōng kah chhìn-sim, jî-chhiáⁿ ti̍t-peh Biâu-le̍k koān kòe-khì châi-chèng chiok kan-lân ê sî, Nâ iâⁿ chip-chèng ê sî léng-tām siong-tùi, Bîn-chìn-tóng chhiūⁿ-tâi liáu-āu chhun chhiú oân-chō͘ chiah bān-bān tit-tio̍h kái-siān. Lán khòaⁿ saⁿ kang āu ê chóng-thóng tōa soán, tī Biâu-le̍k koān Tiong-kok Kok-bîn-tóng ê Hāu Iú-gî tit siōng chē phiò, tē-jī sī Bîn-chiòng-tóng ê Koa Bûn-tiat, Bîn-chìn-tóng ê Lōa Chheng-tek bóe-á miâ. Biâu-le̍k koān bîn kám ū-iáⁿ lóng bô kám-chêng?

　　 Tē-jī kî-koài-・ê sī Lí Teng-hui chêng chóng-thóng sià jīm liáu-āu, Tâi-oân tio̍h bô chi̍t ê chèng-tóng chip-chèng 8 nî liáu-āu iáu ē-tàng kè-sio̍k siú tiâu chèng-koân, kî-koài, chit piàn Bîn-chìn-tóng sī án-chóaⁿ ē-táng phah phòa chit-ê "8 nî chiù-gí" iâⁿ tio̍h chóng-thóng tōa soán? goân-in sī Chhòa Eng-bûn chóng-thóng phah liáu chiok chāi ê ki-chhó͘, ka-siōng chiàⁿ hù chóng-thóng hāu-soán-jîn Lōa Chheng-tek, Siau Bí-khîm ê iu-siù kah phah-piàⁿ í-gōa, koh khah sī in-ūi bô goān-ì kiâⁿ-ji̍p "It- tiong" kheng-khak í-keng sī Tâi-oân jîn-bîn ê chú-liû ì-sek, hoaⁿ-hí kiâⁿ hiòng sè-kài chò kok-chè ê chi̍t hūn-chú.

　　 Tē-saⁿ kî-koài-・ê sī 2024 nî it-goe̍h chhe-peh, Tiong-kok Kok-bîn-tóng chêng tóng-chú-se̍k, chêng chóng-thóng Má Eng-kiú chiap-siū 《 Tek-kok chi siaⁿ 》choan-hóng ê sî kóng,"nn̄g hōaⁿ thóng-it sī Tâi-oân ē-tàng chiap-siū ê soán hāng","nn̄g hōaⁿ koan-hē it-tēng tio̍h siong-sìn Xíjìnpíng". Má Eng-kiú tī choan-hóng tiong mā thê-khí Hāu Iú-gî lóng sī chun-chiàu i ê nn̄g hōaⁿ chú-tiuⁿ kah chò-hoat, ē iân-sio̍k i ê nn̄g hōaⁿ chèng-chhek. Tâi-oân lâng eng-kai lóng ū thiaⁿ-tio̍h, sī án-chóaⁿ soán-phiò khui chhut lâi, sìn-lāi Tâi-oân ê chiah iâⁿ siong-sìn Xíjìnpíng 91 bān 5,000 phiò, iâⁿ 6.56% chi̍t sut-sut-á niā-niā?

　　 Ū chi̍t tiám khah ûi-hām-・ê sī, li̍p-hoat úi-goân Bîn-chìn-tóng bô kòe pòaⁿ jî-chhiáⁿ piàn-choh m̄ sī kok-hōe tē-it tōa tóng, chiong-lâi si-hêng kok-chèng, lân-bián ē ū tîⁿ-kha pòaⁿ-chhiú ê khùn-jiáu, tān-sī che tio̍h sī bîn-chú, jîn-bîn ê koat-tēng siōng tōa. Sui-jiân tī kēng-soán kî-kan, Bîn-chìn-tóng ê Ông Gī-chhoan chi̍t ê lâng choh kúi-ê lâng ēng, choân Tâi-oân piàⁿ thàu-thàu, Chóng-・sī bô la̍t khó hôe thiⁿ. I soah piàn choh put-hun-khu li̍p-úi lo̍h-soán thâu, chin bô-chhái.

　　 Bô-koán án-chóaⁿ, chit piàn tōa soán sǹg sī chin bān-hēng, Bîn-chìn-tóng ē-tàng kè-sio̍k chip-chèng, Tâi-oân tio̍h ē kè-sio̍k kiâⁿ chèng-khak ê lō͘, chhōa Tâi-oân lâng kè-sio̍k kòe bîn-chú chū-iû hoat-tī an-tēng ê ji̍t-chí. (240113)



　　全世界lóng teh注目ê2024年台湾总统大选，一月十三完满完成。

　　真tú好chit遍三位总统候选人lóng bat做过院辖市长，赖清德台南市长两任做完，柯文哲台北市长两任做完，侯友宜新北市长第二任做一半。咱看chit遍总统大选三位市长tī三大都市ê得票率：赖清德tī台南市得票第一名、第二名是侯友宜，柯文哲尾á名，两位ê票斗起来犹无赖清德êchē；侯友宜tī新北市得票第二名，khah输赖清德小khóa奇怪、柯文哲尾á名；柯文哲tī台北市得票尾á名tio̍h足奇怪、第一名是赖清德、第二名是侯友宜。Án-ne你tio̍h知影in三位市长做了好bái。Chit遍总统大选ê结果算是正常反应inê施政能力：赖清德得票上koân当选总统，侯友宜第二名，柯文哲第三名。

　　讲tio̍h奇怪，第一奇怪是大选前ê一月初十暗时，前苗栗县长徐耀昌忽然间发表长文讲出伊对蓝营ê失望kah凊心，而且直剖苗栗县过去财政足艰难ê时，蓝营执政ê时冷淡相对，民进党上台了后伸手援助chiah慢慢得tio̍h改善。咱看三工后ê总统大选，tī苗栗县中国国民党ê侯友宜得上chē票，第二是民众党ê柯文哲，民进党ê赖清德尾á名。苗栗县民kám有影lóng无感情？

　　第二奇怪ê是李登辉前总统卸任了后，台湾tio̍h无一ê政党执政8年了后犹ētàng继续守tiâu政权，奇怪，chit遍民进党是án-chóaⁿētáng拍破chit-ê「8年咒语」赢tio̍h总统大选？原因是蔡英文总统拍了足在ê基础，加上正副总统候选人赖清德、萧美琴ê优秀kah拍拚以外，koh khah是因为无愿意行入「一中」框壳已经是台湾人民ê主流意识，欢喜行向世界做国际ê一份子。

　　第三奇怪ê是2024年一月初八，中国国民党前党主席、前总统马英九接受《德国之声》专访ê时讲：「两岸统一是台湾ētàng接受ê选项」、「两岸关系一定tio̍h相信习近平」。马英九tī专访中mā提起侯友宜lóng是遵照伊ê两岸主张kah做法，ē延续伊ê两岸政策。台湾人应该lóng有听tio̍h，是án-chóaⁿ选票开出来，信赖台湾ê chiah嬴相信习近平91万5,000票、嬴6.56%一sut-sut-á niā-niā？

　　有一点khah遗憾ê是，立法委员民进党无过半而且变作m̄是国会第一大党，将来施行国政，难免ē有缠脚绊手ê困扰，但是che tio̍h是民主，人民ê决定上大。虽然tī竞选期间，民进党ê王义川一ê人作几ê人用，全台湾拚透透，总是无力可回天。伊煞变作不分区立委落选头，真无采。

　　无管án-chóaⁿ，chit遍大选算是真万幸，民进党ētàng继续执政，台湾tio̍hē继续行正确ê路，chhōa台湾人继续过民主自由法治安定ê日子。 (240113)