《绿色短评》 |
![]() ![]() ![]() |
Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī
《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Tāiti̍t jînke chhù laphām, lap chhut chi̍t tui bo̍kbêng kîmiāu!
Tâipakchhī Tiongsankhu Tāiti̍tke 94 hāng "Kithài Tāiti̍t" kiàn àn, inūi sikang putliông, chōsêng káugoe̍h chhechhit àm, kehpiah 7 tòng jînke chhù siū sún pit li̍h, giâmtiōng oaichhiâ, ū chi̍t tòng laphām, chi̍t lâu piànchoh tēhāsek.
Itti̍t kàu káugoe̍h chhekáu tiongtàu, Kithài kiànsiat kongsi lóng bô chhutbīn tùi gōa soatbêng. Tâipakchhī hù chhītiúⁿ Lí Sùchhoan tī hiāntiûⁿ chíchhut, chaihāi ê chòetōa chekjīm tī kiànsiong, engkai hū choânpō͘ chekjīm. Chhechhit àm kàu taⁿ itti̍t phah tiānōe lóng chhōe bô Kithài kiànsiat chóng keng lí. I khiánchek Kithài kochàn m̄ káⁿ ūi chit kiāⁿ tāichì hūchek. Kòe nn̄g kang, Kithài chóngkenglí Pâng Sengbián piānkái kóng, chhechhit àm i ū kóaⁿ kàu hiāntiûⁿ, mā hn̄ghn̄g ū khòaⁿtio̍h Lí Sùchhoan hù chhītiúⁿ. Lú kóng lú līphó͘ ! chhechhit àm i tī hiāntiûⁿ ū khòaⁿtio̍h Lí hù chhītiúⁿ lâi, sī ánchóaⁿ bián kòelâi sio chiohmn̄g, lâi kah Lí hù chhītiúⁿ chhamsiông ánchóaⁿ chò siānāu kangchok khah hósè leh? bo̍kbêng kî miāu!
Káugoe̍h chhecha̍p ēpo͘ saⁿ tiám, Kithài kiànsiat tī "Chèngkausó͘ " tiàukhui kìchiáhōe, tángsūtiúⁿ Tân Sèbêng piáusī i ē taⁿ só͘ū chekjīm, choa̍ttùi bē thuisià. Gō͘ huncheng āu i soanpò͘ sî tiāu tángsūtiúⁿ. Ánne sī beh ánchóaⁿ taⁿ chekjīm leh? bo̍kbêng kî miāu!
Tâipakchhī chènghú To͘hoatkio̍k piáusī, saⁿgoe̍h chhepeh kah cha̍psaⁿ, hunpia̍t ū chiap tio̍h bînchiòng kengiû chhībîn jia̍t sòaⁿ 1999 tînchêng lînsún, To͘hoatkio̍k ū chhiáⁿ kangtē seng kah bînchiòng liânhē hia̍psiong. Tâipakchhī chènghú Kiànkoánchhù mā thánpe̍k kóng, chūhō͘ ū tī sìgoe̍h, gō͘goe̍h subīn tînchêng. Kiànkoánchhù ū chhiáⁿ sêngchō, kàmchō kah choangia̍p jînoân kàu hiān tiûⁿ khanchhâ, tānsī tongsî liáukái pēng bô ti̍tchiap koanliân. Chhitgoe̍h chhela̍k Tâipakchhī To͘hoatkio̍k koh hâmhok tînchêng chūhō͘ ê kongbûn, phòaⁿtēng "hoekhan bo̍kphiau bô kongkiōng anchoân ê gûihiám", só͘í kiàntiok kangtêng ēsái kèsio̍k sikang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē ánne? Tâipakchhī gīoân Khó͘ Siokhôa piáusī, íóng Tâipakchhī nā hoatseng lūisū lînsún chenggī, lóng sī iû To͘hoatkio̍k hōe tông siūchaihō͘ , kiànsiong kah kàmchōjîn kiōngtông kamchhâ súnhāi chênghêng, tānsī chêng chhītiúⁿ Koa Bûntiat jīmlāi kakī lāmsám siukái lînsún kàm-tēng kuihoān, kanta suiàu thongti kiànsiong kah kàmchōjîn " chūhêng chèchok chho͘pō͘ anchoân jīmtēngsu" kah "súnhāi chekjīm kuisio̍k chho͘pō͘ jīmtēngsu", jîchhiáⁿ kiànsiong nā phòaⁿtēng kiànmi̍h bô siūsún tō ēsái kèsio̍k sikang, sīmchì nā phòaⁿtoàn siūsún kah sikang bô koanhē, To͘hoatkio̍k tō bē khì lia̍t koán. Che tio̍h sī gōakài só͘ chitgî ê kiànsiong kiûoân kiam chhâiphòaⁿ, mā sī chit piàn Tāiti̍t jînke chhù laphām ê goânin chi it. Goânpún hóhó ê hoatkui, Koa Bûntiat chêng chhītiúⁿ náē ánne khì kái leh? bo̍kbêng kî miāu!
Nā sī ū jīmhô koaⁿoân khì kàu hiāntiûⁿ, ittēng ē khòaⁿtio̍h chūhō͘ tī múi chi̍t tòng lâukha tōamn̂g tah ê chóatiâu,"chhiáⁿ chùì! Kīnkî inūi Kithài kiànsiat sikang, tìsú pún pâi konggū it lâu chūhō͘ ê seklāi, sekgōa piahbīn íkeng chhuthiān pitli̍h, piahbīn kah lâuthui chi kan mā chhuthiān pithûn, mā inūi kiànmi̍h oaichhiâ seklāi ê mn̂g bē koaiⁿ tit." Bô chi̍tê koaⁿoân ta̍hkhakàu, kèngjiân káⁿ khangchhùi pō͘chi̍h kóng chaichêng kah kangtē ó͘ tēhāsek bô ti̍tchiap koanliân. Bo̍kbêng kî miāu!
Ai, bô siūⁿ kóng Tāiti̍t jînke chhù laphām, ē lap chhut chi̍t tui bo̍kbêng kî miāu! (230915)
Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版
《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng
Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām, lap chhut chi̍t tui bo̍k-bêng kî-miāu!
Tâi-pak-chhī Tiong-san-khu Tāi-ti̍t-ke 94 hāng "Ki-thài Tāi-ti̍t" kiàn àn, in-ūi si-kang put-liông, chō-sêng káu-goe̍h chhe-chhit àm, keh-piah 7 tòng jîn-ke chhù siū sún pit li̍h, giâm-tiōng oai-chhiâ, ū chi̍t tòng lap-hām, chi̍t lâu piàn-choh tē-hā-sek.
It-ti̍t kàu káu-goe̍h chhe-káu tiong-tàu, Ki-thài kiàn-siat kong-si lóng bô chhut-bīn tùi gōa soat-bêng. Tâi-pak-chhī hù chhī-tiúⁿ Lí Sù-chhoan tī hiān-tiûⁿ chí-chhut, chai-hāi ê chòe-tōa chek-jīm tī kiàn-siong, eng-kai hū choân-pō͘ chek-jīm. Chhe-chhit àm kàu taⁿ it-ti̍t phah tiān-ōe lóng chhōe bô Ki-thài kiàn-siat chóng-keng-lí. I khián-chek Ki-thài ko-chàn m̄ káⁿ ūi chit kiāⁿ tāi-chì hū-chek. Kòe nn̄g kang, Ki-thài chóng-keng-lí Pâng Seng-bián piān-kái kóng, chhe-chhit àm i ū kóaⁿ kàu hiān-tiûⁿ, mā hn̄g-hn̄g ū khòaⁿ-tio̍h Lí Sù-chhoan hù chhī-tiúⁿ. Lú kóng lú lī-phó͘ ! chhe-chhit àm i tī hiān-tiûⁿ ū khòaⁿ-tio̍h Lí hù chhī-tiúⁿ lâi, sī án-chóaⁿ bián kòe-lâi sio chioh-mn̄g, lâi kah Lí hù chhī-tiúⁿ chham-siông án-chóaⁿ chò siān-āu kang-chok khah hó-sè leh? bo̍k-bêng kî -miāu!
Káu-goe̍h chhe-cha̍p ē-po͘ saⁿ tiám, Ki-thài kiàn-siat tī "Chèng-kau-só͘ " tiàu-khui kì-chiá-hōe, táng-sū-tiúⁿ Tân Sè-bêng piáu-sī i ē taⁿ só͘-ū chek-jīm, choa̍t-tùi bē thui-sià. Gō͘ hun-cheng āu i soan-pò͘ sî tiāu táng-sū-tiúⁿ. Án-ne sī beh án-chóaⁿ taⁿ chek-jīm leh? bo̍k-bêng kî -miāu!
Tâi-pak-chhī chèng-hú To͘-hoat-kio̍k piáu-sī, saⁿ-goe̍h chhe-peh kah cha̍p-saⁿ, hun-pia̍t ū chiap tio̍h bîn-chiòng keng-iû chhī-bîn jia̍t sòaⁿ 1999 tîn-chêng lîn-sún, To͘-hoat-kio̍k ū chhiáⁿ kang-tē seng kah bîn-chiòng liân-hē hia̍p-siong. Tâi-pak-chhī chèng-hú Kiàn-koán-chhù mā thán-pe̍k kóng, chū-hō͘ ū tī sì-goe̍h, gō͘-goe̍h su-bīn tîn-chêng. Kiàn-koán-chhù ū chhiáⁿ sêng-chō, kàm-chō kah choan-gia̍p jîn-oân kàu hiān tiûⁿ khan-chhâ, tān-sī tong-sî liáu-kái pēng bô ti̍t-chiap koan-liân. Chhit-goe̍h chhe-la̍k Tâi-pak-chhī To͘-hoat-kio̍k koh hâm-hok tîn-chêng chū-hō͘ ê kong-bûn, phòaⁿ-tēng "hoe-khan bo̍k-phiau bô kong-kiōng an-choân ê gûi-hiám", só͘-í kiàn-tiok kang-têng ē-sái kè-sio̍k si-kang, pún kio̍k bô beh lia̍t koán. Ná ē án-ne? Tâi-pak-chhī gī-oân Khó͘ Siok-hôa piáu-sī, í-óng Tâi-pak-chhī nā hoat-seng lūi-sū lîn-sún cheng-gī, lóng sī iû To͘-hoat-kio̍k hōe tông siū-chai-hō͘ , kiàn-siong kah kàm-chō-jîn kiōng-tông kam-chhâ sún-hāi chêng-hêng, tān-sī chêng chhī-tiúⁿ Koa Bûn-tiat jīm-lāi ka-kī lām-sám siu-kái lîn-sún kàm-tēng kui-hoān, kan-ta su-iàu thong-ti kiàn-siong kah kàm-chō-jîn " chū-hêng chè-chok chho͘-pō͘ an-choân jīm-tēng-su" kah "sún-hāi chek-jīm kui-sio̍k chho͘-pō͘ jīm-tēng-su", jî-chhiáⁿ kiàn-siong nā phòaⁿ-tēng kiàn-mi̍h bô siū-sún tō ē-sái kè-sio̍k si-kang, sīm-chì nā phòaⁿ-toàn siū-sún kah si-kang bô koan-hē, To͘-hoat-kio̍k tō bē khì lia̍t koán. Che tio̍h sī gōa-kài só͘ chit-gî ê kiàn-siong kiû-oân kiam chhâi-phòaⁿ, mā sī chit piàn Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām ê goân-in chi it. Goân-pún hó-hó ê hoat-kui, Koa Bûn-tiat chêng chhī-tiúⁿ ná-ē án-ne khì kái leh? bo̍k-bêng kî -miāu!
Nā sī ū jīm-hô koaⁿ-oân khì kàu hiān-tiûⁿ, it-tēng ē khòaⁿ-tio̍h chū-hō͘ tī múi chi̍t tòng lâu-kha tōa-mn̂g tah ê chóa-tiâu,"chhiáⁿ chù-ì! Kīn-kî in-ūi Ki-thài kiàn-siat si-kang, tì-sú pún pâi kong-gū it lâu chū-hō͘ ê sek-lāi, sek-gōa piah-bīn í-keng chhut-hiān pit-li̍h, piah-bīn kah lâu-thui chi kan mā chhut-hiān pit-hûn, mā in-ūi kiàn-mi̍h oai-chhiâ sek-lāi ê mn̂g bē koaiⁿ tit." Bô chi̍t-ê koaⁿ-oân ta̍h-kha-kàu, kèng-jiân káⁿ khang-chhùi pō͘-chi̍h kóng chai-chêng kah kang-tē ó͘ tē-hā-sek bô ti̍t-chiap koan-liân. Bo̍k-bêng kî -miāu!
Ai, bô siūⁿ kóng Tāi-ti̍t jîn-ke chhù lap-hām, ē lap chhut chi̍t tui bo̍k-bêng kî -miāu! (230915)
台北市中山区大直街94巷「基泰大直」建案,因为施工不良,造成九月初七暗,隔壁7栋人家厝受损pit裂、严重歪斜,有一栋lap陷、一楼变作地下室。
一直到九月初九中昼,基泰建设公司lóng无出面对外说明。台北市副市长李四川tī现场指出,灾害ê最大责任tī建商,应该负全部责任。初七暗到taⁿ一直拍电话lóng chhōe无基泰建设总经理。伊谴责基泰高层m̄敢为chit件代志负责。过两工,基泰总经理冯先勉辩解讲,初七暗伊有赶到现场,mā远远有看tio̍h李四川副市长。Lú讲lú离谱!初七暗伊tī现场有看tio̍h李副市长来,是按怎免过来相借问,来kah李副市长参详按怎做善后工作khah好势咧?莫名其妙!
九月初十下晡三点,基泰建设tī「证交所」召开记者会,董事长陈世铭表示伊ē担所有责任、绝对bē推卸。五分钟后伊宣布辞掉董事长。按呢是beh按怎担责任咧?莫名其妙!
台北市政府都发局表示,三月初八kah十三,分别有接tio̍h民众经由市民热线1999陈情邻损,都发局有请工地先kah民众联系协商。台北市政府建管处mā坦白讲,住户有tī 四月、五月书面陈情。建管处有请承造、监造kah专业人员到现场勘查,但是当时了解并无直接关联。七月初六台北市都发局koh函覆陈情住户ê公文,判定「会勘目标无公共安全ê危险」,所以建筑工程ē-sái继续施工、本局无beh列管。那ē按呢?台北市议员许淑华表示,以往台北市nā发生类似邻损争议,lóng是由都发局会同受灾户、建商kah监造人共同勘查损害情形,但是前市长柯文哲任内家己滥掺修改邻损鉴定规范,kan-ta需要通知建商kah监造人「自行制作初步安全认定书」kah「损害责任归属初步认定书」,而且建商nā判定建物无受损tōē-sái继续施工,甚至nā判断受损kah施工无关系,都发局tō bē去列管。Che tio̍h是外界所质疑ê建商球员兼裁判,mā是chit遍大直人家厝lap陷ê原因之一。原本好好ê法规,柯文哲前市长ná-ē按呢去改咧?莫名其妙!
Nā是有任何官员去到现场,一定ē看tio̍h住户tī每一栋楼脚大门贴ê纸条:「请注意!近期因为基泰建设施工,致使本排公寓一楼住户ê室内、室外壁面已经出现pit裂、壁面kah楼梯之间mā出现pit痕、mā因为建物歪斜室内ê门bē关得。」无一个官员踏脚到,竟然敢空嘴哺舌讲灾情kah工地挖地下室无直接关联。莫名其妙!
Ai,无想讲大直人家厝lap陷,ēlap出一堆莫名其妙! (230915)