《绿色短评》

| | | 转寄

悲剧若ē-tàng避免,tio̍h mài hō͘悲剧发生!

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台湾字版简称ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Pikio̍k nā ētàng phiahbián, tio̍h mài hō͘ pikio̍k hoatseng!

  2022 nî cha̍pjīgoe̍h jīit. Gôlô ji̍p chhim 乌克兰beh 10 kògoe̍h, Gôlô chóngthóng Putin kā chit tiûⁿ chiànsū biâusu̍t choh "kiōngtông pikio̍k". Bôchhò! tānsī i kā po̍khoat tùite̍k hêngtōng ê chekjīm piaⁿ hō͘ 乌克兰kah i ê bêngiú, m̄ sī Gôlô tio̍h hūchek. Tongjiân sī tōachòte̍kchhò! Chit tiûⁿ chiàncheng oânchoân sī inūi Gôlô chóngthóng Putin kóng kehpiah kok 乌克兰 goânpún tio̍h sī Gôlô ê, hiānchhúsî tī 乌克兰ê Gôlô lâng siū appek, i beh khì káikiù in, beh oânsêng le̍ksúsèng ê thóngit tōa gia̍p, chiah ē tī 2022 nî jīgoe̍h jīsì chhutpeng chhimlio̍k 乌克兰. Gôlô chhàutôaⁿ kóng saⁿ kang lāi ētàng the̍h kui ê 乌克兰 léngthó͘. Sūsi̍t sī tēsaⁿ kang 乌克兰siúto͘ Khihù chi̍t tiûⁿ tāichiàn, 乌克兰 kun kā Gôlô kun phah cháu.

Sī ánchóaⁿ kóng Putin kóng "kiōngtông pikio̍k" bôchhò? 2022 nî cha̍pjīgoe̍h jīsì, 乌克兰 kokhôngpō͘ tī koaⁿhong bīnchheh hoatbûn chíchhut, ùi jīgoe̍h jīsì kàu cha̍pjīgoe̍h jījī chákhí káutiám ûichí, Gôlô kun íkeng tīnbông iok 10 bān 400 lâng, o͘ kun chhuihúi Gôlô kun 3,000 tâi chiànchhia, 5,981 tâi chngkahchhia, 1,978 mn̂g hóephiàu hēthóng, 413 tâi tokoán hóechìⁿchhia, 212 cho͘ hôngkhang hēthóng, 283 chiah kunki, 267 chiah ti̍tsengki, 4,615 tâi koksek chhialióng kah iûkoànchhia, 16 chiah lāmthéng, 1,693 chiah bôlângki, 178 ê te̍ksû siatpī kah 653 lia̍p sûnek huitôaⁿ. Chiahê búkhì phàutôaⁿ chhèngchí khai jōachē chîⁿ lóng bô tiōngiàu, sio̍kgí ōe, chîⁿ koh thàn to̍h ū. Lâng leh? lâng síkhì tio̍h bôkhólêng kohoa̍h. 10 bān 400 ūi chiàn sí・khì koaⁿ peng káⁿ m̄ sī Putin ê tôngpau? In ê pēbú pe̍hpe̍h sitkhì simkoaⁿákiáⁿ, íkeng kiathun seⁿ kiáⁿ・ê, in ê bó͘ kiáⁿ tio̍h ánne sitkhì chìchhin ê lâng. Sí bôkhì tāngsiong・ê, tio̍h thoabôa pòaⁿ sìlâng. Chitê sī Putin chóngthóng chōsêng ê Gôlô pikio̍k!

Putin chōsêng 乌克兰ê pikio̍k oânchoân bô tōlí, 乌克兰 jînbîn oa̍h kah chiâⁿ khoàilo̍k. Bôtāi bôchì kehpiah ê kiôngkok phài peng phah ji̍plâi, tōaphàu, huitôaⁿ tio̍h ánne tôaⁿ lâi, chiànsí ê koaⁿpeng chhiaukòe 1 bān 3,000 gōaūi, in póūi kahn̂g ūi kok tīnbông bô ōe kóng. 2 bān 3,000 gōa miâ bûko͘ ê jînbîn, sī ánchóaⁿ tio̍h tī chhù・ni̍h óngsí leh? Khah khóò͘ⁿ sī Gôlô hongchà chin chē 乌克兰ê kichhó͘ kiànsiat, kiôniû, hoattiānchhiúⁿ, chúi khò͘, tio̍h sī liân bînseng chúi tiān lóng chà pháiⁿ liáuliáu. Hiānchhúsî, 乌克兰 khìun sī liapsī lêngtō͘ kàu lênghē 10 tō͘, bô tiān bô chúi beh kiò in ánchóaⁿ kòe chitê tangthiⁿ leh? Koh khah khóò͘ⁿ・ê sī liân pēⁿīⁿ, ha̍khāu, kàutn̂g mā chàchà tiāu. Chiànāu beh tiôngkiàn káⁿ m̄bián khai chi̍t tōa pé chîⁿ? khóliân・ê sī, cha̍pjīgoe̍h jīit, kinkì "sèkài ōeseng cho͘chit"(WHO) ê kó͘kè, ū 1,000 bānmiâ 乌克兰 lâng, khólêng ē inūi GôO͘ chiàncheng tittio̍h chengsînpēⁿ, jînsò͘ iok 乌克兰 chóng jînkháu ê sìhun chṳt, Chitê sianghong ê pikio̍k sī to̍kchhâi chiá Putin chóngthóng chi̍t chhiú chōsêng・ê. Tiongkok ê 习近平 chúse̍k chhianbān m̄thang o̍h Gôlô ê Putin chóngthóng, kóng siáⁿmi̍h kehpiah kok ê 乌克兰 goânpún tio̍h sī Gôlô ê, i beh oânchoân le̍ksúsèng ê tōagia̍p, soah chōsêng nn̄g kok "kiōngtông pikio̍k". Tán kàu khí peng siochiàn, pikio̍k hoatseng liáu, chiah the kóng sī tùihong ê chekjīm.

   Pikio̍k nā ētàng phiahbián, tio̍h mài hō͘ pikio̍k hoatseng! (230203)

Chù, 乌克兰 习近平 chhiáⁿ liām Hôagí


Pe̍h-ōe-jī-pán/白话字版


《 Le̍k-sek toán-phêng 》 Lí Lâm-hêng

Pi-kio̍k nā ē-tàng phiah-bián, tio̍h mài hō͘ pi-kio̍k hoat-seng!

  2022 nî cha̍p-jī-goe̍h jī-it. Gô-lô ji̍p chhim 乌克兰beh 10 kò-goe̍h, Gô-lô chóng-thóng Putin kā chit tiûⁿ chiàn-sū biâu-su̍t choh "kiōng-tông pi-kio̍k". Bô-chhò! tān-sī i kā po̍k-hoat tùi-te̍k hêng-tōng ê chek-jīm piaⁿ hō͘ 乌克兰kah i ê bêng-iú, m̄ sī Gô-lô tio̍h hū-chek. Tong-jiân sī tōa-chò-te̍k-chhò! Chit tiûⁿ chiàn-cheng oân-choân sī in-ūi Gô-lô chóng-thóng Putin kóng keh-piah kok 乌克兰 goân-pún tio̍h sī Gô-lô ê, hiān-chhú-sî tī 乌克兰ê Gô-lô lâng siū ap-pek, i beh khì kái-kiù in, beh oân-sêng le̍k-sú-sèng ê thóng-it tōa gia̍p, chiah ē tī 2022 nî jī-goe̍h jī-sì chhut-peng chhim-lio̍k 乌克兰. Gô-lô chhàu-tôaⁿ kóng saⁿ kang lāi ē-tàng the̍h kui ê 乌克兰 léng-thó͘. Sū-si̍t sī tē-saⁿ kang 乌克兰siú-to͘ Khi-hù chi̍t tiûⁿ tāi-chiàn, 乌克兰 kun kā Gô-lô kun phah cháu.

Sī án-chóaⁿ kóng Putin kóng "kiōng-tông pi-kio̍k" bô-chhò? 2022 nî cha̍p-jī-goe̍h jī-sì, 乌克兰 kok-hông-pō͘ tī koaⁿ-hong bīn-chheh hoat-bûn chí-chhut, ùi jī-goe̍h jī-sì kàu cha̍p-jī-goe̍h jī-jī chá-khí káu-tiám ûi-chí, Gô-lô kun í-keng tīn-bông iok 10 bān 400 lâng, o͘ kun chhui-húi Gô-lô kun 3,000 tâi chiàn-chhia, 5,981 tâi chng-kah-chhia, 1,978 mn̂g hóe-phiàu hē-thóng, 413 tâi to-koán hóe-chìⁿ-chhia, 212 cho͘ hông-khang hē-thóng, 283 chiah kun-ki, 267 chiah ti̍t-seng-ki, 4,615 tâi kok-sek chhia-lióng kah iû-koàn-chhia, 16 chiah lām-théng, 1,693 chiah bô-lâng-ki, 178 ê te̍k-sû siat-pī kah 653 lia̍p sûn-ek hui-tôaⁿ. Chiah-ê bú-khì phàu-tôaⁿ chhèng-chí khai jōa-chē chîⁿ lóng bô tiōng-iàu, sio̍k-gí ōe, chîⁿ koh thàn to̍h ū. Lâng leh? lâng sí-khì tio̍h bô-khó-lêng koh-oa̍h. 10 bān 400 ūi chiàn sí-・khì koaⁿ peng káⁿ m̄ sī Putin ê tông-pau? In ê pē-bú pe̍h-pe̍h sit-khì sim-koaⁿ-á-kiáⁿ, í-keng kiat-hun seⁿ kiáⁿ-・ê, in ê bó͘ -kiáⁿ tio̍h án-ne sit-khì chì-chhin ê lâng. Sí bô-khì tāng-siong-・ê, tio̍h thoa-bôa pòaⁿ sì-lâng. Chit-ê sī Putin chóng-thóng chō-sêng ê Gô-lô pi-kio̍k!

Putin chō-sêng 乌克兰ê pi-kio̍k oân-choân bô tō-lí, 乌克兰 jîn-bîn oa̍h kah chiâⁿ khoài-lo̍k. Bô-tāi bô-chì keh-piah ê kiông-kok phài peng phah ji̍p-lâi, tōa-phàu, hui-tôaⁿ tio̍h án-ne tôaⁿ lâi, chiàn-sí ê koaⁿ-peng chhiau-kòe 1 bān 3,000 gōa-ūi, in pó-ūi ka-hn̂g ūi kok tīn-bông bô ōe kóng. 2 bān 3,000 gōa miâ bû-ko͘ ê jîn-bîn, sī án-chóaⁿ tio̍h tī chhù-・ni̍h óng-sí leh? Khah khó-ò͘ⁿ sī Gô-lô hong-chà chin chē 乌克兰ê ki-chhó͘ kiàn-siat, kiô-niû, hoat-tiān-chhiúⁿ, chúi khò͘, tio̍h sī liân bîn-seng chúi tiān lóng chà pháiⁿ liáu-liáu. Hiān-chhú-sî, 乌克兰 khì-un sī liap-sī lêng-tō͘ kàu lêng-hē 10 tō͘, bô tiān bô chúi beh kiò in án-chóaⁿ kòe chit-ê tang-thiⁿ leh? Koh khah khó-ò͘ⁿ-・ê sī liân pēⁿ-īⁿ, ha̍k-hāu, kàu-tn̂g mā chà-chà tiāu. Chiàn-āu beh tiông-kiàn káⁿ m̄-bián khai chi̍t tōa pé chîⁿ? khó-liân-・ê sī, cha̍p-jī-goe̍h jī-it, kin-kì "sè-kài ōe-seng cho͘-chit"(WHO) ê kó͘-kè, ū 1,000 bān-miâ 乌克兰 lâng, khó-lêng ē in-ūi Gô-O͘ chiàn-cheng tit-tio̍h cheng-sîn-pēⁿ, jîn-sò͘ iok 乌克兰 chóng jîn-kháu ê sì-hun chi-it, Chit-ê siang-hong ê pi-kio̍k sī to̍k-chhâi chiá Putin chóng-thóng chi̍t chhiú chō-sêng-・ê. Tiong-kok ê 习近平 chú-se̍k chhian-bān m̄-thang o̍h Gô-lô ê Putin chóng-thóng, kóng siáⁿ-mi̍h keh-piah kok ê 乌克兰 goân-pún tio̍h sī Gô-lô ê, i beh oân-choân le̍k-sú-sèng ê tōa-gia̍p, soah chō-sêng nn̄g kok "kiōng-tông pi-kio̍k". Tán kàu khí peng sio-chiàn, pi-kio̍k hoat-seng liáu, chiah the kóng sī tùi-hong ê chek-jīm.

   Pi-kio̍k nā ē-tàng phiah-bián, tio̍h mài hō͘ pi-kio̍k hoat-seng! (230203)

Chù, 乌克兰 习近平 chhiáⁿ liām Hôa-gí




  2022年十二月二一。俄罗入侵乌克兰beh 10个月,俄罗总统浮丁(Putin)kā chit场战事描述作「共同悲剧」。无错!但是伊kā爆发对敌行动ê责任piaⁿ hō͘乌克兰kah伊ê盟友,m̄是俄罗tio̍h负责。当然是大错特错!Chit场战争完全是因为俄罗总统浮丁讲隔壁国乌克兰原本tio̍h是俄罗ê,现此时tī乌克兰ê俄罗人受压迫,伊beh去解救in,beh完成历史性ê统一大业,chiahē tī 2022年二月二四出兵侵略乌克兰。俄罗臭弹讲三工内ē-tàng the̍h归个乌克兰领土。事实是第三工乌克兰首都Khi-hù(基辅)一场大战,乌克兰军kā俄罗军拍走。

是按怎讲浮丁讲「共同悲剧」无错?2022年十二月二四,乌克兰国防部tī官方面册发文指出,ùi二月二四到十二月二二早起九点为止,俄罗军已经阵亡约10万400人,乌军摧毁俄罗军3,000台战车、5,981台装甲车、1,978门火炮系统、413台多管火箭车、212组防空系统、283只军机、267只直升机、4,615台各式车辆kah油罐车、16只舰艇、1,693只无人机、178个特殊设备kah 653粒巡弋飞弹。Chiah-ê武器炮弹铳子开jōa-chē钱lóng无重要,俗语话:钱koh趁to̍h有。人leh?人死去tio̍h无可能koh活。10万400位战死去官兵敢m̄是浮丁ê同胞?In ê父母白白失去心肝á-kiáⁿ,已经结婚生kiáⁿ ê,in ê某kiáⁿ tio̍h án-ne失去至亲ê人。死无去重伤ê,tio̍h拖磿半世人。Chit-ê是浮丁总统造成ê俄罗悲剧!

浮丁造成乌克兰ê悲剧完全无道理,乌克兰人民活kah诚快乐。无代无志隔壁ê强国派兵拍入来、大炮、飞弹tio̍h án-ne弹来,战死ê官兵超过1万3,000外位,in保卫家园为国阵亡无话讲。2万3,000外名无辜ê人民,是按怎tio̍htī厝里枉死leh?Khah可恶是俄罗轰炸真chē乌克兰ê基础建设,桥梁、发电厂、水库,tio̍h是连民生水电lóng炸歹了了。现此时,乌克兰气温是摄氏零度到零下10度,无电无水beh叫in按怎过chit-ê冬天leh?Koh khah可恶ê是连病院、学校、教堂mā炸炸掉。战后beh重建敢m̄免开一大把钱?可怜-・ê是,十二月二一,根据「世界卫生组织」(WHO)ê估计,有1,000万名乌克兰人,可能ē因为俄乌战争得tio̍h精神病,人数约乌克兰总人口ê四分之一,Chit-ê双方ê悲剧是独裁者浮丁总统一手造成ê。中国ê习近平主席千万m̄-thang学俄罗ê浮丁总统,讲啥物隔壁国ê乌克兰原本tio̍h是俄罗ê,伊beh完全历史性ê大业,soah造成两国「共同悲剧」。等到起兵相战,悲剧发生了,才推(the)讲是对方ê责任。

  悲剧若ē-tàng避免,tio̍h mài hō͘悲剧发生!(230203)

注:乌克兰  习近平  请念华语